مجتبی ذوالنور، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی درباره طرح سوال جمعی از نمایندگان از مسعود پزشکیان رییس جمهور گفت: وضعیت اقتصادی کشور محور سوال این نمایندگان مجلس از رییس جمهور است.

به گزارش تسنیم، نماینده قم در مجلس با بیان اینکه برای کلید خوردن طرح سوال از رییس جمهور به امضای 73 نماینده نیاز است تا فرایند سوال آغاز شود، گفت: استقبال از طرح سوال از رییس جمهور خوب بوده و تلاش خواهیم کرد تا تعداد امضاها بیش از 73 باشد تا اگر به هر دلیلی تعدادی از نمایندگان امضاهای خود را پس گرفتند، تعداد امضاها از حد نصاب پایین تر نیاید.

ذوالنور بیان کرد: در روزهای یکشنبه و دوشنبه هفته آینده روند جمع آوری امضاها تکمیل خواهد شد و طرح سوال از رییس جمهور تعیین تکلیف خواهد شد تا برای طی کردن روند قانونی تقدیم هیئت رییسه مجلس شود.

به موجب طرح اصلاح مواد 196 و 197 آیین نامه داخلی مجلس که در اردیبهشت ماه سال 91 به تصویب رسید و بر اساس اصل 88 قانون اساسی هرگاه درخصوص کار و وظایف رییس جمهور یا هریک از وزرا ابهاماتی برای مجلس پیش آید یا مجلس نیاز به تنویر مسائلی داشته باشد، قوه مقننه قانوناً چهار راه عمده در پیش دارد تا از ابهام درآمده و قانع شود. این چهار راه عبارتند از: تذکر، سؤال، استیضاح و تحقیق و تفحص.

منبع اصلی که حق مجلس را در طرح سؤال از رییس جمهور مشخص می کند اصل 88 قانون اساسی است که بر اساس آن در هر موردی که حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رییس جمهور و یا هر یک از نمایندگان از وزیر مسئول درباره یکی از وظایف آنان سوال کنند، رییس جمهور یا وزیر مربوطه موظف است در مجلس حاضر شده و به سؤال جواب دهد.

برابر این اصل، رییس جمهور اختیاری در پاسخ دادن یا ندادن به سوال نمایندگان ندارد، بلکه موظف است به سؤال آن ها پاسخ دهد؛ زیرا اگر رییس جمهور سوال نمایندگان مجلس را بدون پاسخ گذارد، مجلس ممکن است سراغ اصل 89 قانون اساسی رفته و استیضاح رییس جمهور را در دستورکار خود قرار دهد.

از سوی دیگر رییس جمهور باید برای پاسخ دادن به سؤالات نمایندگان در مجلس شورای اسلامی حاضر شود و احیاناً ارسال پاسخ به مجلس کافی و مجاز نیست، بلکه شخصاً باید در مجلس برای پاسخگویی حاضر شود.

برابر ماده 212 آیین نامه داخلی مجلس در صورتی که حداقل یک چهارم کل نمایندگان بخواهند درباره یکی از وظایف رییس جمهور سؤال کنند باید سؤال خود را به طور صریح، روشن و مختصر و همگی با امضاء در اختیار رییس مجلس قرار دهند.

رییس مجلس نیز موضوع را به کمیسیون تخصصی مربوطه ارجاع می کند. کمیسیون وظیفه دارد حداکثر ظرف یک هفته با حضور نماینده معرفی شده رییس جمهور و نماینده منتخب سؤال کنندگان تشکیل جلسه دهد که در این جلسه نماینده رییس جمهور پاسخ را از طرف رییس جمهور ارائه می کند.

بعد از گذشت یک هفته اگر هنوز حداقل یک چهارم نمایندگان کل مجلس که طرح سؤال از رییس جمهور را امضا کردند از سوال خود منصرف نشده باشند، رییس مجلس وظیفه دارد در اولین جلسه سوال آن ها را قرائت و سریعا برای رییس جمهور ارسال کند. این سؤال ظرف 48 ساعت تکثیر و در دسترس نمایندگان قرار خواهد گرفت.

در تبصره یک این ماده آمده که تعداد سؤالات نباید از پنج سؤال بیشتر باشد و در تبصره 2 آن نیز ذکر شده که پس از ارسال سؤال یا سؤالات برای رییس جمهور، کاهش امضاها سبب خروج سؤال یا سؤالات از دستور نمی شود. در ماده 213 آیین نامه داخلی مجلس نیز آمده که رییس جمهور موظف است، ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت سؤال در جلسه علنی مجلس حضور یافته و به سؤال مورد نظر نمایندگان پاسخ دهد مگر اینکه عذری داشته باشد که مجلس، موجه بودن آن را تشخیص دهد.

مدت طرح سؤال یا سؤالات از طرف نمایندگان منتخب، سؤال کنندگان حداکثر 30 دقیقه و مدت پاسخ رییس جمهور، حداکثر یک ساعت است که طرفین می توانند وقت خود را به دو بخش تقسیم کنند که در این صورت همه سؤالات و پاسخ ها در بخش اول وقت هر یک از دوطرف بیان می شود. در بخش دوم ابهامات سؤال کنندگان و پاسخ های رییس جمهور مطرح خواهد شد. در تبصره این ماده آمده که پس از این مرحله، درباره پاسخ رییس جمهور به هر یک از سؤالات از نظر قانع کننده بودن به صورت جداگانه رأی گیری می شود.

در نهایت چنانچه اکثریت نمایندگان حاضر در جلسه از پاسخ رییس جمهور به سؤالی قانع نشده باشند و موضوع مورد سؤال، نقض قانون و یا استنکاف از قانون محسوب شود، آن سؤال به قوه قضاییه ارسال می شود.