صادق ضیاییان مدیرکل پیش بینی سازمان هواشناسی در خصوص دلایل عدم بارش باران در فصل پاییز اظهار داشت: امسال، پرفشار جنب حاره ای که معمولاً در فصل تابستان بر کشور ما حاکم می شود، شدت بیشتری پیدا کرده و تداوم آن تا پاییز ادامه یافته است. این وضعیت باعث می شود که سامانه های جوی که معمولاً از غرب وارد می شوند و موجب بارش می شوند، به راحتی نتوانند به کشور ما وارد شوند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، وی ادامه داد: سال گذشته، ما شاهد کاهش 40 درصدی بارش ها بودیم. پاییز امسال نیز یکی از خشک ترین پاییزهای 50 سال اخیر در کشور بوده است. این تغییرات نشان دهنده یک الگوی جدید در وضعیت اقلیمی منطقه است.

ضیاییان توضیح داد: وضعیت بارش در کل منطقه خاورمیانه مشابه است. کشورهای مختلف از جمله عراق، سوریه و ترکیه نیز با کاهش بارش مواجه شده اند. با این حال، میزان بارش در برخی مناطق بیشتر از دیگر مناطق است.

وی تاکید کرد: کشور ترکیه به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، محصور بین دو دریای بزرگ (مدیترانه و سیاه) است و به همین دلیل رطوبت بیشتری از این دریاها دریافت می کند. میانگین بارش در ترکیه به طور کلی بیشتر از ایران است، که این به عوامل مختلف از جمله جغرافیا و اقلیم آن کشور مربوط می شود.

او افزود: کاهش بارش و وضعیت خشک سالی ناشی از تغییرات اقلیمی و عوامل جوی است که بر روی کشور ما تأثیر گذاشته اند. با در نظر گرفتن این تغییرات، نیاز به توجه و اقدامات جدی در مدیریت منابع آبی و تغییرات اقلیمی داریم.

مدیرکل پیش بینی سازمان هواشناسی توضیح داد: تغییر اقلیم یکی از بزرگ ترین چالش هایی است که بشر در قرن بیست و یکم با آن روبرو است. این پدیده به دلیل مجموعه ای از عوامل انسانی و طبیعی به وجود آمده و تأثیرات عمیقی بر زندگی و محیط زیست ما دارد.

وی ادامه داد: پس از صنعتی شدن، کشورهای صنعتی به طور قابل توجهی شروع به تولید و انتشار گازهای گلخانه ای کردند. این گازها، از جمله دی اکسید کربن (CO₂) و متان (CH₄)، به جو زمین اضافه می شوند و به مثابه یک پتو عمل می کنند که گرما را در جو نگه می دارد.

وی با اشاره به اینکه با گذشت زمان، کشورهای در حال توسعه نیز به این روند پیوسته اند و با افزایش تولیدات صنعتی و کشاورزی، گازهای گلخانه ای بیشتری را به جو منتقل کرده اند. در کشورهایی مانند چین و هند، افزایش جمعیت و نیاز به انرژی باعث افزایش استفاده از زغال سنگ شده است.

ضیاییان توضیح داد: ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و ویژگی های اقلیمی خاص خود، تحت تأثیر تغییرات اقلیمی به شدت قرار گرفته است. متوسط افزایش دما در ایران به مراتب بیشتر از میانگین جهانی است. در حالی که دمای جهانی حدود یک درجه افزایش یافته است، ایران شاهد افزایش حدود دو درجه ای بوده است.

مدیرکل پیش بینی سازمان هواشناسی افزود: یکی از پیامدهای مهم تغییر اقلیم در ایران، خشکسالی و کاهش بارش ها است. این موضوع منجر به کاهش منابع آبی و تاثیرات منفی بر کشاورزی و زندگی روزمره مردم شده است.

او با بیان اینکه تلاش برای کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی و استفاده از انرژی های تجدیدپذیر می تواند به کاهش گازهای گلخانه ای کمک کند گفت: بهبود مدیریت منابع آبی و استفاده بهینه از آب می تواند به کاهش اثرات خشکسالی کمک کند.

وی افزود: تغییر اقلیم یک پدیده پیچیده و چندبعدی است که به دلایل مختلفی از جمله فعالیت های انسانی و صنعتی شدن ایجاد شده است. در ایران، این تغییرات به شکل افزایش دما و خشکسالی خود را نشان می دهند. برای مقابله با این چالش ها، نیاز به اقدامات جدی و همکاری بین المللی داریم.

ضیاییان به تعامل و رایزنی های بین سازمان هواشناسی و نهادهای مختلف اشاره کرد و گفت: این تعاملات مهم هستند زیرا به سیاست گذاری و مدیریت بهتر منابع آبی کمک می کنند. جلسات متعددی در این زمینه برگزار می شود و گزارش های دائمی درباره وضعیت آب و هوا ارائه می گردد. این تبادل اطلاعات به تصمیم گیران کمک می کند تا بفهمند در آینده چه اقداماتی باید انجام دهند.

وی تاکید کرد: با وجود این تعاملات، باید اعتراف کرد که اقدامات انجام شده هنوز کافی نیستند. کشور ما به دلیل ویژگی های جغرافیایی اش، سرزمین خشک و نیمه خشکی است. بنابراین، برای جبران کمبود آب باید به تغییرات اساسی در شیوه های کشاورزی و مصرف آب فکر کنیم. مثلاً، در حال حاضر حدود 80 درصد از آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود.

وی به راهکارهای پیشنهادی اشاره کرد و گفت: بهینه سازی کشت محصولات به طوری که از نظر مصرف آب کارآمدتر باشند، تحقیق و توسعه در مورد گیاهانی که به شرایط کم آبی مقاوم هستند. توجه به صادرات محصولات کشاورزی به جای آب فیزیکی به کشورهای دیگر، به دلیل این که کشور ما تاریخی طولانی در تجارت داشته، باید تلاش کنیم تا مشاغل را به سمت صنایع کم آب بر، تجارت و گردشگری سوق دهیم.

وی افزود: با توجه به وضعیت کم آبی و خشک سالی های طولانی مدت در کشور، نیاز است که سیاست گذاران تدابیر جدی تری برای مدیریت منابع آب اتخاذ کنند. این امر مستلزم همکاری نزدیک تر با سازمان های مربوطه و تغییر در رویکردهای اقتصادی و اجتماعی است. با توجه به تجربیات جهانی، می توان به سمت ایجاد صنایع پایدار و کم آب بر حرکت کرد.