خودروسازان اروپایی حالا به خوبی می دانند که آینده، بدون توجه جدی به محیط زیست ممکن نیست. یکی منیزیم را از داشبورد حذف می کند تا ردپای کربنی اش را پایین بیاورد، دیگری به مواد بازیافتی در بدنه و کابین روی می آورد. در این میان، مرسدس بنز رویکردی متفاوت و شاید ساده تر را انتخاب کرده است: بازگشت به اصول اولیه، همان چیزهایی که سال ها فراموش شده بودند؛ پیچ، قابلیت تعمیر و استفاده دوباره از آنچه پیش تر دور ریخته می شد.

در قالب برنامه ای با نام Mission X ، مرسدس بنز قصد دارد تا یکی از پرهزینه ترین و دردسرسازترین قطعات خودروهای مدرن، یعنی چراغ های جلو را متحول کند. هدلایت های امروزی، به ویژه نمونه های LED تطبیقی، معمولا با چسب به صورت یکپارچه ساخته می شوند؛ یعنی اگر تنها لنز یا یک قطعه کوچک آسیب ببیند، چاره ای جز تعویض کل مجموعه وجود ندارد.

اما مرسدس می خواهد این قاعده را تغییر دهد. در طراحی های آینده، چراغ های جلو به جای چسب، با پیچ به هم متصل می شوند. نتیجه ساده اما مهم است: اگر سنگ ریزه ای به لنز برخورد کند یا یکی از اجزا دچار نقص شود، تعمیرکار می تواند همان قطعه را جدا کرده و جایگزین کند، نه اینکه کل چراغ را دور بیندازد.

این تصمیم هم زباله کمتری تولید می کند، هم هزینه تعمیر را پایین می آورد و هم عمر مفید چراغ ها را افزایش می دهد. ضمن اینکه فرآیند بازیافت هم بسیار ساده تر خواهد شد، چون قطعات جداشدنی به مراتب راحت تر تفکیک می شوند.

برنامه Mission X فقط به چراغ های جلو محدود نمی شود. مرسدس بنز به طور جدی در حال بازنگری در مواد اولیه مورد استفاده در خودروهایش است. برای مثال، این شرکت موفق شده از پلی آمید تقویت شده با الیاف شیشه ای که از کیسه های هوای اسقاطی به دست آمده اند، در ساخت پایه های موتور و محفظه های سوپاپ استفاده کند.

در بخش های دیگر خودرو هم پلاستیک های بازیافتی حاصل از خودروهای از رده خارج، دوباره جان می گیرند و به عنوان پوشش زیر بدنه در مدل های جدید به کار می روند؛ حرکتی که هم مصرف مواد خام را کاهش می دهد و هم ردپای کربنی تولید را کوچک تر می کند.

شاید عجیب ترین بخش این پروژه جایی باشد که پای کابین لوکس مرسدس بنز به میان می آید. تحقیقات این شرکت نشان می دهد که پلاستیک بازیافتی حاصل از لاستیک های فرسوده می تواند پایه تولید نوعی چرم مصنوعی جدید باشد. ترکیب این پلاستیک با پروتیین های زیستی، ماده ای ایجاد می کند که از نظر ظاهر و ساختار شباهت زیادی به چرم طبیعی دارد، اما از نظر دوام حتی عملکرد بهتری ارائه می دهد.

به گفته مرسدس، این ماده نوآورانه تا دو برابر مقاومت کششی بالاتری دارد و در برابر دماهای بسیار بالا یا پایین، پایداری بیشتری از خود نشان می دهد؛ ویژگی هایی که آن را برای استفاده در خودروهای لوکس ایده آل می کند.

داستان بازیافت در مرسدس بنز به اینجا ختم نمی شود. الیاف لاستیک های دورریخته شده حالا می توانند در ساخت دمپرهای لرزش به کار گرفته شوند. PET بازیافتی نیز باعث شده وزن محفظه درها تا 40 درصد کمتر از نمونه های پلاستیکی مرسوم شود. حتی لنت های ترمز هم در لیست بازطراحی قرار گرفته اند؛ به طوری که حدود 40 درصد مواد اولیه آن ها می تواند از لنت های قدیمی و بازیافتی تأمین شود.

اغلب وقتی صحبت از آلودگی خودرو می شود، ذهن ها به سرعت به سراغ اگزوز و مصرف سوخت می رود. اما حقیقت این است که یک خودرو، مدت ها پیش از آنکه اولین کیلومتر را طی کند، بر محیط زیست اثر می گذارد. استخراج مواد خام، فرآیند تولید و حتی نحوه تعمیر و بازیافت، همگی در این معادله نقش دارند.

مرسدس بنز با تمرکز بر مواد خام ثانویه و طراحی قابل تعمیر، تلاش می کند این اثرات پنهان را کاهش دهد. چراغ های جلوی قابل تعمیر شاید در نگاه اول جزیی به نظر برسند، اما در مقیاس تولید انبوه، می توانند نمادی از مسیری باشند که خودروسازی آینده باید در آن قدم بگذارد: هوشمندانه تر، پایدارتر و مسئولانه تر.