| حدود یک سوم افراد بالای 80 سال به بیماری دژنراسیون ماکولا (تباهی لکه زرد) وابسته به سن مبتلا هستند. بیشتر بیماران نوع خشک این بیماری را تجربه می کنند که به تدریج ایجاد و در نهایت به از دست دادن دید مرکزی منجر می شود دیدن اشیای روبه رو را دشوار می کند. دستاورد محققان دانشگاه آلتو به گزارش ایرنا، پژوهشگران دانشگاه آلتو در فنلاند روشی نوآورانه مبتنی بر گرما ابداع کرده اند که به طور بالقوه می تواند پیشرفت نوع خشک دژنراسیون وابسته به سن ماکولا را متوقف کند. در این روش با استفاده از نور مادون قرمز برای گرم کردن ملایم بافت شبکیه، سامانه های ترمیم کننده طبیعی سلول های چشم فعال می شود. چالش نوع خشک دژنراسیون ماکولا میلیون ها نفر در سراسر جهان به نوع خشک دژنراسیون ماکولا مبتلا هستند. هنوز هیچ درمان مؤثری برای این بیماری وجود ندارد و مشخصه اصلی آن، تجمع رسوبات پروتیینی چربی (دروسن) در پشت چشم است. ریشه مشکل: استرس اکسیداتیو این آسیب زمانی رخ می دهد که مواد مضر به نام رادیکال های آزاد در سلول ها از سامانه دفاعی طبیعی بدن (آنتی اکسیدان ها) پیشی می گیرند. با افزایش سن، این تعادل بیشتر به هم می خورد. در چشم این فرآیند منجر به آسیب به پروتیین ها و تاخوردگی نادرست آن ها، تشکیل توده های پروتیینی معیوب و در نهایت تجمع دروسن می شود. سازوکار اثرگذاری درمان جدید سه فرآیند اصلی در این روش نقش دارند: فعال سازی پروتیین های شوک حرارتی برای ترمیم پروتیین های آسیب دیده؛ تجزیه پروتیین های معیوب به اسیدهای آمینه در صورت امکان پذیرنبودن ترمیم؛ فعال سازی سامانه اتوفاژی (فرآیند پاکسازی سلولی که کاشف آن برنده نوبل پزشکی 2016 میلادی شد). امنیت و دقت درمان یکی از نوآوری های کلیدی این روش، امکان پایش لحظه ای دما در حین درمان است که از گرم شدن بیش از حد بافت حساس شبکیه (بالاتر از 45 درجه سانتی گراد) جلوگیری می کند. مراحل بعدی توسعه درمان این روش تاکنون روی حیوانات (موش و خوک) با موفقیت آزمایش شده و آزمایش های انسانی آن بهار 2026 میلادی در فنلاند آغاز خواهد شد. پژوهشگران در مرحله نخست، بر ارزیابی ایمنی روش برای انسان ها تمرکز خواهند کرد. تجاری سازی و دسترسی آینده پژوهشگران برای عرضه این فناوری به بازار، شرکتی نوپا به نام مَکیولزر/ Maculaser تأسیس کرده اند. آن ها برآورد می کنند در صورت موفقیت کامل مراحل آزمایش، این درمان می تواند تا حدود سه سال آینده به درمانگاه های تخصصی چشم پزشکی راه یابد و در نهایت در مطب های عمومی چشم پزشکی نیز در دسترس بیماران قرار گیرد. |