پژوهشگران دانشگاه وین دریافته اند که مصرف فروکتوز (قند رایج در میوه ها، نوشابه ها و مواد فرآوری شده) باعث می شود سلول های دفاعی خون بیش از حد به باکتری ها واکنش نشان دهند و التهاب خطرناکی ایجاد کنند. این کشف، رابطه پنهان بین رژیم غذایی شیرین و ضعف سیستم ایمنی بدن را آشکار می سازد.

به گزارش ایرنا، وبگاه سای تِک دِیلی در گزارشی آورده است:

پزشکی نوین پیشرفت های چشمگیری داشته، اما عفونت های باکتریایی و ویروسی همچنان از عوامل اصلی مرگ ومیر در جهان محسوب می شوند. دانشمندان اکنون در حال بررسی این موضوع هستند که تغذیه می تواند در چگونگی مقابله بدن با این مهاجمان نقش داشته باشد یا خیر.

گروه پژوهشی از دانشگاه وین به سرپرستی پروفسور اینا برگهایم (Ina Bergheim) برای نخستین بار نشان داده است که مصرف فروکتوز (نوعی قند که به وفور در میوه ها، نوشیدنی های صنعتی و شیرینی ها یافت می شود) باعث می گردد تا گلبول های سفید کلیدی در خون (مونوسیت ها) واکنشی افراطی و مضر به سموم باکتریایی نشان دهند. این پژوهش که در نشریه معتبر ریداکس بایولوژی/ Redox Biology منتشر شده، نشان می دهد فروکتوز، تعداد گیرنده هایی را که این سموم را شناسایی می کنند افزایش می دهد و این امر می تواند التهاب را تشدید کند.

آزمایش روی دو قند: فروکتوز در مقابل گلوکز

برای درک تأثیر قندهای مختلف، پژوهشگران دو مطالعه کنترل شده روی بزرگسالان سالم انجام دادند. شرکت کنندگان نوشیدنی های شیرین شده با فروکتوز یا گلوکز (قند معمولی) مصرف کردند. نتایج مقایسه ای نشان داد که این دو قند، تأثیرات کاملاً متفاوتی بر سیستم ایمنی دارند. آزمایش های تکمیلی نیز روی سلول های ایمنی جداشده در محیط آزمایشگاه انجام شد.

سازوکار آسیب: چگونه فروکتوز سیستم هشدار را بیش از حد حساس می کند؟

یافته کلیدی این بود که مصرف فروکتوز (برخلاف گلوکز) تعداد گیرنده های تی اِل آر2/ TLR2 را روی گلبول های سفید خون به طور چشمگیری افزایش می دهد. این گیرنده ها در حکم دوربین های امنیتی سلول هستند که وجود سموم باکتریایی را گزارش می کنند.

پروفسور برگهایم توضیح می دهد: با افزایش تعداد این دوربین های امنیتی، سلول های دفاعی حساسیت بیش از حدی پیدا می کنند. سیستم هشدار در مواجهه با حتی مقدار اندکی سم باکتریایی، به صدا در می آید و پاسخ التهابی شدیدی به راه می افتد. این واکنش افراطی با ترشح مقدار زیادی از مواد التهابی مانند اینترلوکین 6 همراه است که در درازمدت به بافت های بدن آسیب می رساند.

پیامدهای مهم: از فرد سالم تا بیماران پرخطر

این پژوهش تأکید می کند که حتی مصرف کوتاه مدت و زیاد فروکتوز (مثلاً با نوشیدن چند قوطی نوشابه در روز) می تواند در افراد سالم نیز سیستم ایمنی را به سمت التهاب مزمن سوق دهد. این یافته به ویژه برای گروه های پر خطر مانند مبتلایان به دیابت نوع 2 یا کبد چرب و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، پر اهمیت است؛ زیرا در بدن این افراد، زمینه التهاب بالاست و مصرف فروکتوز می تواند مانند سوخت روی آتش عمل کند.

نگاه به آینده: آیا باید قند میوه را حذف کرد؟

پروفسور برگهایم نتیجه می گیرد: مدت هاست که قند، به ویژه فروکتوز موجود در نوشیدنی های شیرین و شیرینی ها، به افزایش خطر بیماری های متابولیک مانند چاقی و کبد چرب متهم است. یافته جدید ما نشان می دهد که این قند همچنین می تواند خط دفاعی بدن را دچار اختلال کند.

توصیه نهایی بر اساس این پژوهش، پرهیز از مصرف فروکتوز افزوده و صنعتی (به ویژه در نوشیدنی های شیرین، شیرینی ها و غذاهای فرآوری شده) است. مصرف میوه کامل به دلیل داشتن فیبر و سایر مواد مغذی، اثرات متفاوت و کم خطری دارد.

پژوهش های آینده باید مشخص کنند که این التهاب ناشی از فروکتوز، چگونه در درازمدت احتمال ابتلا به عفونت های جدی را افزایش می دهد.