فرارو- پس از افت قیمت بیت کوین به زیر 100 هزار دلار، گمانه زنی ها درباره یک فورک احتمالی دوباره به صدر اخبار و شبکه های اجتماعی بازگشته است.

به گزارش فرارو؛ در ابتدای خرداد ماه 1404 (22 می 2025) تحلیلگران هشدار داده بودند که احتمال وقوع یک فورک در شبکه بیت کوین می تواند قیمت این رمزارز را تا 50 درصد کاهش دهد. در آن زمان این هشدار چندان جدی گرفته نشد؛ اما اکنون پس از افت قیمت بیت کوین به زیر 100 هزار دلار، این پیش بینی ها دوباره زنده شده اند. حال سؤال اینجاست: آیا بیت کوین واقعاً در آستانه یک فورک دیگر است؟

فورک در شبکه های بلاک چین به معنای انشعاب در مسیر توسعه یا قوانین شبکه است. سه گروه اصلی تأثیرگذار در بلاکچین بیت کوین توسعه دهندگان، ماینرها و نودها هستند.

زمانی که تعدادی از افراد در این گروه ها با یکدیگر اختلاف نظر پیدا کنند و تصمیم به بروزرسانی قوانین یا وضع قانون جدید بگیرند، فورک اتفاق می افتد. دو نوع فورک داریم که هر یک پیامدهای خاصی برای بیت کوین دارند.

اگر مجموعه قوانین جدید اصلاً با نسخه قبلی بیت کوین سازگار نباشد، زنجیره بلوکی به دو شبکه کاملاً مستقل تقسیم می شود. در گذشته سه نمونه از این انشعاب رخ داده که ثابت می کند بازهم چنین هارد فورکی امکان پذیر است.

اولین نمونه بیت کوین کش (BCH) است که در سال 2017 بر سر افزایش اندازه بلوک ایجاد شد. یک سال بعد هم در سال 2018 اختلاف نظر درباره بازگرداندن بیت کوین کش به فلسفه اصلی بیت کوین باعث شکل گیری فورک بیت کوین اس وی (BSV) شد. نمونه سوم هم بیت کوین گلد (BTG) بود که به بهانه غیرمتمرکز کردن دوباره استخراج و فرار از سلطه دستگاه ماینر ASIC اتفاق افتاد. توسعه دهندگان بیت کوین گلد معتقد بودند استخراج بیت کوین باید با کارت گرافیک (GPU) هم ممکن شود تا تعداد ماینرها بالا برود. هر سه این فورک ها ارز دیجیتال خود را منتشر کردند که هنوز هم معتبر است.

در سافت فورک قوانین جدید با نسخه قبلی سازگار هستند و شبکه دو شاخه نمی شود، بلکه با بروزرسانی و افزایش قابلیت، شبکه یکپارچه می ماند.

اولین نمونه سگویت در سال 2017 است که نحوه ذخیره سازی اطلاعات تراکنش ها را تغییر داد تا فضای بلاک ها بهتر استفاده شود. نتیجه آن کاهش کارمزدها، افزایش ظرفیت تراکنش ها و بسترسازی برای بهبودهای بعدی بود.

دومین سافت فورک تپ روت، پیشرفته ترین سافت فورک بیت کوین تا امروز است که با هدف افزایش حریم خصوصی، کارآمدی و قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند ساده در سال 2021 در شبکه اجرا شد. این فورک همچنین زمینه را برای تراکنش های ارزان تر و پیچیده تر فراهم کرد.

از اواخر 2024 و خصوصاً در سال 2025، چند تحلیل و هشدار درباره احتمال وقوع یک فورک جدید مطرح شده که برخی از آن ها بسیار جدی بوده است. اما چه چیز باعث شده کارشناسان فکر کنند یک فورک دیگر در سال 2025 اتفاق می افتد؟

اولین نشانه افزایش اختلاف نظر میان توسعه دهندگان است. بعضی از تحلیل گران می گویند تیم توسعه بیت کوین کور بیش از حد محافظه کار شده و گروهی دیگر اذعان دارند تغییرات ضروری مثل افزایش ظرفیت شبکه باید سریع تر انجام شود.همین موارد باعث شده که سامسون مو (Samson Mow) یکی از مهم ترین چهره های بیت کوین در ابتدای خرداد 1404 (می 2025) هشدار بدهد که ممکن است زمان یک فورک جدید رسیده باشد و توسعه دهندگان بدون اجماع کافی به مسیر اشتباهی بروند. این گفته ها در رسانه های کریپتویی بازتاب گسترده ای داشت و باعث افزایش گمانه زنی ها شد.

کارشناسان معتقدند، تقاضای بیت کوین پس از آخرین هاوینگ بخصوص از سمت ETFها و دولت ها بالا رفته و ظرفیت شبکه برای ثبت تراکنش ها محدود است. به همین دلیل اگر بهبود مشخصی انجام نشود، در آینده به دیوار فنی برخورد خواهد کرد. این مسئله در سال 2017 هم عامل اصلی ایجاد بیت کوین کش شد. این گروه اعتقاد دارند ممکن است یک نسخه موازی از بیت کوین با قوانین متفاوت برای افزایش اندازه بلوک، تغییر مدل کارمزد و بهبود مقیاس پذیری ایجاد شود.

در ماه می 2025 تحلیل هایی منتشر شد که هشدار می دادند در صورت یک هاردفورک پرتنش، قیمت بیت کوین ممکن است تا 50 درصد سقوط کند. اما چرا یک فورک می تواند این تاثیر منفی را روی قیمت پادشاه ارزهای دیجیتال داشته باشد؟

بیت کوین تا زمانی قدرتمند می ماند که اجماع بین ماینرها، نودها، توسعه دهندگان و کاربران حفظ شود. اگر اختلاف نظر جدی به سطح فورک برسد، بازار احساس می کند شبکه دچار دو دستگی شده، سرمایه گذاران نگران آینده می شوند و در نتیجه اعتماد کوتاه مدت به ثبات شبکه افت می کند. این وضعیت در فورک های 2017 نیز رخ داد و با نوسانات شدید همراه بود.

گروهی دیگر معتقدند وضعیت فعلی پایدار است و هیچ فورک بزرگی در سال 2025 اتفاق نخواهد افتاد، زیرا ماینرها انگیزه اقتصادی کافی برای دوشاخه کردن شبکه ندارند و از طرفی گردانندگان صندوق های etf نمی خواهند ریسک کنند و از همه مهم تر شبکه هنوز به بن بست فنی نرسیده است.