بیمارستان لقمان حکیم، به عنوان یکی از قدیمی ترین و تخصصی ترین مراکز درمانی کشور، امروز نقش بی بدیلی در ارائه خدمات درمانی به بیماران مسموم ایفا می کند؛ مرکزی که نه تنها مرجع ملی بلکه یکی از مراکز شاخص منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت در حوزه مسمومیت هاست…

به گزارش ایسنا، امیدوار رضایی - رییس بیمارستان لقمان حکیم با اشاره به توسعه بخش های ویژه مسمومین در این بیمارستان تاکید دارد که در حال حاضر پنج بخش تخصصی برای بیماران مسموم در لقمان فعال است و حدود یک سوم از 60 هزار مراجعه سالانه به اورژانس این مرکز، مربوط به موارد مسمومیت است؛ از مسمومیت های الکلی و دارویی گرفته تا موارد ناشی از موادمخدر.

او همچنین می گوید که مسمومیت های دارویی در 90 درصد موارد خودخواسته اند و متاسفانه سن بروز مسمومیت های الکلی و موادمخدر در حال کاهش است.

این پزشک با بیان اینکه خدمات بیمارستان لقمان در گذر زمان گسترش یافته، توضیح داد: فقط خدمات درمانی ویژه مسمومین در گذشته های دور در این مرکز درمانی ارائه می شد اما در حال حاضر، برخی بخش های بیمارستان لقمان حکیم مانند کاشت حلزون شنوایی، جراحی مغزواعصاب و جراحی هیپوفیز در کشور منحصربفرد و تک است.

او با بیان اینکه حجم قابل توجهی از مراجعه به بیمارستان برای مسمومیت ها است، تصریح کرد: حدود 60هزار نفر سالانه به اورژانس بیمارستان مراجعه می کنند که یک سوم این موارد به دلیل مسمویت ها است. میزان مسمویت ها در برخی روزها و مناسبت ها افزایش می یابد و برخی روزها نیز کاهش می یابد. در گذشته، فقط یک بخش از بیمارستان را برای مسمومیت ها اختصاص داده بودیم اما تعداد بخش های مسمومین 5 مورد است. بخش مسمویت مردان، زنان، دو بخش مراقبت های ویژه و همچنین یک بخش برای درمان سرپایی مسمومان اختصاص داده ایم. عملکرد بیمارستان لقمان در حوزه مسمومیت به نحوی است که در منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت منحصربفرد و مرجع به حساب می آید.

رییس بیمارستان لقمان حکیم با بیان اینکه گسترش بخش مسمومین را همواره در کانون توجه قرار داده ایم، گفت: با توجه به اینکه یک مرجع در حوزه مسمومیت ها هستیم و هرگاه سخن از مسمومیت به میان می آید نام بیمارستان لقمان حکیم مطرح می شود به گسترش بخش مسمومین توجه می کنیم.

وی با بیان اینکه با کمبود بخش های ویژه مسمومین در کشور مواجه هستیم، تصریح کرد: نظام سلامت کشور به فعالیت مراکز درمانی در حوزه مسمومیت نیاز دارد. تهران، شهری گسترده است و مسمومیت نیز می تواند بسیار خطرناک باشد؛ براساس این شرایط، می بایست حداقل مراکزی مجهز در 4 نقطه تهران ویژه مسمومین احداث شود تا به مردم خدمات ارائه دهند.

رضایی با بیان اینکه توجه به مسمومیت الکلی از چند جهت اهمیت دارد، تصریح کرد: مسمومیت الکلی، یک موضوع جدید و مختص این روزها نیست. خیابانی که بیمارستان لقمان حکیم در آن قرار دارد؛ پیش از انقلاب اسلامی از مراکز فروش نوشیدنی های الکلی بوده و به همین دلیل مرکز ارائه خدمات به مسمومین در این خیابان احداث شد. متاسفانه، مسمویت های الکلی در چند جهت رو به افزایش است؛ متاسفانه، شاهد مسمومیت در سنین پایین هستیم. مراجعه کنندگان به بیمارستان لقمان به دلیل مسمومیت الکلی از گروه های مختلف هستند؛ به طور مثال، دانش آموزان مدارس، افراد تحصیل کرده و حتی کارکنان سفارتخانه های کشورهای خارجی به این مرکز درمانی مراجعه می کنند. متاسفانه، برخی کوری ناشی از مسمومیت الکلی را تجربه می کنند. اینطور نباید گفت که الکل در کشور مصرف نمی شود، بلکه مصرف آن رو به افزایش است.

این پزشک درباره مسمومیت با موادمخدر نیز توضیح داد: متاسفانه، مسمویت ناشی از مصرف موادمخدر نیز مانند مسمویت الکلی رو به افزایش است. مسمومیت با موادمخدر نیز از چند وجه قابل بررسی است؛ نخست اینکه سن مسمومیت کاهش یافته و همچین شاهد افزایش مسمومیت در میان زنان هستیم. گسترش مسمومیت ناشی از موادمخدر در میان زنان و جوانان بسیار اهمیت دارد و می بایست در کانون توجه قرارگیرد. استعمال موادمخدر در هر شرایطی سبب آسیب رساندن به بدن می شود اما استفاده از موادصنعتی و تقلبی از دلایل افزایش مسمومیت های موادمخدر است.

وی درباره مسمومیت های دارویی توضیح داد: شاید بتوان گفت که 90 درصد مسمومیت های دارویی خود خواسته است. همچنین این احتمال وجود دارد که والدین یک دارو را مصرف کنند و فرزند آن ها دچار اشتباه سهوی شود و آن دارو را مصرف کند اما به طور کلی اغلب مسمومیت های دارویی عمدی است. مرگ ومیر مردان ناشی از مسمومیت دارویی نیز نسبت به زنان بیشتر است. افرادی که مسمومیت دارویی دارند، اغلب قرص ها را مصرف می کند اما قرص برنج کشنده ترین آن است و مرگ ومیر بالایی دارد. متاسفانه، مرگ ومیر ناشی از قرص برنج در مسمومینی که به بیمارستان مراجعه می کنند حدود 50 درصد است و سایر موارد کمتر از یک درصد است.

رضایی درباره مسائل راون شناختی در مسمومیت ها گفت: در گذشته، فقط خدمات مسمومین در بیمارستان لقمان در دسترس بودند اما به این نتیجه رسیدیم که مسائل روان شناختی در بروز مسمویت ها بسیار نقش دارند و به همین دلیل از ظرفیت روان پزشکان و روان شناس استفاده کردیم. در حال حاضر، 5 روان پزشک و روان شناس در بیمارستان حضور دارند که به محض ورود فرد مسموم شده حضور دارند و خدمات مورد نیاز را ارائه می دهند. برخی افراد که برای مسمومیت دارویی مراجعه می کنند، چندین بار سابقه مسمومیت یا اقدام برای خودکشی را دارند و این افراد نیز تحت پوشش خدمات روان درمانی قرار می گیرند.

این جراح مغزواعصاب در بخش دیگری از صحبت هایش درباره کاشت حلزون شنوایی گفت: تعداد عمل های کاشت حلزون شنوایی، وابسته به تعداد دستگاه هایی است که هیات امنای صرفه جوی ارزی تهیه می کند. بیمارستان لقمان حکیم، یکی از مراکز اولیه کاشت حلزون شنوایی است و بیش از 1500 کاشت حلزون داشته ایم. تلاش می کنیم.

کاشت حلزون برای تمام بیماران تاثیر ندارد و مشکل آن ها در تنه مغز که مرکز عصبی است، کاشت الکترود در تنه مغز را انجام می دهیم. کاشت حلزون در گوش است و عصب مشکلی ندارد اما هنگامی که عصب از بین رفته باشد، الکترود در تنه مغز کاشته می شود و این عمل با همکاری جراح مغزواعصاب و فوق تخصص گوش انجام می شود. کاشت الکترود، یک کار جدید است که در دنیا انجام می شود و میزان رضایت بخشی از این عمل بسیار زیاد است.

وی درباره ارائه خدمات به مصدومان حوادث ترافیکی اظهار کرد: ارائه خدمات به مصدومان ترافیکی، داستان بسیار طولانی دارد. هنگامی که در مجلس حضور داشتم، درباره سهم وزارت بهداشت از بیمه شخص ثالث تصمیم گرفتیم و 10 درصد آن را به وزارت بهداشت اختصاص دادیم. وزارت بهداشت، موظف است که سهم خود از محل بیمه شخص ثالث را براساس میزان خدماتی که بیمارستان ها به مصدومان ترافیکی ارائه می دهند، تقسیم کند.

متاسفانه، بیمه ها سهم وزارت بهداشت از محل بیمه شخص ثالث را طی سال ها گذشته پرداخت نمی کردند و وزارت بهداشت نیز پولی در اختیار بیمارستان ها قرار نمی داد. پس از پیگیری ها و فشارهای وارده از سوی وزارت بهداشت، بخشی از سهم وزارتخانه از محل شخص بیمه ثالث پرداخت می شود. وزارت بهداشت، پرداختی های مصدومان ترافیکی را به دانشگاه های علوم پزشکی پرداخت می کند و دانشگاه ها نیز براساس اطلاعاتی که از مراکز درمانی دریافت می کنند، می بایست سهم بیمارستان ها را پرداخت کنند.

رییس بیمارستان لقمان حکیم گفت: پرداخت مطالبات ارائه خدمات به مصدومان ترافیکی، یکی از مطالبات بیمارستان ها از وزارت بهداشت است. اگرچه وزارت بهداشت به بیمارستان ها بدهکار است اما تمام مراکز قانونی براساس قانون موظف هستند که مصدومان ترافیکی را پذیرش کنند و تمام مراکز درمانی به وظیفه خود عمل می کنند.

این پزشک با بیان اینکه هزینه های درمانی مصدومان ترافیکی بسیار زیاد است، توضیح داد: این احتمال وجود دارد که فرد به عمل جراحی و چندین آزمایش نیاز داشته باشد. گاهی اوقات، شدت تروما آنچنان زیاد است که چندین شکستگی حتی در مهره های گردن یا پارگی طحال داشته باشد. پرداخت هزینه های درمانی مصدومان ترافیکی منوط به پرداخت سهم وزارت بهداشت از محل بیمه شخص ثالث است؛ هنگامی که وزارت بهداشت توانست سهم خود را دریافت کند، مطالبات بیمارستان ها را نیز می پردازد.

وی درباره چالش اصلی نظام سلامت کشور در حوزه حوادث ترافیکی گفت: آمار و ارقام بیانگر این است که تعداد مرگ ومیر حوادث ترافیکی در سال 1373 حدود 29هزار نفر بود. کاهش مرگ ومیر ناشی از حوادث ترافیکی در قانون برنامه چهارم توسعه آمد و جزو وظایف دولت قلمداد شد. تمام دستگاه های مرتبط با حوادث ترافیکی مانند پلیس، وزارت راه و وزارت بهداشت به پای کار آمدند و تعداد مرگ ومیر حوادث ترافیکی به 18هزار نفر رسید.

این پزشک با بیان اینکه در حال حاضر حدود 20هزار نفر به دلیل حوادث ترافیکی جان می دهند، تصریح کرد: عوامل مختلفی مانندعدم رعایت قوانین، خودروهای ناایمن و نقاط حادثه خیز جاده ها علل افزایش مرگ ومیر حوادث ترافیکی نسبت به چند سال گذشته هستند. براساس قوانین و سیاست های کلی نظام سلامت، تمام پروژه های کشور می بایست پیوست سلامت داشته باشند. هنگامی که تصمیمی به احداث یک جاده می گیریم، می بایست بدانیم که آیا آن جاده نقطه حادثه خیز دارد و سپس نسبت به ساخت آن اقدام کنیم. متاسفانه، سال های گذشته فقط به فکر افتتاح یک جاده بودند و به پیوست سلامت آن بی توجه بودند و کانون مرگ برای مردم ایجاد شده است.

وی با بیان اینکه اغلب تلفات حوادث ترافیکی برای جوانان است، توضیح داد: اغلب حوادث ترافیکی برای افراد 20 تا 40 سال است و این موضوع برای تمام دنیا است. جوانان، نیروی محرک جامعه هستند؛ کشور برای جوانی جمعیت تلاش می کند اما با اقداماتی که در زمینه ایمنی راه ها و خودروها انجام می دهند؛ بی ثمر می شود. بیشترین هزینه و باز ناشی از حوادث ترافیکی بر نظام سلامت کشور تحمیل می شود. بار ناشی از حوادث ترافیکی بر نظام سلامت تحمیل می شود اما سود ناشی از فروش و افزایش قیمت خودروهای ناایمن از آن خودروسازان می شود. اگر مسئولان کشور به فکر افزایش جمعیت جوان هستند، می بایست با اقدمات خود سبب کاهش جمعیت جوان نشوند.

رییس بیمارستان لقمان حکیم گفت: امیدوارم که هزینه های درمان مصدومان ترافیکی تامین شود. هنگامی که میان دریافتی و هزینه های بیمارستان ها همخوانی نباشد و به دلیل اینکه منابع بیمارستان ها محدود است، کیفیت خدمات تحت تاثیر قرار می گیرد. درآمد و هزینه های بیمارستان ها مانند ترازو است و میان این کفه ها تعادل برقرار شود.

این جراح مغزواعصاب درباره بیمارستان ها فرسوده گفت: براساس آمار وزارت بهداشت، بیش از 50 درصد بیمارستان های کشور، بیمارستان های فرسوده هستند. شرایط برخی بیمارستان های پایتخت بسیار بد است و وقوع زلزله می تواند برای آن بیمارستان ها بسیار خطرناک باشد.

رضایی با بیان اینکه عمر بیمارستان ها در کشور محدود است، تصریح کرد: به دلیل اینکه اغلب بیمارستان ها با شرایط استاندارد ساخته نمی شوند، عمر کمی دارند. عمر برخی بیمارستان های جهان بسیار زیاد است؛ به طور مثال، عمر یک بیمارستان در آلمان حدود 100 سال است. یکی از مشکلات بیمارستان ها، اشکلات ساختاری مهندسی این مراکز است.

وی با بیان اینکه بسیاری از بیمارستان های فرسوده نسبت به بازسازی اقدام کرده اند، گفت: تمام بخش های اصلی بیمارستان را بازسازی کرده ایم و ساختمان اصلی بیمارستان بسیار محکم ساخته شده؛ به نحوی که هنگامی برای افزایش طبقات تصمیم می گرفتیم، به سختی می توانستیم محل هایی که می بایست تخریب می کردیم را تخریب کنیم. به طور مثال، UPS بیمارستان مدتی پیش آسیب گرفت و متاسفانه استهلاک در بودجه بیمارستانی گم است.

رییس بیمارستان لقمان حکیم با بیان اینکه تهران سه خط زلزله دارد، گت: با توجه به این شرایط، توجه به ایمنی بیمارستان ها ضروری است. خط زلزله که در شمال تهران قرار دارد در تجریش است و چندین بیمارستان در این منطقه مستقر هستند.

رضایی گفت: تمام بیمارستان هایی که بیش از 60 تا 70 سال دارند، مسائل و مشکلات فراوانی دارند و می بایست جایگزین شوند. طرح جایگزینی بیمارستان لقمان با یک بیمارستان جدید را داده ایم اما چون بودجه در اختیار نداریم، نمی توان طرح خود را عملیاتی کنیم.

او در بخش دیگری از مصاحبه اش با ایسنا درباره خواسته های خود از دولتمردان گفت: دکتر پزشکیان که سکان هدایت دولت چهاردهم را در دست دارد، همواره بر اجرای سیاست های کلی نظام سلامت و اجرای برنامه هفتم توسعه تاکید دارد. متاسفانه، اجرای سیاست های کلی نظام سلامت بر زمین مانده است و بسیاری از بندهای آن اجرا نمی شود. براساس بند 7 سیاست های کلی نظام سلامت، وزارت بهداشت می بایست تولیت نظام سلامت در کشور باشد. وزیر بهداشت می بایست آن چنان قدرتمند باشد که به عنوان نماینده حاکمیت و اختیاری که مقام معظم رهبری در اختیار او قرار داده اند، بتواند تولیت وزارت بهداشت را اعمال کند اما حداکثر زور وزیر بهداشت فقط به بیمارستان ها می رسد. اگر سیاست گذاری ها متمرکز شود، بسیاری از تصدی گری ها آزاد می شود.

رضایی گفت: براساس ماده 95 قانون برنامه هفتم توسعه، وزیر بهداشت به عنوان مسئول تعیین ظرفیت دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی است و تعداد ظرفیت را در دبیرخانه شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی تصویب کند. متاسفانه، شورای عالی انقلاب فرهنگی که اغلب آن ها پزشک نیستند و در حوزه سلامت تسلط ندارند نسبت به افزایش 20 درصدی ظرفیت رشته ها تصمیم می گیرند. این درحالیست هنگامی که سرانه آموزشی، خوابگاه ها و مسائل دانشجویی دیده نشود، نظام سلامت دچار اختلال می شود.

او در پایان صحبت هایش گفت: اهالی رسانه می بایست به برنامه هفتم توسعه و سیاست های کلی نظام سلامت که پرچم ملی محسوب می شوند، توجه کنند.