روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود آورده است: معاون وزیر امور خارجه چین، روز یکشنبه در تهران با وزیر خارجه ایران پالوده خورده و روز دوشنبه یعنی فردای آن روز وزیر خارجه چین در ابوظبی با وزیر خارجه شیخ نشین امارات پای برگه ای را امضاء کرد که در آن تمامیت ارضی ایران زیر سؤال رفت و تأکید شد که امارات حق دارد درباره جزایر سه گانه ایرانی تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی ادعای ارضی داشته باشد!

در یک ارزیابی فرافکنانه می توان تقصیر را به گردن دولت چین انداخت که ظرف دو سال اخیر اکنون سومین بار است که در ماجرای جزایرّ سه گانه ایرانی طرف امارات را می گیرد و ادعای موهوم این شیخ نشین را تأیید می کند، دو بار توسط رییس جمهور چین و سومین بار توسط وزیر خارجه این کشور.

این ارزیابی را نمی توان مردود دانست، زیرا ماجرای جزایر سه گانه جیزی نیست که دولتمردان چینی از آن بی اطلاع باشند و مثلاً سهواً مرتکب چنین خطایی شوند. حتی اگر این فرضیه را درباره رییس جمهور چین در اولین بار که مرتکب این خطا شد بپذیریم، با توجه به اعتراض رسانه ها و وزارت خارجه ایران، خطای بار دوم او و حالا اقدام وزیر خارجه اش را نمی توان با چنین فرضی توجیه کرد.

بنابراین، راهی غیر از این وجود ندارد که گفته شود دولت چین با بی اعتنایی به روابط خود با ایران، حق مالکیت ایران بر جزایر سه گانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را نادیده می گیرد و برای گرفتن امتیازات بیشتر از امارات مرتکب این خطای فاحش می شود.

ارزیابی دیگر که واقع بینانه و غیرفرافکنانه است اینست که وزارت خارجه کشورمان دچار رخوت و ناکارآمدی شدید است و به همین دلیل نمی تواند در سطح بین المللی از حق مالکیت ایران بر جزایر سه گانه ایرانی به درستی دفاع کند و مانع اقداماتی از قبیل هماوایی رییس جمهور و وزیر خارجه چین با شیوخ امارات در ادعای موهوم مالکیتشان بر این جزایر شود.

این ناکارآمدی در برابر اقدام مشابهی که روسیه مرتکب آن شد نیز خود را نشان داد. وزیر خارجه روسیه هم در اجلاسی که با وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس داشت ادعای موهوم امارات درباره مالکیت بر جزایر سه گانه ایرانی خلیج فارس را تأیید کرد.

این اقدام نیز با عکس العمل اعتراضی رسانه های ایرانی مواجه شد و روس ها هم مانند چینی ها با توجیهات غیرموجه از کنار این ماجرا گذشتند.

تکرار این قبیل دهن کجی ها نسبت به تمامیت ارضی ایران توسط مقامات چینی و روسی به تدریج منجر به اقدامات مشابه توسط غربی ها شد و کار به جایی رسید که وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در اجلاس اخیر بحرین بر جسارت خود افزودند و عبارت آخرین هشدار را بکار بردند و تهدید کردند که اگر ایران حاضر به مذاکره درباره جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و کوچک نشود، موضوع را به دیوان بین المللی دادگستری خواهند کشاند.

از دولت های غربی انتظاری غیر از این نیست چرا که آن ها خود عوامل پشت پرده تحریک اعراب برای مطرح ساختن ادعای موهوم مالکیت بر جزایر، ماجرای میدان گازی آرش و نام جعلی خلیج عربی برای خلیج فارس هستند و استمرار این قبیل ادعاها را به نفع خود و نوعی خرید فرصت برای رژیم صهیونیستی جهت تنفس بیشتر در منطقه می دانند. آنچه غیرعادی است حمایت چین و روسیه از ادعای موهوم مالکیت امارات بر جزایر ایرانی است که در سال های اخیر تکرار می شود.

علیرغم هشدارهای مکرر رسانه ها به دولت سیزدهم که اقدامات خلاف مقامات چینی و روسی در زمان استقرار آن دولت رخ داد، برخورد متناسب با اهمیت موضوع در آن زمان صورت نگرفت و به مقداری گلایه و اقدامات انفعالی اکتفا شد. وزارت خارجه در دولت سیزدهم نشان داد اقتدار لازم برای جلوگیری از خطای چین و روسیه از طریق دیپلماسی فعال را ندارد.

این فقدان اقتدار و کارآمدی وزارت خارجه در دولت چهاردهم نیز ادامه یافت. درست در زمانی که مقامات چینی و روسی مکرراً از ادعای موهوم شیوخ امارات درباره جزایر سه گانه ایرانی حمایت می کردند، وزارت خارجه کشورمان مشغول فراهم ساختن مقدمات امضای قراردادهای 20ساله و 25ساله همکاری راهبردی با این دو کشور بود بدون آنکه در این قراردادها ماده یا تبصره ای درباره خودداری طرف های مقابل از نادیده گرفتن تمامیت ارضی ایران بگنجاند.

نتیجه این شد که در جنگ 12روزه، روس ها نه تنها کوچک ترین اقدامی برای حمایت از کشورمان نکردند بلکه در جواب سؤال مرتبط با همین موضوع گفتند چون بیش از 2/5 میلیون روس تبار در اسراییل زندگی می کنند ما نسبت به آن ها احساس مسئولیت می کنیم! و حالا از یکطرف معاون وزیر خارجه چین روز یکشنبه چای وزیر خارجه ایران را خورد و از طرف دیگر مسئول مافوق او روز دوشنبه بعد از سر کشیدن قهوه عربی وزیر خارجه امارات بر ادعای موهوم او علیه تمامیت ارضی کشورمان نیز مهر تأیید زد.

این واقعه و اجلاس بی دستاورد روز یکشنبه تهران درباره افغانستان به روشنی نشان دادند وزارت خارجه کشورمان فاقد کارآمدی لازم برای برخورداری از دیپلماسی فعال است. ایران در شرایط خاص کنونی به یک دیپلماسی فعال و هوشمند نیاز دارد. این نیاز چه وقت برآورده خواهد شد؟