در هفته های اخیر، بازار برنج با نوسانات قیمتی قابل توجهی روبه رو شده است، به طوری که قیمت برنج هاشمی درجه یک به کیلویی 350 هزار تومان رسیده است. این افزایش قیمت، همزمان با کاهش عرضه برنج پاکستانی و چالش های پیش روی واردات، باعث تغییر الگوی خرید مصرف کنندگان و گرایش به برنج های خارجی یا نیم دانه شده است.

به گزارش ایران، بررسی های میدانی نشان می دهد برخی برنج های موجود در بازار که به نام برنج ایرانی به فروش می رسد، یا برنج خارجی هستند که گونی آنها با برنج های ایرانی تعویض شده و یا مخلوطی از ایرانی و خارجی هستند اما سودجویان آن را به نام برنج ایرانی و با قیمت بالایی به فروش می رسانند.

یک عضو اتحادیه بنکداران مواد غذایی می گوید: برخی سود جویان برنج پاکستانی را با برنج ایرانی مخلوط کرده و به نام برنج هاشمی یا طارم اعلا عرضه می کنند. کارشناسان اتحادیه نیز در این زمینه آماده همکاری با نهادهای نظارتی هستند. بهترین راهکار برای جلوگیری از تخلفات، ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا است.

رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی عنوان کرد: در حال حاضر میزان برنج ایرانی توزیع شده در بازار بسیار کم است. همین امر موجب شده تا تقاضا از عرضه پیشی گرفته و قیمت ها افزایش پیدا کند. علت اصلی این امر این است که به علت نوسانات قیمتی، توزیع کنندگان به صورت قطره چکانی برنج را در اختیار بنکداران قرار می دهند.

وی افزود: واردات برنج پاکستانی که شباهت زیادی به برنج ایرانی دارد برای مدتی قطع شده بود و این محصول نیز در بازار کمبود داشت. قیمت مصوب برنج پاکستانی کیلویی 66 هزار و 300 تومان است اما در کف بازار با نرخ کیلویی 180 تا 185 هزار تومان عرضه می شود. ثبت سفارش گسترده ای انجام شده که چند روز آینده برنج پاکستانی در بازار عرضه خواهد شد.

دبیر انجمن تولید کنندگان برنج ایران گفت: با وجود اینکه فصل برداشت تازه به پایان رسیده اما نیاز کشور از تولید داخلی به علت کاهش تولید تأمین نشده است. کشور با کسری حدوداً یک میلیون و 600 هزار تن برنج مواجه است که باید از طریق واردات جبران شود. وی افزود: امسال تا کنون حدود 800 هزار تن برنج توسط بخش خصوصی وارد کشور شده اما میزان برنج پاکستانی وارد شده کمتر از سال گذشته بوده و تأخیر در واردات داشت.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران گفت: یکی از مهم ترین عوامل گرانی برنج، نحوه عرضه محصول از سوی کشاورزان است. عامل دیگر کاهش واردات برنج پاکستانی به دلیل تأخیر در تخصیص ارز و سیاست های محدود کننده است. برنج پاکستانی نقش تعدیل کننده قیمت را دارد و اکنون که واردات آن کاهش یافته، برنج ایرانی بدون رقیب مانده و قیمت آن افزایش یافته است.

بازار برنج با یک چالش چندوجهی روبه روست: تولید داخلی پاسخگوی نیاز کشور نیست، واردات با مشکلات عمیق مواجه شده و رفتار کشاورزان و توزیع کنندگان به کمبود موجود در بازار دامن می زند. راه حل های پیشنهادی شامل تخصیص بموقع ارز، ایجاد ساختار منسجم برای پایش زنجیره تأمین و اجرای یک طرح جامع امنیت غذایی برای تثبیت بلندمدت بازار است.