در پی وقوع حادثه تأسف بار انفجار سیلندر گاز در آزمایشگاه دانشکده مهندسی متالورژی و مواد دانشگاه تهران در تاریخ 10 مهرماه امسال که به درگذشت یکی از دانشجویان و مصدومیت دو نفر دیگر منجر شد، دانشگاه تهران با تشکیل یک کمیته، موضوع را به عنوان حادثه ای با ابعاد فنی، مدیریتی و زیرساختی مورد بررسی جامع قرار داد و نتیجه را در قالب یک گزارش منتشر کرد.

به گزارش ایرنا از دانشگاه تهران، در گزارش کمیته بررسی حادثه آزمایشگاه دانشکده مهندسی متالورژی و مواد دانشگاه تهران که روز سه شنبه منتشر شد، خطاب به دانشجویان، کارمندان و اساتید این دانشگاه آمده است: در پی وقوع حادثه تأسف بار انفجار سیلندر گاز تحت فشار در آزمایشگاه دگرگونی های فازی دانشکده مهندسی متالورژی و مواد دانشگاه تهران، که منجر به درگذشت یکی از دانشجویان گرامی و مصدومیت دو نفر دیگر شد، دانشگاه تهران ضمن ابراز همدردی با خانواده داغدار، موضوع را به عنوان حادثه ای با ابعاد فنی، مدیریتی و زیرساختی مورد بررسی جامع قرار داد. با توجه به پیچیدگی های سانحه، موارد زیر اقدام شد:

اقدامات فوری پس از وقوع سانحه

تشکیل کمیته تخصصی برای بررسی علل وقوع سانحه

اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی در سطح کل دانشگاه

تعامل با وزارت علوم و دولت برای تخصیص بودجه مناسب برای بهبود آزمایشگاه ها و نظام HSE

1- اقدامات فوری پس از وقوع سانحه

در ساعات اولیه پس از حادثه، اقدامات زیر با همکاری تیم های HSE، آتش نشانی و مدیریت بحران دانشگاه انجام گرفت:
1-1) ایمن سازی کامل محل انفجار؛
1-2) بررسی سازه و تجهیزات مجاور از نظر آسیب ثانویه؛
1-3) عیادت و پیگیری وضعیت درمانی دانشجویان مصدوم؛
1-4) دیدار هیأت رییسه دانشگاه با خانواده محترم دانشجوی فقید و اعلام حمایت های لازم.
در اینجا لازم است که از کمک تمامی واحدهای زیربط، همچون مرکز روابط عمومی، مرکز مشاوره، اداره کل امور رفاهی و اداره کل حراست دانشگاه تشکر و قدردانی بعمل آید. همچنین لازم است از دانشگاه علوم پزشکی تهران و مخصوصا همکاران بیمارستان شریعتی، که کمک بی دریغ خود را در جهت مداوای مجروحین حادثه مبذول داشتند، تشکر نماییم. تشکر از رسانه های محترم عمومی و خبرگزاری ها نیز که در انعکاس شایسته اخبار و اطلاعات با دانشگاه همکاری کردند، ضروری است.

2 - تشکیل کمیته تخصصی برای بررسی علل وقوع حادثه و روش بررسی

این کمیته با استفاده از روش های تحلیل ریشه ای خطا (Root Cause Analysis) نسبت به جمع آوری داده ها و شواهد اقدام کردند. اقدامات صورت گرفته توسط کمیته تخصصی علل حادثه:

تشکیل تیم فنی و متخصص از اساتید درون و بیرون دانشگاه؛

مشاوره با متخصصین از شرکت های تخصصی و سازمان استاندارد؛

مصاحبه با شاهدین و افراد درگیر در حادثه؛

جمع آوری مدارک و مستندات حادثه؛

درخواست و جمع آوری گزارش های آتش نشانی، پزشکی قانونی، بیمه، حراست، سازنده دستگاه تحت استفاده در آزمایشگاه؛

ارسال قطعات سیلندر منفجر شده به آزمایشگاه تخصصی مرکز پژوهش متالورژی رازی جهت بررسی تخصصی.

با توجه به پیچیدگی حادثه و وجود عوامل مختلف، علل اصلی رخداد حادثه در حال بررسی است و امکان اعلام نظر قطعی وجود ندارد. به محض دریافت و تجمیع اطلاعات از منابع مختلف نتیجه بررسی به اطلاع عموم خواهد رسید.

3 - اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی دانشگاه تهران

با توجه به اینکه حادثه مذکور بدلیل استفاده از کپسول تحت فشار بوده است، در راستای کنترل ریسک و پیشگیری از تکرار حوادث مشابه، دانشگاه تهران اقدامات زیر را اجرا نموده است:
3-1) توقف موقت فعالیت آزمایشگاه های دارای تجهیزات تحت فشار تا زمان بررسی کامل HSE؛
3-2) شروع فعالیت مجدد آزمایشگاه ها و کارگاه های پرخطر بر اساس چک لیست اجازه فعالیت آزمایشگاه ها؛
3-3) جمع آوری اطلاعات تمامی سیلندرهای تحت فشار و تعیین مواردی که نیازمند بررسی جهت تایید برای ادامه استفاده در آزمایشگاه ها. تا کنون بیش از 200 سیلندر جهت بررسی و تعیین سلامت برای استفاده مجدد از دانشگاه خارج شده اند.
3-4) بازدید از شرکت پرکننده سیلندر برای بررسی صحت انجام تست ها و مطابقت با استانداردهای ملی؛
3-5) تدوین و ابلاغ دستورالعمل جدید ایمنی سیلندرهای گاز شامل مراحل تحویل، استفاده، نگهداری و خروج؛
3-6) توقف فعالیت یا پلمب آزمایشگاه هایی که الزامات ایمنی را رعایت نکرده اند تا زمان تأیید نهایی کمیته HSE دانشگاه.

4- تعامل با وزارت علوم و دولت برای تخصیص بودجه مناسب برای بهبود آزمایشگاه ها و نظام HSE

به منظور پیشگیری از بروز حوادث مشابه در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی، پیشنهاد می شود:
4-1) ایجاد سامانه ملی پایش و رهگیری سیلندرهای گاز و تجهیزات تحت فشار دانشگاهی با همکاری وزارت عتف، سازمان ملی استاندارد و سازمان آتش نشانی؛
4-2) تدوین استاندارد ملی ایمنی آزمایشگاه های تحقیقاتی و آموزشی با الزامات کنترل HSE و مدیریت مواد خطرناک؛
4-3) تخصیص بودجه ملی برای نوسازی زیرساخت های ایمنی دانشگاه ها (تهویه، حسگرها، تجهیزات اعلام خطر، و سیلندرهای استاندارد جدید)؛
4-4) الزام آموزش و گواهی صلاحیت HSE برای کارکنان و دانشجویان فعال در محیط های آزمایشگاهی؛
4-5) حمایت مالی در استقرار نظام مدیریت HSE-MS و ممیزی دوره ای آن در دانشگاه تهران.

به گزارش ایرنا، حوالی ساعت 14:30 دقیقه پنجشنبه 10 مهرماه 1404، در یکی از آزمایشگاه های دانشکدگان فنی دانشگاه تهران، تعویض کپسول گاز هیدروژن منجر به بروز حادثه و آتش سوزی شد.

در این سانحه یکی از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فوت و دو دانشجوی دیگر دچار مصدومیت شدند که حال عمومی آنها خوب است و پس از مداوای اولیه در محل، برای مراقبت های بعدی بلافاصله به بیمارستان منتقل شدند.