اگر یادتان باشد، مادرها قدیم وقتی می خواستند از چیزی تعریف کنند، می گفتند ساخت چکه یا با دقت بیشتری می گفتند چکسلواکیه . ظرف ها، پارچ ها، لیوان ها و حتی بعضی وسایل آشپزخانه، وقتی این برچسب را داشتند، خیال آدم راحت تر بود. نه به خاطر ظاهرشان، نه به خاطر زرق وبرق، بلکه به این دلیل ساده که قرار نبود زود خراب شوند. قرار نبود هر بار استفاده، استرس بشکند یا لق بزند. امروز اما صحبت من نه از ظرف است و نه از لیوان. صحبت از همان منطق ساخت است که سال ها بعد، خودش را در قالب یک خودرو نشان داد؛ اشکودا، و مشخص تر از آن، اکتاویا.

اشکودا اکتاویا از آن خودروهایی نیست که با دیدنش هیجان زده شوید یا با شنیدن نامش لبخند بزنید. نه طراحی اش قرار است شما را متوقف کند، نه موتورهایش برای کل کل ساخته شده اند و نه برندش آن قدر فریاد می زند که بخواهد خودش را به رخ بکشد. اکتاویا بیشتر شبیه همان لیوان های قدیمی ساخت چک است؛ ساده، درست، حساب شده و بدون ادا. خودرویی که نه وعده می دهد و نه اغراق می کند، فقط کارش را انجام می دهد.

ریشه این نگاه را باید در تاریخ اشکودا دید. برندی که پیش از آن که بخواهد لوکس باشد، صنعتی بود؛ پیش از آن که دنبال هیجان باشد، دنبال دوام و منطق مهندسی می گشت. اشکودا سال ها قبل از آن که زیر چتر فولکس واگن برود، در اروپای شرقی خودروسازی می کرد و بعد از پیوستن به گروه فولکس، به جای این که هویتش را از دست بدهد، تبدیل شد به بازوی عقلانی این گروه. جایی میان فولکس واگن و آئودی؛ نه ارزانِ بی کیفیت، نه گرانِ نمایشی.

اکتاویا دقیقاً محصول همین نگاه است. خودرویی که روی پلتفرم مشترک با فولکس واگن ساخته می شود، اما قرار نیست نقش فولکس را بازی کند. این خودرو از ابتدا برای خانواده ها، ناوگان ها، مدیران میانی و کسانی طراحی شد که خودرو را ابزار می دانند، نه ویترین. به همین دلیل است که در بسیاری از کشورها، اکتاویا را بیشتر در پارکینگ شرکت ها، تاکسی های فرودگاهی و سفرهای طولانی می بینید تا مقابل کافه ها.

از نظر فنی، اکتاویا همیشه روی همان فرمول آشنا حرکت کرده است. موتورهای چهار سیلندر خطی، عمدتاً با حجم های 1.4، 1.6، 1.8 و 2.0 لیتر، چه در نسخه های تنفس طبیعی و چه توربوشارژ. نقطه قوت این موتورها نه قدرت انفجاری، بلکه توزیع منطقی گشتاور و مصرف سوخت قابل قبول است. مخصوصاً موتورهای TSI که بعد از ورود اشکودا به گروه فولکس، ستون فقرات فنی این خودرو شدند. این موتورها اگرچه در سال های ابتدایی با حساسیت به بنزین و نگهداری شناخته می شدند، اما در نسخه های به روزتر، به بلوغ قابل قبولی رسیدند.

گیربکس ها نیز داستان مشابهی دارند. جعبه دنده های دستی که دقیق و کم دردسر هستند و گیربکس های DSG که اگر درست استفاده شوند و سرویس به موقع ببینند، تجربه ای نرم و سریع ارائه می دهند، اما اگر نگهداری نادیده گرفته شود، می توانند هزینه ساز شوند. اینجاست که اکتاویا خودش را از خودروهای ساده بازار ایران جدا می کند؛ خودرویی نیست که با بی توجهی هم دوام بیاورد. منطق دارد، اما توقع هم دارد.

در بخش شاسی و تعلیق، اکتاویا دقیقاً همان چیزی است که از یک سدان اروپایی انتظار می رود. نه نرمِ بیش از حد، نه خشکِ آزاردهنده. تعادل خوبی میان پایداری در سرعت و راحتی در مسیرهای طولانی برقرار شده است. فرمان دقیق است، واکنش ها قابل پیش بینی اند و خودرو در پیچ ها شما را غافلگیر نمی کند. این شاید هیجان انگیز نباشد، اما در استفاده روزمره، دقیقاً همان چیزی است که اعتماد می سازد.

فضای کابین، جایی است که فلسفه اشکودا بیشتر از هر جای دیگر دیده می شود. طراحی ساده، بدون شلوغی، بدون دکمه های نمایشی و بدون تلاش برای لوکس نمایی. کیفیت متریال در حدی است که حس ارزان بودن نمی دهد، اما انتظار چرم دست دوز هم نباید داشت. همه چیز سر جایش است، ارگونومی درست رعایت شده و بعد از چند ساعت رانندگی، بدن خسته نمی شود. این نکته ای است که در بسیاری از بررسی ها به آن اشاره شده و کاربران هم آن را تأیید کرده اند.

در بازار ایران این خودرو تازه وارد است و خیلی ها تا به حال اسم آن را نشنیده اند اما اگر این ماشین هم با خدمات پس از فروش بد و تعمیرات بدتر و نبود قطعات مواجه شود فقط یک تست اعصاب دیگر برای مصرف کنندگان ایرانی است .

نقاط ضعف اکتاویا را هم باید بدون تعارف گفت. حساسیت به کیفیت سوخت، هزینه بالاتر قطعات نسبت به خودروهای کره ای و ژاپنی، و وابستگی به سرویس اصولی از جمله مواردی است که نمی شود نادیده گرفت. این خودرو برای کسی که دنبال بی دردسری مطلق است، انتخاب ایده آل نیست. اما برای کسی که می خواهد رانندگی متعادل، ایمن و دقیق داشته باشد، همچنان گزینه ای قابل احترام است.

اشکودا اکتاویا قرار نیست دل ببرد، قرار است دوام بیاورد. قرار نیست شما را هیجان زده کند، قرار است بعد از چند سال استفاده، همچنان همان چیزی باشد که روز اول بود؛ درست، منطقی و بی حاشیه. درست مثل همان ظرف های قدیمی که شاید زیبا نبودند، اما هنوز هم در بعضی کابینت ها سالم مانده اند.