اگر خودروهای برقی تا این حد خطرناک هستند، چرا خودروهای بنزینی عامل اکثریت قریب به اتفاق آتش سوزی های خودروها هستند؟

به گزارش ایسنا، یک ویدئو از سوختن یک خودروی برقی می تواند در عرض چند ساعت میلیون ها بازدید بگیرد. تیترها گاهی اوقات آتش سوزی باتری را به عنوان مدرکی مبنی بر خطرناک بودن ذاتی خودروهای برقی مطرح می کنند که اغلب دلالت بر این دارد که خودروهای برقی راحت تر از خودروهای بنزینی آتش می گیرند.

این برداشت چنان گسترده شده است که اکنون تردید مصرف کنندگان، بحث های سیاسی و حتی روایت های واکنش اضطراری را شکل داده است، اما وقتی قرار باشد منطقی نگاه کنیم، داده ها داستان بسیار متفاوتی را روایت می کنند.

به نقل از آی ای، اکنون پس از بیش از یک دهه استقرار گسترده خودروهای برقی، شواهد دنیای واقعی کافی برای پاسخ مستقیم به این پرسش وجود دارد. خودروهای برقی آتش می گیرند، اما بیشتر از خودروهای بنزینی آتش نمی گیرند. در واقع با نگاه به آمار چندین کشور و مجموعه داده ها، آنها به طور قابل توجهی کمتر هم آتش می گیرند.

در ایالات متحده، آمار آتش سوزی وسایل نقلیه به طور قاطع به وسایل نقلیه با موتور احتراق داخلی به عنوان منبع اصلی خطر اشاره دارد.

داده های جمع آوری شده توسط آژانس های ایمنی حمل ونقل ایالات متحده و استناد شده توسط انجمن ملی حفاظت از آتش سوزی(NFPA) نشان می دهد که آتش سوزی وسایل نقلیه با موتور احتراق داخلی تقریباً هر 2 تا 3 دقیقه در سراسر این کشور رخ می دهد. این به معنای صدها هزار آتش سوزی در سال است که اکثریت قریب به اتفاق آنها مربوط به وسایل نقلیه بنزینی یا دیزلی است.

تجزیه و تحلیل های انجام شده بر اساس داده های فروش در ایالات متحده و گزارش های حوادث آتش سوزی، تقریباً 25 آتش سوزی در هر 100 هزار وسیله نقلیه الکتریکی فروخته شده را نشان می دهد، در حالی که این رقم برای وسایل نقلیه بنزینی حدود 1500 آتش سوزی در هر 100 هزار وسیله نقلیه است.

داده های اروپایی نیز این نتیجه گیری را تقویت می کنند. آژانس حوادث غیرمترقبه مدنی سوئد گزارش داد که در سال 2022، فقط 23 آتش سوزی در بین تقریباً 611 هزار وسیله نقلیه الکتریکی رخ داده است که درصد آتش سوزی را 0.004 درصد روایت می کند.

این در حالی است که در همین مدت، 3400 مورد آتش سوزی در بین تقریباً 4.4 میلیون خودروی بنزینی و دیزلی رخ داده است که معادل 0.08 درصد است. به عبارت دیگر، احتمال آتش سوزی خودروهای احتراقی در یکی از برقی ترین بازارهای خودروی جهان، حدود 20 برابر بیشتر از خودروهای برقی بوده است.

پایگاه EV FireSafe استرالیا که یک پایگاه داده جهانی تأیید شده از حوادث آتش سوزی خودروهای برقی را نگهداری می کند، خطر آتش سوزی تخمینی خودروهای برقی را 0.001 تا 0.002 درصد گزارش می دهد، در حالی که این رقم برای خودروهای بنزینی و دیزلی تقریباً 0.1 درصد است.

این امر، بسته به فرضیات مربوط به سن ناوگان و کامل بودن گزارش، خودروهای احتراقی را در معرض خطر آتش سوزی 50 تا 100 برابر بیشتر قرار می دهد.

یک آمار جدیدتر از سازمان آتش نشانی ایالتی لهستان که توسط انجمن حمل و نقل جدید لهستان در سال 2025 ذکر شده است، این روایت را پیچیده تر می کند.

لهستان بین سال های 2020 تا 2025 تعداد 51 هزار و 142 مورد آتش سوزی خودرو ثبت کرده است که از این تعداد، 50 هزار و 833 مورد مربوط به خودروهای احتراق داخلی، 222 مورد مربوط به خودروهای هیبریدی و تنها 87 مورد مربوط به خودروهای کاملا برقی بوده است.

حتی پس از تعدیل سهم بازار خودروهای برقی، داده ها هیچ مدرکی نشان نمی دهند مبنی بر اینکه خودروهای برقی نسبت به خودروهای معمولی بیشتر در معرض آتش سوزی هستند.

در سراسر ایالات متحده، اتحادیه اروپا و استرالیا، روند داده ها ثابت است و آتش سوزی خودروهای برقی کمتر است، نه رایج تر.

اگر اعداد تا این حد واضح هستند، چرا این افسانه همچنان ادامه دارد؟ پاسخ در دیده شدن و سوءتفاهم نهفته است، نه در احتمال. آتش سوزی خودروهای بنزینی امری عادی است. آنها آنقدر اتفاق می افتند که به ندرت به اخبار ملی تبدیل می شوند، مگر اینکه جان انسان ها گرفته شود.

در مقابل، آتش سوزی خودروهای برقی به اندازه ای غیرمعمول است که استثنایی به نظر می رسد. وقتی یکی از آنها رخ می دهد، ویدئوی آن به اشتراک گذاشته می شود و به سرعت در پلتفرم های مختلف پخش می شود. بنابراین یک حادثه برای یک خودروی برقی می تواند توجه بیشتری را نسبت به هزاران آتش سوزی معمولی خودروهای بنزینی و دیزلی جلب کند.

همچنین یک دلیل فنی وجود دارد که آتش سوزی خودروهای برقی توجه زیادی را به خود جلب می کند. آتش سوزی باتری های لیتیوم-یونی متفاوت است. آنها می توانند مدت بیشتری بسوزند، در برابر روش های استاندارد آتش نشانی مقاومت کنند و در برخی موارد پس از خاموش شدن ظاهری، دوباره شعله ور شوند. این امر صحنه های طولانی مدتی را با حضور آتش نشانان، بسته شدن جاده ها و تصاویر دراماتیک ایجاد می کند و این ایده را تقویت می کند که اتفاق خطرناکی در حال رخ دادن است، حتی اگر خود این رویداد از نظر آماری نادر باشد.

تصاویر نمادین اما گمراه کننده نیز نقش دارند. عکس های ویروسی از خودروهای برقی در حال سوختن اغلب بدون هیچ زمینه ای دوباره استفاده می شوند و گاهی اوقات حتی زمانی که تصادفات، آتش سوزی های خارجی یا عواملی غیر از خودروهای برقی دخیل بوده اند، به اشتباه به خرابی باتری نسبت داده می شوند. با گذشت زمان، این تصاویر به شواهد فرهنگی تبدیل می شوند، حتی زمانی که نمایانگر اتفاق واقعی نیستند.

اغلب آتش سوزی های خودروهای برقی از آسیب به سیستم های باتری لیتیوم-یونی ناشی می شوند و به احتراق خود به خودی مربوط نیستند. برخوردهای شدید که محفظه های باتری را به خطر می اندازند، نقص های تولید داخلی و نفوذ آب پس از سیل یا نقص در زیرساخت های شارژ می توانند باعث ایجاد اتصال کوتاه داخلی شوند. در موارد نادر، این امر منجر به فرار حرارتی می شود که در آن گرما به سرعت از یک سلول به سلول های مجاور آن پخش می شود.

در مقابل، آتش سوزی خودروهای بنزینی به طور عمده با نشت سوخت، ترک و پارگی باک، داغ شدن بیش از حد موتور یا نقص های الکتریکی که باعث احتراق بخارات قابل اشتعال می شوند، مرتبط است. وجود سوخت مایع تحت فشار به این معنی است که خودروهای احتراق داخلی ذاتاً خطر احتراق مداوم را به ویژه در خودروهای قدیمی تر یا تصادفات شدید به همراه دارند.

تفاوت اساسی این است که آتش سوزی خودروهای برقی از نظر فنی پیچیده اما نادر است، در حالی که آتش سوزی خودروهای احتراق داخلی ساده تر، اما بسیار رایج تر است.

آژانس های ایمنی در بیان خود محتاط هستند، اما ارزیابی های آنها گویاست. سازمان های ایمنی و ادارات آتش نشانی ایالات متحده به طور مداوم خاطرنشان می کنند که آتش سوزی خودروهای برقی چالش های منحصر به فردی را برای امدادگران، به ویژه در خنک کردن باتری ها و جلوگیری از احتراق مجدد ایجاد می کند. در عین حال، آنها تأکید می کنند که خودروهای برقی تنها بخش کوچکی از آتش سوزی های کلی خودروها را تشکیل می دهند.

یک پژوهش در سال 2023 توسط شرکت باتل(Battelle) برای اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه های ایالات متحده به این نتیجه رسید که تمایل و شدت آتش سوزی های مربوط به سیستم های باتری لیتیوم-یونی با سوخت های بنزینی و دیزلی قابل مقایسه یا کمی کمتر است. این نتیجه گیری توسط نهادهای ایمنی حمل و نقل اروپایی و محققان مستقلی که رفتار آتش سوزی پس از تصادف را مطالعه می کنند، تکرار شده است.

وسایل نقلیه الکتریکی ضد آتش نیستند و هیچ متخصص معتبری ادعایی در مورد ضد آتش بودن آنها ندارد، اما این ایده که آنها بیشتر از خودروهای بنزینی آتش می گیرند، توسط داده ها و آمارها پشتیبانی نمی شود.

در مناطق مختلف، خودروهای برقی بسیار کمتر از خودروهای احتراق داخلی آتش می گیرند، اما این افسانه همچنان ادامه دارد، چرا که آتش سوزی خودروهای برقی از نظر بصری چشمگیرتر و غیر معمول است و به طور نامتناسبی پوشش داده می شود، اما به هیج وجه رایج نیست.

اعداد و ارقام دروغ نمی گویند و مبهم نیستند. آتش سوزی خودروهای برقی، واقعی است، اما از آتش سوزی خودروهای بنزینی نادرتر است و این شکاف گسترده تر از آن چیزی است که اکثر تیترها نشان می دهند.