ماجرای مصادره مولانا توسط ترکیه، موضوع تازه ای نیست؛ سال هاست که این کشور با تکیه بر دفن مولانا در قونیه، او را در روایت رسمی خود شاعر و عارف ترک معرفی می کند و از این نام، بهره سیاسی، فرهنگی و اقتصادی می برد. این واقعیت، بارها گفته و نوشته شده و دیگر محل بحث نیست. آنچه امروز محل سؤال است، موضع گیری تازه یک هنرمند ایرانی در قلب همین پروژه مصادره است.

به گزارش فارس، شهرام ناظری در دانشگاه سلجوق قونیه جمله ای گفته که نه قابل عبور است و نه قابل توجیه، او بیان می کند: ما باید از دولت و مردم ترکیه تشکر کنیم که مولانا را زنده نگه داشته اند؛ اگر مولانا ایران بود، مطمئن باشید این هم از بین رفته بود.این جمله، فقط یک انتقاد از وضعیت فرهنگی ایران نیست؛ بلکه یک داوری سنگین و یک تأیید آشکار است. تأیید اینکه آنچه ترکیه با مولانا کرده، درست، موفق و حتی قابل تشکر است؟

مولانایی که امروز در روایت رسمی ترکیه عرضه می شود، شاعری است که به ندرت به فارسی بودنش اشاره می شود. مولانایی که نام بلخی اش به حاشیه رفته و رومی جای آن را گرفته. مولانایی که تمام آثارش فارسی است، اما در بسته بندی فرهنگی ترکیه، زبانش مسئله اصلی نیست.

محمدرضا شجریان سال ها پیش، در گفت وگویی در رابطه با مولانا گفته است: مولانا در ترکیه یک سمبل اقتصادی شده است. این ها نماد فرهنگی ما را غارت کردند و شناسنامه جعلی براش درست کردند به نام رومی.اگر مولانا ایران بود، از بین می رفت؟ پس این همه قرائت، تصحیح، ترجمه، شرح، آواز، موسیقی و اندیشه فارسی چه بود؟ پس خود ناظری سال ها چه چیزی را خوانده است؟

شاید مسئله این نیست که مولانا کجا زنده مانده، مسئله این است که کجا شبیه تر به خودش باقی مانده بود. و این دقیقاً همان جایی است که جمله شهرام ناظری، نه فقط قابل دفاع نیست، بلکه نیازمند پاسخ است.