زیردریایی ها احتمالاً یکی از ترسناک ترین ابزارهایی هستند که هر نیروی دریایی می تواند به کار گیرد. البته زیردریایی ها به اندازه یک ناو هواپیمابر بزرگ نیستند یا به اندازه یک ناوشکن تا بن دندان مسلح نیستند، اما توانایی آنها برای رفتن به زیر آب و پنهان ماندن برای هفته ها (گاهی ماه ها) بسیار ترسناک است. با این حال، همیشه اینطور نبوده. زیردریایی ها پیش از این، در بهترین حالت قادر به غوطه ور شدن در زیر آب برای چند تنها ساعت بودند و قطعاً نمی توانستند ماه ها در دریا بمانند. در عین حال، زیردریایی های مدرن، تا زمانی که نیروی هسته ای دارند، می توانند تقریباً به طور نامحدود در حالت عملیاتی باقی بمانند و تنها دلیل بازگشت به بندر، تأمین مجدد غذا برای خدمه است.

این تسلیحات همیشه برای عملیات های نظامی حیاتی نبوده اند. سال ها تلاش و ارتقاهای مختلف باعث شده که زیردریایی ها به تسلیحات حیاتی امروزی تبدیل شوند. اکنون آن ها بخش حیاتی مثلث هسته ای ایالات متحده هستند، جایی که یک زیردریایی با موشک های بالستیک هسته ای همیشه در اقیانوس ها حضور دارد. با اعلام شرکت SAAB مبنی بر توسعه اولین زیردریایی نظامی نسل پنجم جهان، این سوال به ذهن می رسد که نسل های قبلی چگونه بودند؟

زیردریایی ها در جنگ جهانی اول به طور گسترده استفاده می شدند. زیردریایی هایی که قبل از دهه 1900 ساخته شدند، بسیار متفاوت از امروز بودند، چرا که هنوز سیستم های نیروی محرکه دیزل-برقی مورد استفاده قرار نگرفته بود. اما این سیستم جدید به زیردریایی ها این امکان را می داد که هنگام آمدن به سطح از موتور دیزل استفاده کنند و هنگام رفتن به زیر آب از موتورهای الکتریکی بهره ببرند. این زیردریایی ها عمدتاً برای دفاع ساحلی استفاده می شدند، زیرا برد آنها به هیچ وجه با برد زیردریایی های مدرن قابل مقایسه نبود.

آلمان در زمینه تکنولوژی زیردریایی پیشتاز بود و اولین زیردریایی این کشور در سال 1906 وارد خدمت شد. این زیردریایی ها، یا همان یوبوت ها (U-boat )، بین یک تا دو توپ روی عرشه و حداکثر چهار لوله اژدر داشتند. آنها به هیچ وجه به بزرگی زیردریایی های مدرن که موشک های کروز عمود-پرتاب شلیک می کنند نبوده و طول آنها تنها 64 متر بود، در حالی که زیردریایی های مدرن کلاس ویرجینیا 115 متر طول دارند. این زیردریایی ها همچنان از زیردریایی کلاس E نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا بزرگ تر بودند، که پاسخ بریتانیا به یوبوت های آلمانی بود؛ زیردریایی کلاس E که در سال 1911 وارد خدمت شد، تنها 55 متر طول و 4.5 متر عرض داشت.

این زیردریایی های اولیه تنها قادر به رفتن به عمق 61 متری زیر سطح آب بودند. آنها معمولاً سرعت زیادی نداشتند؛ در حالت رفتن به زیر آب، زیردریایی کلاس E نمی توانست با سرعت بیشتر از 17.6 کیلومتر در ساعت حرکت کند، در حالی که سرعت سطحی آنها 25.9 کیلومتر در ساعت بود. سرعت زیردریایی های اولیه در مقایسه با سرعت های بیش از 46 کیلومتر در ساعت که زیردریایی های مدرن می توانند در حال غوطه وری حرکت کنند، بسیار ناچیز به نظر می رسند.

زیردریایی های این دوره با موتورهای دیزلی کار می کردند و نمی توانستند بیشتر از 4,800 کیلومتر در سطح دریا حرکت کنند قبل از اینکه به سوخت گیری مجدد نیاز داشته باشند، معمولاً در حالی که سرعتی در حدود 18.5 کیلومتر در ساعت داشتند (برد هنگام غوطه وری بسیار کوتاه تر بود و تنها به 105 کیلومتر با سرعت 9 کیلومتر در ساعت می رسید). زیردریایی های این دوران برای دیدن اطراف هنگام غوطه وری از پریسکوپ ها استفاده می کردند و زیردریایی های دوران جنگ جهانی اول به دستگاه های ساده تری مانند هیدروفون ها برای شناسایی اهداف از طریق صدا متکی بودند.

جنگ جهانی دوم شاهد ظهور موج جدیدی از تکنولوژی زیردریایی ها بود. سیستم های دیزل-الکتریک بهبود یافته ای ایجاد شدند که به زیردریایی های نسل دوم این امکان را داد که فاصله بیشتری از ساحل نسبت به پیشینیان خود در جنگ جهانی اول طی کنند. بزرگ ترین دستاورد برای زیردریایی ها در این دوره اختراع اسنورکل بود که اولین بار توسط آلمانی ها ابداع شد (Schnorcel به زبان آلمانی) و مزیت بزرگی برای زیردریایی های U-boat نسبت به زیردریایی های متفقین ایجاد کرد. موتورهای دیزلی برای کارکرد نیاز به اکسیژن دارند، بنابراین اسنورکل به زیردریایی ها این امکان را داد که موتورها را در حالی که زیر آب هستند، روشن نگه دارند. این بدان معنی بود که آنها نیازی به سطح رفتن های مکرر نداشتند. برخلاف جنگ جهانی اول، زیردریایی های جدید به حسگرهای بهتری مانند رادار مجهز بودند که از آن برای ردیابی کشتی های سطحی استفاده می کردند.

زیردریایی های این دوره نه تنها تعداد بیشتری اژدر حمل می کردند، بلکه از اژدرهای هدایت شونده جدیدی که اختراع شده بودند، نیز استفاده می کردند. در جبهه آمریکایی، زیردریایی های کلاس Gato اولین زیردریایی هایی بودند که به طور خاص برای جنگ جهانی دوم ساخته شدند. این زیردریایی ها امکاناتی داشتند که تقریباً ناشناخته بود و به هیچ وجه نمایانگر این نسل به طور کلی نبودند، اما نباید از نام بردن از آن ها غافل شد. از آنجا که زیردریایی های گاتو معمولاً در آب های گرم استوایی اقیانوس آرام عمل می کردند، دارای تهویه مطبوع بودند. این فقط برای راحتی خدمه نبود زیرا تهویه مطبوع رطوبت هوا را از بین می برد، داشتن این سیستم در زیردریایی های گاتو برای محافظت از تجهیزات الکتریکی حساس در برابر رطوبت اضافی، یک قابلیت ایده آل بود. علاوه بر تهویه مطبوع، این زیردریایی ها ماشین لباسشویی، یخچال، دستگاه های تصفیه آب شیرین و تخت برای تمام خدمه نیز داشتند.

تحولات فنی زیردریایی ها در دوران جنگ جهانی دوم نشان داد که یک زیردریایی تا چه اندازه می تواند در میدان جنگ ارزشمند باشد. در دوران پس از جنگ، قدرت های بزرگ و کشورهای دیگر به سرعت متوجه شدند که ناوگان های دریایی آنها به قابلیت های زیردریایی ها وابسته خواهد بود. پس از آن بود که اسنورکل به عنوان یک ابزار استاندارد در هر زیردریایی دیزل-الکتریکی معرفی شد، اما تکنولوژی جدیدی به زودی آن را منسوخ کرد چرا که سیستم های جدید نیروی محرکه در حال توسعه بودند.

پس از جنگ جهانی دوم، انرژی هسته ای به یک موضوع جذاب برای جهان تبدیل شد، بنابراین به طور قابل انتظاری، نظامیان نیز تلاش کردند تا این تکنولوژی را در تجهیزات خود ادغام کنند. زیردریایی USS Nautilus نقطه آغاز نسل سوم زیردریایی های نظامی بود که در سال 1954 به آب انداخته شد؛ این یعنی خداحافظی با موتوهای دیزل-الکتریکی و سلام به زیردریایی های هسته ای. زیردریایی های هسته ای از یک رآکتور حرارتی استفاده می کنند که آب تحت فشار را گرم و سپس به یک ژنراتور بخار منتقل می کند که بخار تولید شده را به توربین می فرستد، جایی که برق تولید می شود و به این ترتیب کل شناور را به حرکت درمی آورد.

از آنجا که این سیستم یک چرخه بسته است، هیچ نوع دود یا از دست رفتن سوختی وجود ندارد، بنابراین نیازی به سوخت گیری مجدد برای زیردریایی هسته ای نیست؛ حداقل تا زمانی که زمان سوخت گیری و بازنگری (ROH) فرا برسد. با این تکنولوژی جدید، زیردریایی ها قادر بودند به زیر آب بروند و به طور نامحدود در دریا بمانند. نوع جدید سیستم تامین نیرو نیز سرعت زیردریایی های هسته ای را بهبود بخشید و این زیردریایی ها به راحتی می توانستند با سرعت بین 20 تا 25 گره در هنگام غوطه وری حرکت کنند.

این نسل جدید باعث تغییراتی در ظاهر زیردریایی ها شد که به بهبود سرعت آنها نیز کمک کرد. زیردریایی های نسل سوم شروع به استفاده از شکل بدنه قطره ای کردند که به وضوح در زیردریایی USS Albacore دیده می شود. این طراحی میزان اصطکاک زیردریایی ها را در آب کاهش داد. این دوره همچنین شاهد تشکیل مثلث هسته ای آمریکا بود، زیرا زیردریایی های نسل سوم قادر به پرتاب موشک های بالستیک (SLBM) شدند و این کار را حتی در حین غوطه وری انجام می دادند. این موضوع منجر به ایجاد زیردریایی های حامل موشک بالستیک هسته ای (SSBN) شد، نوعی زیردریایی که وظیفه اش حمل موشک های بالستیک قاره پیمای هسته ای است. این نسل بزرگ ترین جهش در تکنولوژی زیردریایی ها بود، به ویژه زمانی که حسگرهای برد بلند و موشک های هدایت شونده به مجموعه قابلیت های آن ها اضافه شد.

زیردریایی های نسل چهارم، زیردریایی هایی را شامل می شود که در حال حاضر در حال بهره برداری هستند. این ها شامل سه زیردریایی کلاس Seawolf ساخت آمریکا، نزدیک به چند ده زیردریایی کلاس Virginia باز هم ساخت آمریکا، زیردریایی های کلاس Yasen ساخت روسیه و موارد دیگر هستند. این زیردریایی ها همان هایی هستند که در فیلم های نظامی مدرن مشاهده می شوند. آنچه این زیردریایی ها را از نسل های قبلی خود متمایز می کند، توانایی آنها در سکوت و انعطاف پذیری بیشتر بود. این دوره ای بود که پنهان کاری به اولویت اصلی نیروهای دریایی در سراسر جهان تبدیل شد، بنابراین آنها شروع به استفاده از ابزارهایی کردند که صداهای ایجاد شده در داخل شناور را کاهش می داد، زیرا کوچک ترین صدا می توانست موقعیت آنها را به سونار لو دهد. زیردریایی های آمریکایی به طور خاص از کاشی های لاستیکی روی بدنه، ماشین آلات نصب شده روی دکل و پروانه های پمپ جت برای بهبود پنهان کاری زیردریایی ها استفاده می کردند.

در حالی که برخی از زیردریایی ها به عنوان زیردریایی های تهاجمی طبقه بندی می شدند، آنها وظایفی بیش از حمله به کشتی های دیگر داشتند. زیردریایی هایی مانند کلاس Seawolf برای کمک به عملیات های ویژه طراحی شده و با اتاقک های محبوس بیرونی ساخته شده بودند که می توانستند تیمی از کماندوها را در خود جای دهند. برخی از زیردریایی های کلاس Seawolf، مانند USS Jimmy Carter، به حسگرهای پیشرفته ای تجهیز شده بودند که به آنها این امکان را می داد که به کابل های زیرآبی دسترسی پیدا کنند و اطلاعات جمع آوری کنند. به طور طبیعی، با نزدیک شدن به اوایل دهه 2000، این تکنولوژی بهبود بیشتری پیدا کرد و این زیردریایی ها بروزرسانی های بیشتری مانند محاسبات شبکه ای و پریسکوپ های پیشرفته دریافت کردند.

سلاح های زیردریایی ها نیز بهبود یافتند. زیردریایی ها در دهه 1980 توانستند اهداف زمینی را با استفاده از موشک های کروز مخصوص اهداف زمینی مانند تاماهاوک (TLAM) هدف قرار دهند. به زودی، زیردریایی ها انواع مختلفی از سلاح ها از جمله اژدر، مین و موشک را به کار می بردند و به یک تهدید جدی تبدیل شدند. تصور اینکه زیردریایی ها از اینجا به کجا می روند، دشوار است.

از آنجا که مدت زمان زیادی طول می کشد تا ایالات متحده به طور عمومی اطلاعاتی درباره آنچه که زیردریایی های نسل پنجم آن به ارمغان می آورند منتشر کند، SAAB به عنوان تنها تولیدکننده ای که تکنولوژی های این پلتفرم نسل بعدی را اعلام کرده است، استاندارد جدیدی را تعیین می کند. نسل جدید زیردریایی های نظامی آماده است تا تکنولوژی های موجود را به سطح بعدی ببرد. زیردریایی A26 ساخته SAAB وعده داده است که بسیار پنهانکارتر خواهد بود که به آن این امکان را می دهد که بدون شناسایی، اطلاعات جمع آوری کند، خواه در آب های کم عمق باشد یا در آب های عمیق. فراتر از سروصدای کمتر، SAAB زیردریایی خود را با پوشش جاذب راداری مشابه آنچه بر روی جت های جنگی F-22 و F-35 وجود دارد، می سازد.

این زیردریایی های پیشرفته همچنین از حامل های زیرآبی بدون سرنشین (UUV) استفاده می کنند که آنها را از محفظه های بار ماژولار برای انجام تعدادی از وظایف، از جمله ایمن سازی و نظارت بر کابل های ارتباطی، پرتاب می کنند. برخلاف نسل های قبلی، A26 قادر خواهد بود در جنگ اطلاعاتی شرکت کرده و سیگنال های دشمن را به طور غیرفعال قطع کند. مجموعه نظارت الکترونیکی این زیردریایی پیشرفه به آن امکان می دهد حتی از رسیدن آن سیگنال ها به مقصدشان جلوگیری کند، که یک روش جدید برای زیردریایی ها برای مشارکت در نبرد خواهد بود.

اما شاید تعجب آورترین نکته این باشد که A26 یک زیردریایی هسته ای مانند زیردریایی های پیشرفته آمریکا نیست. در عوض، از سیستم نیروی محرکه مستقل از هوا استفاده می کند که از موتورهای دیزلی و همچنین موتور استرلینگ که اکسیژن مایع و دیزل را برای تولید برق می سوزاند، بهره می برد. استفاده از این نوع سیستم تامین نیرو احتمالاً باعث شده که این زیردریایی به همان اندازه که SAAB ادعا کرده پنهان کار باشد، زیرا یکی از مزایای سیستم دیزل-الکتریک، کاهش صدا در سرعت های پایین تر است.