از کلاه ایمنی Disco ball لاندو نوریس گرفته تا کلاه ایمنی Miami orange الکس آلبون، کلاه های ایمنی نسخه ویژه در این فصل از F1 در همه پیست ها حضور داشته اند. کلاه های ایمنی نسخه ویژه، یک افزودنی نسبتاً جدید به تاریخ طولانی F1 هستند؛ ابزاری که زمانی صرفاً یک قطعه تجهیزات ایمنی بود، به بوم نقاشی برای رانندگان و حامیان مالی تبدیل شده است تا شخصیت خود را به نمایش بگذارند یا کمی تفریح ​​کنند! در این مطلب، مروری کوتاه به تاریخچه این نوع خاص از کلاه های ایمنی خواهیم داشت.

در ورزشی که صورت ها پشت نقاب ها پنهان می شوند، کلاه ایمنی همیشه امضای راننده بوده است. برای دهه ها، رانندگانی مانند جیمز هانت (James Hunt)، جان سورتیس (John Surtees) و جکی استوارت (Sir Jackie Stewart) در تمام دوران حرفه ای خود، طرح یکسانی را حفظ کردند.

در آن زمان، کلاه ایمنی به اندازه امروز محافظت کننده نبود و هدف اصلی آنها علاوه بر ایمنی، این بود که هواداران و مارشال ها رانندگان را از هم تشخیص دهند. با این حال، در برهه ای از زمان، فردیت در آن می درخشید. نام هانت به طور جسورانه در کنار کلاه ایمنی او کشیده شده بود، در حالی که استوارت با یک نوار شطرنجی دور تاج، به ریشه های اسکاتلندی خود ادای احترام می کرد.

با این حال، طرح های کمی به اندازه کلاه ایمنی زرد، سبز و آبی آیرتون سنا (Ayrton Senna) یک نماد ماندگار برزیلی که زمانی نزدیک به 1 میلیون دلار در حراجی به فروش رسید به راحتی قابل تشخیص هستند.

در بیشتر تاریخ فرمول یک، کلاه ایمنی نمایانگر راننده بود اما نه تیم. این وضعیت زمانی شروع به تغییر کرد که مایکل شوماخر (Michael Schumacher) به فراری نقل مکان کرد و تصمیم گرفت پرچم آلمان را روی کلاه ایمنی خود با طرحی قرمز روشن جایگزین کند تا با رنگ های تیم جدیدش مطابقت داشته باشد. این ایده، آغاز یک دوره جدید و انعطاف پذیرتر بود؛ دوره ای که در آن خلاقیت و همکاری بین راننده و تیم به یک هنجار تبدیل شد.

طرح های کلاه ایمنی از هیچ به وجود نمی آیند و هر کلاه ایمنی نسخه ویژه با یک هنرمند هم طراح و هم مهندس آغاز می شود. دو نفر از شناخته شده ترین نام ها در این حرفه، ینس مانسر و مد 56 (Jens Munser and Mad 56) هستند. مانسر، مغز متفکر پشت درب های دوران فراری شوماخر، طراح خطوط موج دار لاندو نوریس و مبتکر تکریم سباستین فتل به سنا در سال 2024، به مجله Motorsport Tech اینگونه توضیح داده است که “این فرآیند برای ما تغییر زیادی نکرده است! ما هنوز با طرح های ساده شروع می کنیم اما اکنون به جای نقاشی دستی روی هر جزییات، از برچسب های چاپ شده برای لوگوها استفاده می کنیم.”

مد 56 با نام واقعی ماسیمو دانته (Massimo Dante)، عمدتاً با تیم ردبول کار می کند و بیش از یک دهه با الکس آلبون، راننده تیم ویلیامز نیز همکاری داشته است. مد 56 معتقد است که اگرچه هنرمندان آزادی خلاقانه دارند اما باید زیبایی شناسی را با مقررات FIA و الزامات اسپانسر متعادل کنند که این موضوع خودش هنری پیچیده است.

در سال 2015، فدراسیون بین المللی اتومبیل رانی (FIA) اعلام کرد که رانندگان باید در طول کل فصل از یک طرح کلاه ایمنی واحد استفاده کنند زیرا برخی از کلاه های ایمنی نسخه ویژه که دائماً در حال تغییر بودند، شروع به ایجاد مشکل کرده بودند. دلیل آن ساده بود: هواداران، مفسران و مسئولان مسابقه در تشخیص اینکه چه کسی پشت فرمان است، مشکل داشتند!

این اقدام پس از مجموعه ای از طرح های پیچیده تر معروف ترین آنها کلاه ایمنی سباستین فتل (Sebastian Vettel) با چراغ های LED در سال 2012 در سنگاپور انجام شد. طرح درخشان، اگرچه بدون شک چشم نواز بود اما نگرانی های ایمنی را افزایش داد و به سرعت ممنوع شد و باعث شد فدراسیون بین المللی اتومبیل رانی (FIA) در مورد میزان سفارشی سازی کلاه ایمنی تجدید نظر کند.

این مقررات تا سال 2020 پابرجا ماند اما حتی تحت آن قوانین سختگیرانه ، خلاقیت از بین نرفت. طراحان راه های هوشمندانه ای برای کار در چارچوب محدودیت ها پیدا کردند. وقتی ممنوعیت در ابتدای سال 2020 برداشته شد، موجی از رنگ و خلاقیت به مسابقات بازگشت که از آن زمان تاکنون، این روند ادامه داشته است.

امروزه، مسابقات F1 مملو از طرح های منحصر به فرد است که هر کدام بازتابی از شخصیت، میراث و گاهی اوقات طنز هستند. در میان کلاه های ایمنی نمادین و نسخه های ویژه فراوان او، لوییس همیلتون با هنرمند ژاپنی هاجیمه سورایاما (Hajime Sorayama) برای یک مسابقه ویژه گرندپری ژاپن در سال 2023 همکاری کرد؛ والتری بوتاس یک بار کلاه ایمنی پیش فصل را که از روی سر خودش مدل سازی شده بود، به نمایش گذاشت و طرح های آلبون اغلب به حیوانات خانگی و کشور زادگاهش تایلند ادای احترام می کنند.

با هر شکل و نمادی که باشند، این کلاه ها ایمنی نسخه ویژه بسیار جذاب هستند و تأیید می کنند که این نوع از کلاه های ایمنی وقتی چنین معنایی برای رانندگان دارند، می توانند چیزی بیش از یک ابزار ساده باشند.