پریسا نقدی، دانشجوی دکترای جامعه شناسی، عضو انجمن جامعه شناسی ایران، در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت:

پدیده ای که در سال های اخیر در بخشی از جامعه ایران با عناوینی چون شوگر ددی و شوگر مامی مطرح شده، گونه ای از رابطه عاطفی اقتصادی است که در آن فرد دارای توان اقتصادی در ازای دریافت توجه عاطفی، همراهی یا جذابیت ظاهری فردی جوان تر، به او حمایت مالی یا هدایایی ارایه می کند. هرچند اشکال مشابهی از این مناسبات در تاریخ روابط انسانی مسبوق به سابقه است، ظهور آن در بستر رسانه های اجتماعی، اقتصاد توجه و مصرف گرایی نمایشی، این پدیده را به موضوعی قابل بررسی در حوزه جامعه شناسی بدن، اقتصاد جنسی و مطالعات صمیمیت تبدیل کرده است.

فشارهای اقتصادی، بیکاری و نااطمینانی شغلی، افزایش هزینه های مسکن و تحصیل و دشواری های ورود به بازار کار، برخی جوانان را به سوی بهره گیری از این الگو به مثابه نوعی استراتژی بقا سوق می دهد. در سوی دیگر، شبکه های اجتماعی با بازنمایی گسترده سبک های زندگی تجمل گرایانه، سفرهای لوکس و هدیه محوری روابط، نوعی مقایسه دایمی میان کاربران ایجاد کرده و میل تجربه مصرف گرایی ارتقایی را تشدید می کنند؛ میلی که در بسیاری موارد با امکانات واقعی زندگی جوانان همخوان نیست و همین شکاف، جذابیت روابط مبتنی بر حمایت مالی را افزایش می دهد. از منظر نظری می توان این پدیده را با بهره گیری از مفهوم سرمایه در اندیشه بوردیو بازخوانی کرد.

بدن و جذابیت ظاهری در زمینه رسانه ای جدید، ظرفیت تبدیل شدن به سرمایه نمادین را می یابد و سپس می تواند در مبادله اجتماعی به سرمایه اقتصادی تبدیل شود؛ بنابراین روابط شوگری نمود صریح تبدیل سرمایه جنسی- بدنی به سرمایه اقتصادی است. این فرآیند با مفهوم اقتصاد جنسی که برنشتاین برای توصیف روابطی به کار می گیرد که در آن مرز میان فعالیت اقتصادی و رابطه عاطفی کمرنگ می شود، قرابت تحلیلی دارد. در چنین وضعیتی، صمیمیت نه به مثابه رابطه ای مبتنی بر برابری، اعتماد و پیوند عاطفی، بلکه به مثابه فرآیندی معاملاتی و قابل قیمت گذاری تجربه می شود.

کالایی شدن بدن یکی از پیامدهای قابل تأمل این نوع روابط است. هنگامی که دسترسی به امنیت اقتصادی و ارتقای منزلت اجتماعی با ارزش گذاری بر بدن و جذابیت ظاهری گره می خورد، بدن بدل به شییی قابل مبادله می شود؛ چیزی که توان خرید، جلب توجه و کسب امتیاز اقتصادی دارد. این امر علاوه بر نگرانی های اخلاقی، زمینه هایی برای نابرابری قدرت و سلطه فراهم می آورد. اختلاف سن، جنسیت و سرمایه اقتصادی، روابط شوگری را مستعد ایجاد وابستگی عاطفی، کنترل، فشار روانی و حتی سوءاستفاده می کند و برخی از روابطی که آغاز آن ها مبتنی بر توافق داوطلبانه معرفی می شود، در عمل ممکن است به ناامنی روانی و باج گیری عاطفی بینجامد.

تاثیر این پدیده بر تصور جامعه از رابطه زوجیت نیز شایان توجه است. چنانچه منطق رابطه عاطفی بر پایه مبادله اقتصادی و ارزش گذاری کالایی شکل گیرد، امکان آن وجود دارد که تصور ازدواج و زوجیت نیز از رابطه ای مبتنی بر مشارکت، تعهد و رشد مشترک، به الگویی معامله محور و نابرابر تقلیل یابد. در چنین شرایطی، اعتماد زناشویی و درک عمومی از روابط پایدار ممکن است با فرسایش مواجه شود و ازدواج در تخیل اجتماعی به قراردادی اقتصادی فروکاسته شود که در آن امنیت مالی در برابر جذابیت ظاهری یا توجه عاطفی قرار می گیرد.

بررسی این پدیده نیازمند رویکردی ساختاری به جای صرفا اخلاق گرایانه است. تحلیل شکل گیری و گسترش چنین مناسباتی بدون توجه به نابرابری اقتصادی و فقر پنهان جوانان، نبود آموزش سواد رابطه و سلامت جنسی، ضعف ارتباط والد-فرزند و فقدان الگوهای واقع گرایانه از روابط سالم در رسانه ها ناکافی خواهد بود. مواجهه مسوولانه با این دگرگونی مستلزم تقویت آموزش عمومی درباره روابط، بهبود فرصت های شغلی و اقتصادی برای جوانان و کاستن از انگ اجتماعی گفت وگوی صادقانه درباره نیازهای عاطفی و جنسی است. در مجموع، روابط شوگر ددی و شوگر مامی نه یک اختلال فردی و نه صرفا انحراف اخلاقی، بلکه بخشی از تحولات گسترده تر در الگوهای صمیمیت، بدن مندی و روابط قدرت در جامعه معاصر است. فهم این پدیده می تواند امکان بازاندیشی در این پرسش را فراهم آورد که جامعه چگونه به جوانان می آموزد دوست بدارند، چگونه انتخاب کنند و چگونه کرامت عاطفی و انسانی خود را حفظ نمایند.