پس از رکورد بی سابقه پیوند اعضا در آمریکا، پزشکان پدیده عجیبی را بررسی می کنند: تغییرات شخصیتی گزارش شده در برخی دریافت کنندگان عضو، از هوس غذایی ناگهانی تا دگرگونی در سلیقه هنری. دانشمندان می گویند ممکن است این تغییرات تنها روانی نباشد، بلکه در تأثیر فیزیکی و شیمیایی عضو جدید بر کل بدن، ریشه داشته باشد.

به گزارش ایرنا، وبگاه آی اِ ف اِل سایِنس در گزارشی آورده است:

پیشرفت های پزشکی در پیوند اعضا از نخستین جراحی قلب انسان به انسان در سال 1967 میلادی تاکنون، راه درازی را پیموده است. در سال 2024 میلادی، برای نخستین بار شمار پیوندهای عضو در آمریکا از مرز 48 هزار مورد در سال گذشت. اما هرچه این جراحی ها بیشتر می شوند، پرسش های عجیب تری نیز سر برمی آورند.

یکی از این پدیده های شگفت انگیز که توجه جامعه پزشکی را جلب کرده، تغییرات شخصیتی گزارش شده توسط برخی دریافت کنندگان اعضای اهدایی است؛ برای مثال، زنی که تقریباً همیشه گیاهخوار بود، پس از دریافت قلب یک اهداکننده، ناگهان هوس شدیدی به خوردن مرغ کنتاکی پیدا کرد؛ اهداکننده عاشق ناگت مرغ بود.

این تغییرات فقط به غذا ختم نمی شود. مواردی از تغییر در سلیقه موسیقی و هنر نیز گزارش شده است. اما دلیل این دگرگونی ها چیست؟

پروفسور آدام تِیلور (Adam Taylor)، استاد دانشگاه لنکستر انگلیس معتقد است بخشی از این تغییرات می تواند ناشی از اثر دارونما باشد: شادی نجات یافتن و فرصت دوباره زندگی، نگاه فرد به جهان را دگرگون می کند. اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد برخی تغییرات، ریشه در تغییرات فیزیکی و شیمیایی بدن دارند.

تیلور می گوید: می دانیم که اعضای اهدایی می توانند بر کارکرد طبیعی بدن تأثیر بگذارند. اگر عضوی پیوند زده شود، سامانه زیستی شما تغییر می کند و این تغییر سپس بر سایر اندام ها اثر می گذارد.

قلب به عنوان نماد احساسات در بسیاری از فرهنگ ها، گزینه مناسبی برای بررسی این پدیده است. این عضو نه فقط یک تلمبه، بلکه یک کارخانه شیمیایی درونی نیز هست که هورمون هایی ترشح می کند؛ به عنوان مثال، هورمون اِی اِن پی (ANP) که بر تنظیم آب و نمک بدن اثر می گذارد، می تواند بر مرکز کنترل احساسات و واکنش های فوری در مغز نیز تأثیر بگذارد و واکنش جنگ یا گریز (پاسخ غریزی بدن به خطر) و حتی خلق وخو را عوض کند.

تیلور توضیح می دهد: مغز در معرض مولکول های سیگنال دهنده مختلفی قرار دارد. اگر قلبی جدید دریافت کنید که مثلاً 20 درصد بیشتر هورمون اِی اِن پی ترشح کند، یا حساسیت بیشتری به هورمون اِی اِن پی موجود در خون داشته باشد، ضربان قلب استراحت شما افزایش می یابد و فیزیولوژی کلی شما تطابق و تغییر می کند.

سروتونین، موسوم به مولکول شادی، مثال دیگری است. اغلب تصور می شود این مولکول در مغز تولید می شود، اما بخش عمده آن در روده ساخته می شود و بر تمام بدن تأثیر سراسری می گذارد. بنابراین، تغییر در یک عضو می تواند تأثیری زنجیره ای و سراسری در تمام بدن داشته باشد.

تیلور تأکید می کند: این موضوع قطعاً نیاز به پژوهش بیشتر دارد. مشکل اینجاست که اکنون شمار بیشتری از افراد این پدیده را تجربه می کنند و ما تازه داریم داده های کافی برای بررسی آن جمع آوری می کنیم. مطالعات اولیه گزارش می دهند که حدود 90 درصد از دریافت کنندگان پیوند عضو، تغییراتی در شخصیت خود حس می کنند.

با افزایش شمار پیوندها در جهان، داده های بیشتری برای رمزگشایی از این ارتباط مرموز بین اندام ها و هویت فردی در دسترس خواهد بود. شاید روزی برسد که پزشکان نه فقط اندام، که احتمال تغییرات روانی ناشی از آن را نیز با بیماران در میان بگذارند.