فرارو- کودکی فقط بخشی از گذشته نیست؛ تجربه های سال های نخست زندگی در رفتار و روابط بزرگسالی ادامه پیدا می کنند و گاهی در قالب نشانه هایی ظریف اما معنادار، داستان ناگفته ی سال های شکل گیری شخصیت را آشکار می سازند.

به نقل از وگ اوت، این که کودکی هر فرد چه مسیری را طی کرده، فقط بخشی از گذشته نیست؛ تجربه های سال های نخست زندگی، به گونه ای عمیق در ذهن و رفتار انسان رخنه می٬کنند و اثرشان دهه ها بعد، اغلب بی آن که خود فرد متوجه باشد، ادامه پیدا می کند. بسیاری از الگوهای رفتاری بزرگسالی، نه حاصل انتخاب آگاهانه، بلکه بازتاب سازوکارهایی هستند که زمانی برای بقا ضروری بوده اند. در این میان، نشانه هایی وجود دارد که اگرچه پر سر و صدا یا نمایشی نیستند، اما در سکوت، داستان یک کودکی دشوار را بازگو می کنند؛ داستانی که شاید هرگز به زبان نیامده باشد.

در ادامه، به ده رفتار خاموش اما معنادار پرداخته می شود که اغلب در بزرگسالانی دیده می شود که دوران کودکی سخت یا پرتنشی را پشت سر گذاشته اند. این نشانه ها پرچم قرمز آشکار یا رفتارهای اغراق آمیز نیستند، بلکه الگوهایی ظریف اند که در روابط، مدیریت احساسات و زندگی روزمره خود را نشان می دهند؛ همان جا که اثرات تروما آرام و نامحسوس خود را نشان می دهند.

افرادی که کودکی دشواری داشته اند، اغلب با نوعی زره نامریی وارد روابط بزرگسالی می شوند. در ظاهر اجتماعی، خوش برخورد و حتی گرم هستند، اما دیواری نامریی میان خود و دیگران حفظ می کنند. آن ها داستان های روزمره را به راحتی تعریف می کنند، می خندند و همراهی نشان می دهند، اما به ندرت اجازه می دهند کسی به لایه های عمیق تر احساسات و تجربه هایشان دسترسی پیدا کند.

این رفتار به معنای سردی یا ضداجتماعی بودن نیست. ریشه ی آن در تجربه ای نهفته است که در آن، افرادی که قرار بوده منبع امنیت باشند، خود عامل آسیب شده اند. چنین افرادی اغلب دیگران را بارها می آزمایند، درست زمانی که رابطه در حال صمیمی تر شدن است، عقب می کشند یا حتی تنش های کوچک ایجاد می کنند تا ببینند طرف مقابل می ماند یا می رود.

برخی افراد به محض ورود به یک فضا، حال وهوای آن را می خوانند . آن ها سریع تشخیص می دهند چه کسی ناراحت است، چه کسی عصبی است و چه تنشی در هوا وجود دارد. این هوشیاری افراطی اغلب در کودکی و به عنوان مهارتی برای بقا شکل گرفته است.

در محیط های غیرقابل پیش بینی، کودک یاد می گیرد به کارآگاه احساسات تبدیل شود: لحن صدا، حالت چهره و زبان بدن را زیر نظر بگیرد تا بداند چه چیزی در راه است. در بزرگسالی، چنین افرادی اغلب همدل یا شهودی توصیف می شوند و واقعاً هم هستند؛ اما این ویژگی همیشه موهبت نیست. زیر نظر داشتن دائمی فضا برای یافتن خطر عاطفی، انرژی بر و فرساینده است و اغلب به نادیده گرفتن احساسات خود فرد منجر می شود.

عذرخواهی بیش از حد، در نگاه اول نشانه ی ادب به نظر می رسد، اما اغلب لایه ای عمیق تر دارد. بسیاری از کسانی که در کودکی احساس کرده اند حضورشان مزاحمت ایجاد می کند، این باور را تا بزرگسالی با خود حمل می کنند. آن ها پیشاپیش برای پرسیدن سؤال، درخواست کمک یا حتی انجام کارهای عادی عذرخواهی می کنند.

در کودکی های دشوار، پیام های ضمنی یا آشکار زیادی به کودک منتقل می شود: این که نیازهایش سنگین است، احساساتش بیش از حد است یا بودنش مشکل ساز است. نتیجه، تلاش دائمی برای کوچک شدن، عذرخواهی به خاطر اشغال فضا و پیشگیری از خشم یا طرد شدن احتمالی است. این عذرخواهی ها بیشتر تلاشی برای جلوگیری از واکنشی است که شاید هرگز هم رخ ندهد.

بسیاری از این افراد، حتی وقتی آشکارا به کمک نیاز دارند، پاسخ شان یکسان است: نه، خودم درستش می کنم. آن ها در کودکی آموخته اند که درخواست کمک یا بی پاسخ می ماند، یا بعدها علیه شان استفاده می شود. به همین دلیل، استقلال افراطی را به عنوان سپر انتخاب می کنند.

این افراد ترجیح می دهند به تنهایی فرسوده شوند تا این که دست یاری دراز کنند. از بیرون، این استقلال تحسین برانگیز به نظر می رسد، اما در واقع قفسی است که آن ها را از حمایت متقابل و ارتباط سالم محروم می کند. آن ها کمک کردن را بلدند، اما دریافت کمک برایشان تقریباً ناممکن است.

کمال گرایی در اینجا نه از عشق به کیفیت، بلکه از جست وجوی امنیت می آید. در کودکی های پرتنش، اشتباهات اغلب پیامدهایی بسیار بزرگ تر از اندازه ی واقعی شان داشته اند. نتیجه این است که فرد بزرگسال، برای پیشگیری از هر خطایی، بارها کارش را بازبینی می کند، بیش از حد کار می کند و هر لغزش کوچکی را فاجعه تلقی می کند.

زیر این رفتار، اضطرابی عمیق نهفته است. چنین افرادی حتی وقتی موفق می شوند، نمی توانند از دستاوردهایشان لذت ببرند، زیرا ذهن شان بلافاصله به دنبال خطر بعدی می گردد. اشتباه، برای آن ها نه یک تجربه ی انسانی، بلکه دلیلی برای بی ارزش دانستن خود است.

تجربه های آسیب زای کودکی، مسیرهای عصبی تنظیم احساسات را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. برخی افراد دچار بی حسی عاطفی می شوند و برخی دیگر، احساسات را با شدتی افراطی تجربه می کنند. واکنش های هیجانی آن ها همیشه با موقعیت تناسب ندارد، زیرا رشد عاطفی شان در فضایی آشفته شکل گرفته است.

این وضعیت باعث می شود فرد احساس کند بیش از حد یا کمتر از حد احساسی است و مدام خود را بابت واکنش هایش قضاوت کند. بسیاری از آن ها نگران اند که احساسات شان باری بر دوش دیگران باشد.

برای این افراد، آسیب پذیری مترادف خطر است. آن ها یاد گرفته اند که نشان دادن ضعف، دعوت به حمله است. بنابراین، به فردی قوی، قابل اتکا و همیشه مسلط تبدیل می شوند؛ کسی که مشکلات دیگران را حل می کند، اما دردهای خودش را پنهان نگه می دارد.

این رفتار فراتر از استقلال است؛ نوعی مقاومت فعال در برابر دیده شدن در لحظه های ضعف. بهای این زره، از دست رفتن صمیمیت واقعی است، زیرا ارتباط عمیق بدون آسیب پذیری ممکن نیست.

برخی از این افراد به طور وسواسی موفقیت را دنبال می کنند تا ارزشمندی خود را ثابت کنند؛ برخی دیگر درست در آستانه ی موفقیت، خودشان را عقب می کشند. موفقیت برایشان یا ابزار دفاعی یا منبع اضطراب است. حتی زمانی که به اهداف بزرگ می رسند، احساس پوچی یا گناه رهایشان نمی کند، زیرا هیچ دستاورد بیرونی نمی تواند خلأ درونی کودکی دشوار را پر کند.

وقتی کودکی پر از بی ثباتی بوده، کنترل به معادل امنیت تبدیل می شود. این افراد به برنامه ها، نظم و پیش بینی پذیری وابسته اند و تغییرات ناگهانی، حتی مثبت، می تواند آن ها را مضطرب کند. کنترل محیط تلاشی است برای ساختن امنیتی که زمانی وجود نداشته، هرچند این تلاش خسته کننده و در نهایت ناکامل است.

مرزها برای کسانی که در کودکی شان نادیده گرفته شده، چالش برانگیز است. برخی به طور افراطی سازگار می شوند و نمی توانند نه بگویند؛ برخی دیگر دیوارهایی سخت و نفوذناپذیر می سازند. هر دو واکنش، تلاشی برای حفظ امنیت است؛ یکی با حذف خود، دیگری با دور نگه داشتن دیگران.

این رفتارها نقص شخصیتی نیستند، بلکه سازگاری هایی اند که زمانی برای بقا ضروری بوده اند. آگاهی از آن ها، نخستین گام برای تغییر است. راهبردهایی که در کودکی کارآمد بوده اند، در بزرگسالی می توانند تبدیل به موانع شوند. خبر خوب این است که این الگوها قابل تغییرند. با حمایت، روابط امن و در صورت نیاز، درمان حرفه ای، می توان به تدریج مسیرهای تازه ای ساخت. و اگر این نشانه ها را در دیگران می بینیم، یادمان باشد پشت هر کدام، داستانی هست که شایسته ی همدلی است، نه قضاوت.