ماجرای انفجار در معدن طبس زندگی همه آن ها را ویران کرد. از علیرضا کده ای، پسر جوانی که حالا روزی چند بار تجربه تشنج و بی هوشی دارد تا مهدی علیزاده، پدری که نان آور خانه بود و حالا زیستش به تخت خواب و زندگی نیمه نباتی خلاصه شده است.

به گزارش شرق، اینها بخشی از رنجی است که قربانیان حادثه طبس و خانواده آن ها از 31 شهریور 1403 تجربه می کنند؛ افرادی که برای کوچک ترین کارهای شخصی به استخدام پرستار شبانه روزی یا انتقال به مراکز نگهداری نیاز دارند، ولی امکان انجام آن را ندارند و مسئولان طبس و نهادهای دولتی هم به طور کل در برابر حمایت از این خانواده ها سکوت کرده اند.

هر کدام از خانواده کارگران به شکلی پس از این فاجعه، دچار مصیبت شدند. اما طبق گفته خانواده هایی که عزیزانشان دیگر درمان نمی شوند، در برابر فشار روانی برای مراقبت و نگهداری و درماندگی مالی، تأکید می کنند که: با هر تشنج، فراموشی و درد عزیزمان روزی چند بار می میریم . با اینکه بارها درباره پرداخت دیه 60 میلیاردی برای خانواده متوفیان گفته شده اما پرونده حمایت از این کارگران که حالا ازکارافتاده شده اند و نیاز به خدمات جدی درمانی و مالی دارند، همچنان باز مانده است.

خواهر و برادرانش چند عکس و فیلم از چهره جوانش می فرستند، در ویدئوهایی که از او گرفته اند، به وضوح دیده می شود که توان پاسخ دادن ندارد. علیرضا کده ای، کارگر جوان 30ساله معدن طبس که پس از حادثه دچار صدمات شدید مغزی و عصبی شده، اکنون در سیستان و بلوچستان و در خانه خواهرش تحت مراقبت است.

خواهر او از وضعیت دشوار جسمی و درمانی علیرضا می گوید؛ وضعیتی که طی ماه های اخیر رو به وخامت گذاشته و دیگر قابل درمان هم نیست و نیاز او به مراقبت حرفه ای و پرستاری دائمی را افزایش داده است. بعد از این ماجرا زندگی زناشویی او هم دچار مشکل شده و طبق گفته های خانواده علیرضا، همسرش درخواست جدایی و مهریه داده است.

یک اشتباه، برای پول بیشتر، زندگی چند ده خانواده را ویران کرد. ماجرای انفجار در معدن طبس هر روز برای خانواده کده ای زنده می شود. به گفته خواهر علیرضا ، مهم ترین آسیب او، اختلال شدید حافظه کوتاه مدت است: با آدم حرف می زند، جمله ها را کامل می گوید، ولی یک ثانیه بعد هیچ چیز یادش نمی ماند. حتی یادش نمی ماند دستشویی کجاست، در اتاق ها می چرخد تا پیدا کند. علیرضا هیچ گونه تمرکز حافظه ای ندارد و حتی ساده ترین گفت وگوها بلافاصله از ذهنش پاک می شود. این وضعیت از روز حادثه آغاز شده و پس از انجام آخرین سی تی اسکن شدت بیشتری پیدا کرده است .

خواهر از شدت بیماری برادرش می گوید: در پروسه کارهای دادگاه مجبور شدیم مدارک پزشکی مبنی بر بیماربودن برادر را ارائه دهیم اما گزارش های قبلی را نپذیرفتند و گفتند مدارک جدید بیاورید. ما هم مجبور شدیم دوباره مدرک بیاوریم، وقتی برادرم داخل دستگاه سی تی اسکن رفت، ترسید و به دلیل فشار عصبی یا یادآوری خاطرات روز حادثه، حالش یکدفعه بد شد، مثل روزهای اول که در کما بود. از همان روز دوباره حالش به روزهای اول برگشت. بیهوشی های لحظه ای، گیجی و صفرشدن حافظه همه دوباره شروع شد .

به گفته خانواده، علیرضا در سه هفته گذشته وارد یک مرحله جدید از علائم شده است: الان در طول روز چند بار تشنج می کند. ناگهان می لرزد و می افتد. چند دقیقه بیهوش می شود و بعد با پاشیدن آب یا تکان دادن دوباره به هوش می آید . خواهر و برادر علی تأکید می کنند که این تشنج ها در حالی رخ می دهد که پیش از انجام سی تی اسکن، حملاتی به این شدت نداشته است.

خواهرش بر اساس گفته پزشکانی که او را در زاهدان، زهک و زابل معاینه کرده اند، توضیح می دهد: قسمتی از مغزش که آسیب دیده، برگشت ندارد. پزشکان نتیجه ام آرآی و سی تی اسکن را دیدند و گفتند آن بخش از مغز از بین رفته و قابل ترمیم نیست .

به گفته خانواده، پزشکان اعصاب، چند بار او را معاینه کرده اند و همه نتیجه ای مشابه داشته است. یکی از مشکلات جدی علیرضا، ادرار عصبی و ناتوانی در تخلیه کامل مثانه است. این موضوع از همان روزهای اول حادثه وجود داشت، اما در ماه های اخیر شدت گرفت. خواهرش توضیح می دهد: ادرارش تخلیه نمی شود، می سوزد، درد دارد و شب ها بی اختیاری کامل دارد. گفتند ادرار عصبی است و باید با سوند تخلیه شود .

به همین دلیل هزینه پوشک، دارو و وسایل مراقبتی بخش اصلی خرج ماهانه خانواده او را تشکیل می دهد. طبق گفته های خانواده، این جوان که روزی با قدرت بدنی ای که داشت در معدن کار می کرد، حالا از نظر جسمانی هم به شدت ضعیف شده است: نمی تواند راه برود، مگر فقط وقتی کسی دستش را بگیرد. خودش به تنهایی نمی تواند راه برود. ضعف شدید دارد و هر لحظه ممکن است بیفتد. بیشتر وقت ها فقط می نشیند و به یک جا زل می زند. برای همین تقریبا تمام ساعات روز نیازمند یک همراه دائمی است .

خواهر و برادرش تأکید می کنند که حال علیرضا اکنون شبیه همان روزهای ابتدایی پس از انفجار معدن است: همان حالت کماگونه، همان بیهوشی های لحظه ای، همان تغییرات ناگهانی، فقط این بار تشنج هم اضافه شده است .

به گفته خواهر علیرضا، حساب حقوق او حدود 10 ماه است که به دلیل پرونده درخواست طلاق همسرش بسته شده و خانواده هزینه های درمان را خودشان پرداخت می کنند. معدن طبس در مواردی هزینه های فاکتورشده را می پردازد، اما حقوق ماهانه، پرستار و مرکز نگهداری برای او فراهم نشده است: الان برادرم به پرستار 24ساعته نیاز دارد. ما سه خواهریم، زندگی مان دارد از هم می پاشد. پدر و مادرم پیر هستند و اصلا توان مراقبت از برادرم را ندارند .

علیرضا اکنون در زهک، در خانه یکی از خواهرانش زندگی می کند و دیگر اعضای خانواده هر روز برای مراقبت به او سر می زنند: در حال حاضر حالش آن قدر بد شده که دلمان نمی آید زیاد اذیتش کنیم. هر روز چند بار بیهوش می شود و تشنج می کند، دیگر هیچ کدام از ما را به درستی در خاطر ندارد. این ماجراها برادرمان را از ما گرفت .

بچه ها بی پدر شدند، با این تفاوت که پدرشان زنده ای روی تخت است . اینها را همسرش از پشت خط تلفن تکرار می کند؛ زنی که پس از فاجعه طبس در مصاحبه با شرق بارها از شرایط همسرش گفت و اینکه تاکنون حمایت دولتی از آن ها نشده است.

مهدی علیزاده، کارگر معدن طبس و ساکن خراسان رضوی است که به دلیل انفجار در معدن از کار افتاده، همسرش درباره وضعیت او توضیح می دهد: الان همسرم کاملا از کار افتاده و وضعیتش خیلی بد است. خودش دیگر توانایی انجام هیچ کاری را ندارد. حتی برای خوردن غذا، باید با قاشق غذا را به دهانش بگذاریم چون توانایی انجام این کار را ندارد. باید مرتب در تخت استراحت کند و تقریبا تمام زمانش را روی تخت و خیره به سقف می گذراند .

به مرور وضعیت مهدی بدتر شده و همسرش می گوید: قبلا وضعیت همسرم به این شکل نبود. اوایل شرایط بهتری داشت، اما به مرور، وضعیتش بدتر شد. در حال حاضر حتی نیاز به پوشک هم دارد. پوشک خیلی هزینه بر است، هر بسته پوشک حدود 570 هزار تومان است و ما چند روز یک بار مجبور به خرید یک بسته می شویم. مثلا روزانه دو بار نیاز داریم تا پوشک را عوض کنیم .

این مادر و همسر مهدی از بی تابی های مکرر او مخصوصا در خواب می گوید که آرامش خانه و فرزندانش را در هم شکسته است: همسرم شب ها تا صبح به شدت سروصدا می کند و دخترم از شدت سردرد نمی تواند بخوابد. من هم مجبورم شب ها به همسرم غذا بدهم تا او آرام شود و بخوابد، ولی باز هم سروصدا ادامه دارد. همسرم به دلیل کار در معدن دچار مشکلات مغزی شده است. مغزش به دلیل کمبود اکسیژن از کار افتاده و سلول های مغزی او آسیب دیده اند که درمان پذیر هم نیست. حالا دیگر هیچ کدام از بچه ها نمی توانند با او ارتباط برقرار کنند و توانایی صحبت کردن هم ندارد. بچه ها از روز حادثه طبس پدرشان را از دست دادند .

همسر مهدی بارها برای انتقال همسرش به مرکز نگهداری اقدام کرده، با اینکه هزینه آن را هم خودش باید پرداخت کند ولی تاکنون موفق نشده است: نگهداری از همسرم کار سختی است، تنهایی خسته شدم و دیگر نمی توانم، خودم هم بیمار شدم. ما به دنبال یک مرکز نگهداری برای همسرم بودیم و حتی نامه ای از دادگستری گرفتیم که برای بهزیستی بفرستیم، اما هیچ جایی در مشهد یا استان های دیگر برای پذیرش همسرم وجود نداشت.

حتی در سایر شهرها هم وضعیت به همین صورت است و جای خالی ندارند. تا وقتی همسرم بود خودش سر پا بود و کار می کرد. در حال حاضر، تنها کمک مالی که از سوی معدن طبس دریافت می کنیم، ماهانه 15 میلیون تومان است. این مبلغ برای هزینه های درمانی، پوشک و سایر نیازهای همسرم کافی نیست. البته بیمه هم، حقوقی پرداخت می کند، ولی این مبلغ تنها در حد یک کمک جزیی است، زمانی که همسرم سر کار بود، درآمد ماهانه اش 30 تا 40 میلیون تومان بود، اما حالا هیچ درآمدی نداریم و تنها این 15 میلیون کمک ماهانه از سوی معدن را دریافت می کنیم.

سه فرزند دارم و همگی محصل اند. اوضاع زندگی خیلی سخت است و من تمام کارهای همسرم را انجام می دهم. از وقتی همسرم دچار آسیب شده، مجبورم به تنهایی همه کارها را انجام دهم و واقعا از نظر جسمی خسته شده ام. دست راستم به شدت درد می کند. چند بار به پزشک مراجعه کرده ام و از آن زمان باید آمپول تزریق کنم تا درد کاهش یابد. با این حال هیچ کدام از مراکز نگهداری در طبس یا مشهد جا ندارند. از مسئولان خواهش می کنیم که به وضعیت ما رسیدگی کنند و حداقل یک کمک واقعی به خانواده هایی مانند ما داشته باشند .

حادثه انفجار معدن طبس نه تنها جان و سلامت کارگران را گرفت، بلکه ساختار زندگی ده ها خانواده را نیز از هم پاشید. روایت های خانواده های علیرضا کده ای و مهدی علیزاده تنها دو نمونه از رنج عمیق و بی پایانی است که از 31 شهریور 1403 تا امروز ادامه دارد؛ رنجی که با تشدید مشکلات جسمی، ناتوانی های دائمی، فرسایش روحی خانواده ها و بی عملی نهادهای مسئول گره خورده است.

درحالی که این خانواده ها روزی چند بار با درد، تشنج، بیهوشی، درماندگی و بی پناهی عزیزانشان روبه رو می شوند، سکوت و بی تعهدی نهادهای محلی و دولتی همچنان ادامه دارد. حادثه طبس برای بازماندگان، نه یک خاطره تلخ که یک فاجعه روزمره است؛ فاجعه ای که هر روز تکرار می شود و هر روز بخشی از زندگی و توان این خانواده ها را می بلعد.