​در بازی های دوستانه قبل از جام جهانی معمولا نتیجه اهمیت کمتری از روند بازی و جزییات آن دارد و ریز شدن در بعضی از سکانس ها و برش های بازی می تواند اطلاعات مفیدتری بدهد. باخت شب گذشته تیم ملی به ازبکستان می توانست با کمی خوش شانسی در ضربات پنالتی به یک برد تبدیل شود، ولی مشکلی که در بازی سازی تیم ملی دیده شد قابل چشم پوشی نیست و در فاصله چند ماه تا جام جهانی حکم یک هشدار جدی را دارد.

این یکی از بازی های پرشمار ماه های اخیر ایران و ازبکستان بود، با این تفاوت بزرگ که فابیو کاناوارو روی نیمکت حریف نشسته بود. نقشه مربی ایتالیایی برای اخلال در بازی سازی از انتهای زمین تیم ملی، پرس مدافعان و هافبک های میانی بود و با این کار توانست راه حملات تیم قلعه نویی را ببندد.

فرم بیلدآپ تیم ملی مقابل ازبکستان 2-2 بود، یعنی دو مدافع میانی به همراه دو هافبک دفاعی ماموریت داشتند که توپ را از دفاع به حمله ببرند، ولی برنامه ازبکستان این بود که اجازه این کار را به آنها ندهد. دو مهاجم ازبک نزدیک شجاع خلیل زاده و مجید حسینی می ایستادند و دو هافبک میانی آنها مراقب سعید عزت اللهی (محمد قربانی) و سامان قدوس بودند که صاحب توپ نشوند. در این حالت بیرانوند چاره ای جز ارسال پاس بلند برای مدافعان کناری نداشت و معمولا صالح حردانی را انتخاب می کرد.

بازیکنان ازبکستان دو مدافع کناری ایران را آزاد گذاشته بودند، ولی به محض ارسال توپ هافبک یا وینگ بکی که در آن سمت بود به طرف او هجوم می برد. این تله پرس جواب داد و بارها توپ هایی که برای مدافعان کناری فرستاده می شد به اوت رفت. حالت خطرناک تر این بود که مدافع کناری ایران توپ را از دست می داد و حردانی چند بار در موقعیت 2 در برابر یک توپ را لو داد که به فرصت های خطرناکی برای حریف تبدیل شد.

در دقیقه 26 یکی از این موارد بود که بازی سازی تیم ملی به نتیجه نرسید و ازبکستان به لطف پرس حساب شده اش توانست به یک موقعیت تک به تک برسد. زمانی که بیرانوند صاحب توپ بود دو هافبک میانی تیم ملی (قربانی و قدوس) یارگیری شده اند. یکی از مهاجمان ازبک مراقب مجید حسینی است و دیگری مسیر پاس بیرانوند به خلیل زاده را بسته.

دروازه بان تیم ملی برای خروج از این فشار توپ را بلند برای حردانی می فرستد، ولی مهاجم ازبک و هافبکی که مامور مهار قدوس است، مدافع راست تیم ملی را تحت فشار قرار می دهند. حردانی برای نجات از این وضعیت توپ را در عرض برای قربانی می فرستد، ولی هافبک ازبکستان که در آن منطقه است توپ را قطع می کند.

در شرایطی که خط دفاع تیم ملی سازمان مناسبی ندارد، آنها توپ را بلافاصله به پشت دفاع می فرستند تا شوکوروف تک به تک شود، ولی خوشبختانه او ضربه دقیقی نمی زند تا دروازه بیرانوند بسته بماند.

اخراج خوسانوف، تغییر روند بازی

مشابه این صحنه در نیمه اول و اوایل نیمه دوم بارها تکرار شد، ولی کادر فنی تیم ملی هیچ برنامه جایگزینی نداشت. تیم ها معمولا در چنین شرایطی سراغ بیلدآپ متفاوتی می روند یا وقتی راهی برای خروج از پرس حریف پیدا نمی کنند، ترجیح می دهند از توپ های بلند استفاده کنند، ولی در تیم ملی این اشتباه بارها تکرار شد. اخراج غیرمنتظره عبدالقادر خوسانوف در دقیقه 69 نقطه عطفی بود که تیم ملی را از این موقعیت سخت نجات داد و کاناوارو با یک بازیکن به جای پرس سراغ دفاع رفت. بعد از این صحنه بود که تیم ملی توانست با یک یار بیشتر ازبکستان را تحت فشار قرار دهد و خطراتی روی دروازه این تیم بسازد. آمار هم نشان می دهد که دو ضربه به چارچوب ایران بعد از اخراج خوسانوف اتفاق افتاد؛ اولی در دقیقه 75 (علیپور) و دومی در دقیقه 88 (نورافکن).

هشداری برای جام جهانی

قلعه نویی از زمان شروع کارش در تیم ملی روی تغییر سبک اصرار داشت و قدوس را به هافبک دفاعی منتقل کرد تا بتواند از تکنیک و دقت پاس او برای بازی سازی بهتر استفاده کند. این هافبک خلاق در جام ملت های آسیا عملکرد خوبی در این پست داشت، ولی در برابر حریفان قوی تری که برنامه پرس دقیقی داشته باشند، خلاقیت قدوس کافی نیست.

ازبکستان یکی از تیم های خوب آسیاست، ولی در مقایسه با حریفانی که احتمالا در جام جهانی همگروه ایران باشند، تیم ضعیف تری محسوب می شود و در آنجا باید انتظار شدت بازی بالاتر و پرس شدیدتری داشته باشیم. اشتباهاتی که در نیمه اول بازی با ازبکستان اتفاق افتاد در برابر تیم هایی که مهاجمان زهرداری دارند می تواند خیلی گران تمام شود و ممکن است در ازای توپ هایی که در یک سوم دفاعی از دست می رود مثل این بازی خوش شانس نباشیم. اگر قرار است تیم ملی همچنان اصرار به بازی سازی داشته باشد، کادر فنی باید سراغ نقشه های دقیق تر و متنوع تری برود.