نرگس مسیبی ساری، فعال فرهنگی در گفت وگویی با خبرگزاری حوزه به پدیده حجاب استایل و استحاله آرام هویت دینی پرداخت.

به گزارش حوزه، این فعال فرهنگی اظهار کرد: در سال های اخیر پدیده ای با عنوان حجاب استایل یا استایل محجبه مدرن در فضای اجتماعی و رسانه ای ایران و جهان اسلام پدیدار شده است که این پدیده در ظاهر با حفظ چارچوب های پوشش دینی همراه است اما در لایه های عمیق تر، نوعی بازتعریف و جابه جایی مفهومی در معنای حجاب را رقم می زند، در واقع، در این رویکرد، حجاب از یک امر معنوی و اخلاقی به یک ابزار زیبایی شناسی و نمایش خود تبدیل شده است.

وی مطرح کرد: از دید روان شناسی اجتماعی، جلوه گری یکی از مکانیزم های طبیعی انسان برای کسب توجه و تأیید اجتماعی است اما زمانی که جلوه گری در حیطه هویت زنانه بیش از حد برجسته شود، تمرکز جامعه از توانمندی های فکری، اخلاقی و علمی زنان به جنبه های ظاهری و جنسیتی معطوف می گردد و این امر به صورت نامحسوس، فرآیند تضعیف ارزش های عفاف، حیا و کرامت زن را فعال می کند، در واقع زن در چنین فضایی بیش از آنکه دیده بان معنا باشد، به موضوع نگاه تبدیل می شود.

مسیبی ساری ادامه داد: روان شناسان معتقدند تکرار و نرمال سازی این نوع جلوه گری، باعث بازآموزی جمعی در سطح ناخودآگاه اجتماعی می شود، یعنی جامعه به تدریج، توجه خود را از درون گرایی، اندیشه و فضیلت به بیرون گرایی و نمایش ظاهر معطوف می کند و زنان نیز به جای اینکه بر توان ذهنی و شخصیت مستقل خود تأکید کنند، در مسیری قرار می گیرند که ارزش دیده شدن اهمیت می یابد نه ارزش بودن .

فعال فرهنگی گفت: از منظر فلسفه اسلامی، حجاب صرفاً پوشش فیزیکی نیست، بلکه نظامی اخلاقی و معنوی است که هدفش صیانت از گوهر هویت انسانی است، در فلسفه اسلامی زن به عنوان سرچشمه لطافت، عقلانیت و تربیت شناخته می شود و حجاب ابزاری است برای پاسداری از این مقام والا، نه محدودکننده آن.

مسیبی ساری در ادامه افزود: قرآن کریم و سنت نبوی، فلسفه حجاب را در دو محور دانسته اند؛ اول، عدم جلوه گری و تحریک نگاه در سطح جامعه و دوم، توجه به وجوه شخصیتی، علمی و انسانی زن.

وی عنوان کرد: وقتی حجاب به ابزاری برای زیبایی و خودنمایی تبدیل می شود، فلسفه اش از پنهان سازی وجه زنانه برای حفظ حرمت انسانی به نمایش کنترل شده زنانه برای دیده شدن بیشتر دگرگون می گردد که در این حالت، حجاب نه تنها حافظ کرامت زن نمی شود، بلکه پوششی فریبنده برای همان منِ نمایشی است که اسلام قصد تعالی آن را داشته است.

مسیبی گفت: در حقیقت حجاب از نگاه دین، نوعی خودمراقبتی فرهنگی است؛ سپری در برابر فرسایش معنوی و نگاه مصرفی به زن که هدف آن حذف زیبایی نیست، بلکه هدایت زیبایی در مسیر پاکی و تعادل است و زنان نیز در این نگرش، نه به عنوان جسمی قابل تماشا، بلکه به مثابه وجودی اندیشمند، فعال و اثرگذار در اجتماع شناخته می شوند، بنابراین پدیده حجاب استایل، اگرچه ظاهراً همسو با پوشش اسلامی به نظر می رسد اما در سطح روان شناختی و فرهنگی می تواند به تدریج مفهوم حیا و عفاف را از حجاب جدا کند.

آنچه اسلام که می خواهد بازگشت به اصل حجاب به مثابه نماد آگاهی، خرد، و حرمت وجودی زن است یعنی آن پوششی که قدرت دیده شدن را از جسم به روح و فکر منتقل می کند و زمینه ساز جامعه ای مبتنی بر احترام، تعادل و رشد معنوی می شود.