مسیح مهاجری در سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: درست مثل این ضرب المثل معروف که می گوید: با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمی شود با تعریف و تمجید عطار هم بوی خوش عطر به مشام کسی نمی رسد عطر، آنست که خود ببوید نه آنکه عطار بگوید .

انتشار خبر تأسیس اندیشکده حکومت و کشورداری شهید رییسی واکنش هایی در پی داشت که خوشایند نبود. متأسفانه در جامعه ما با اینکه به دو صفت اسلامی و انقلابی متصف است، قضاوت به ویژه درباره افراد و جناح ها منصفانه نیست و حُب و بغض ها معمولاً جای واقع بینی را می گیرند.

با همین نگاه غیرمنصفانه، عده ای که نمی توان آن ها را به غرض ورزی متهم کرد بر اقدام کسانی که درصدد برآمده اند این اندیشکده را تأسیس کنند خرده گرفتند و درباره شهید رییسی به صورت یکطرفه با لحنی کاملاً منفی قضاوت کردند. خرده گرفتن را نمی توان مردود دانست ولی انکار وجوه مثبت فعالیت های شهید رییسی را هم نمی توان پذیرفت.

انسان ها همگی مجموعه ای از اقدامات مثبت و منفی و نقاط قوت و ضعف هستند که قضاوت صحیح درباره آن ها با جمع بندی تمام این اقدامات مثبت و منفی و نقاط قوت و ضعف میسر است و باید از نادیده گرفتن یک بخش و بزرگ کردن بخش دیگر پرهیز کرد.

متأسفانه عده ای از اصحاب قلم و سخن در کشور ما به ویژه کسانی که تعلقات جناحی دارند، به هنگام قضاوت درباره افراد گرفتار افراط و تفریط می شوند و به جای جامع نگری به سوی نگاه تک بعدی و بخشی نگری گرایش پیدا می کنند. این روش با رسالت قلم و زبان منطبق نیست و افرادی که به ورطه این بخشی نگری ها می افتند نمی توانند به وظیفه روشنگری و هدایت جامعه عمل کنند. از رهگذر همین روش نادرست، چه بسا شخصیت های والایی که حقشان ضایع شده و چه بسا افرادی که بی جهت تقدیس شدند.

آن ضایعه، نتیجه نادیده گرفتن نقاط قوت و این تقدیس بی جهت، محصول نادیده گرفتن نقاط ضعف بودند. جامعه ای که اصحاب قلم و سخنش گرفتار این افراط و تفریط ها باشند هرگز جامعه متعادلی نخواهد بود.

اصحاب قلم و سخن باید به مثابه طبیبان حاذق با تشخیص درست، عموم مردم را تغذیه روحی کنند تا جامعه بتواند شاداب بماند و با امید و نشاط به حیات معقول خود ادامه دهد. از این نظر متأسفانه حال جامعه ما خوب نیست و علت این خوب نبودن را نیز باید در خوب نبودن عملکرد اصحاب قلم و سخن جستجو کرد.

در مورد شخص شهید رییسی، با شناختی که از او داشتم معتقدم از تواضع، مردمی بودن و اخلاق عملی قابل تمجیدش نگفتن قطعاً جفا کردن به اوست. نادیده گرفتن خدماتش در قوه قضاییه، آستان قدس رضوی و دولت سیزدهم نیز جایز نیست.

کسانی که معتقدند دولت سیزدهم دولت ضعیفی بود، نباید از این واقعیت غفلت کنند که همین دولت ضعیف خدماتی هم در داخل و در سیاست خارجی داشت که حتماً باید در کارنامه شهید رییسی به آن ها توجه شود. با دیدن این نقاط قوت است که می توانید مخاطب را قانع کنید نقدها را هم بپذیرد. هر مخاطبی این واقعیت را می داند که هر انسانی موجودی است اهل اشتباه، غفلت، فراموشی و ضعف. بنابراین کسی از شما انتظار ندارد همه را یکسره مثبت ببینید ولی جامع نگری انتظار بجایی است که باید آن را حق هر مخاطبی بدانید.

در یک نگاه جامع به شهید رییسی نمی توان در کنار آن نقاط قوت که برشمردیم، ضعف هایش را نادیده گرفت. به عقیده صاحب این قلم، نفس اینکه او پذیرفت در یک انتخابات مهندسی شده از جنبه رقابت، رییس جمهور شود بارزترین نقطه ضعف او بود که با اندیشه ورزی در زمینه حکومت و کشورداری در تضاد است.

منتقدان شهید رییسی، جراحی بزرگ اقتصادی کشور با خون ریزی شدید و بدون پیش بینی دارویی برای بند آمدن خون را نقطه ضعف اساسی دولت سیزدهم می دانند. آن ها سر برآوردن دو وزیر خاطی که حکم محکومیت گرفتند و مفاسدی از قبیل پرونده معروف چای دبش را هم در ردیف نقطه ضعف های دولت سیزدهم برمی شمرند. با اکتفا کردن به همین چند مورد از گفته های منتقدان، بر این نکته تأکید می کنیم که با جمع بندی آن نقاط قوت و این نقاط ضعف است که باید به دولت سیزدهم و شخص شهید رییسی نمره حکمرانی و کشورداری داد.

در این مقاله بر آن نیستم که درباره اندیشه حکومت و کشورداری شهید رییسی قضاوت کنم ولی توصیه اکیدم اینست که طرفین اجازه بدهند مراکز تحقیقاتی بی طرف درباره دولت سیزدهم و رییس آن از جهات مختلف بررسی کنند و نتیجه این بررسی را به عنوان کارنامه این دولت به مردم ارائه نمایند. در اینصورت است که به جای عطار، خود عطر معرف خود خواهد بود و خریدار هم خواهد داشت. تأسیس اندیشکده برای این شخص و آن شخص حتی اگر از بودجه بیت المال هم نباشد، عطری به بازار نمی آورد که خریدار داشته باشد. می بینید که مردم از مکتب سازی ها و قدیس پروری ها با همه هزینه های غیرمجاز که از بیت المال می شود استقبال نمی کنند و چنین اقداماتی را پس می زنند. این حرف مردم را باید فهمید که با صدای بلند می گویند: عطر آنست که خود ببوید نه آنکه عطار بگوید.