عباس عبدی در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: در این یادداشت به نکته ای می پردازم که مدت ها است ذهن مرا مشغول کرده است و اکنون به این نتیجه رسیده ام که بهتر است آن را بنویسم. مساله این است که در نقد وضع موجود و مشکلات آن به مرحله ای رسیده ایم که نیازی به تکرار مکررات نیست. اینکه صبح تا شب دنبال اخبار منفی و اظهارات بی پایه و افشاگری های این و آن بگردیم و آنها را برای دیگران بفرستیم جز اینکه ما را ناامید و منفعل تر می کند، نتیجه دیگری ندارد. برخی افراد چنان بی محابا دنبال اخبار منفی هستند که گاهی اخبار دروغ را هم بازنشر و حتی تحلیل می کنند. اخباری که با داشتن قدری سواد رسانه ای می توان فهمید که ساختگی است، ولی بدون دقت آن را پذیرفته و برای دیگران تحلیل و ارسال می کنند.

اتفاقا این رفتار اغلب در میان افراد میانسال و سالمند دیده می شود و تا آنجا که پیگیر هستم جوانان کمتر در پی این موارد هستند، زیرا سعی می کنند زندگی کنند و فعالانه در مسیر موردنظر خود و در حد مقدورات حرکت می کنند، ولی افراد میانسال و سالمند با این کار خود را تخلیه روانی می کنند، غافل از اینکه از مهم ترین وظیفه ای که دارند، یعنی راهگشایی برای ایجاد آینده ای بهتر غافل می مانند. ایرادی ندارد که به اخبار منفی و نقاط ضعف و سیاست های نادرست بپردازیم. این کار لازم است، ولی برای نخبگان جامعه کافی نیست، زیرا مسوولیتی مهم تر متوجه آنان هست. اینکه چه ایده ای برای بهبود وضعیت پیشنهاد می دهیم.

در واقع آینده مخلوق همین ایده ها و مشارکت های ما در ساختن آن است. از اینجا می خواهم به یکی از مهم ترین نقاط ضعف عرصه سیاسی ایران بپردازم. به نظر من فضای سیاسی ایران خالی از گفتار سازنده سیاسی است؛ هم از حیث محتوا و هم از حیث ادبیات. از جهت محتوا اغلب مواضع در عرصه عمومی، تقابلی، گذشته گرا، بزرگنمایی شده و یک سویه است. رویکرد تخاصمی دارد و قصدش تخطئه طرف مقابل (اعم از فرد یا گروه) و اثبات خود (اعم از فرد یا گروه) است. رویکردِ مساله محور کمتر دیده می شود. به لحاظ ادبیات نیز تند، پرخاشگرانه و با هدف تحقیر و حذف طرف مقابل است. هیچ گونه همدلی و همراهی درباره مساله را نزد طرف مقابل ایجاد نمی کند. اصولا هدف اصلی سیاست که تامین خیر عمومی و ایجاد همسویی و تفاهم است...

در مواضع و سخنان سیاسیون کمتر دیده می شود. مردم و نفع عمومی یا غایب هستند یا ابزاری برای اثبات خود و نفی دیگری هستند. ایده ایجابی چون النادر کالمعدوم است، از فرط استثنا بودن گویی وجود ندارد. میدان سیاست، تبدیل به میدان عمومی مبارزه گلادیاتورها شده است. یکی از علل بیگانگی و دوری مردم از سیاست نیز همین است، گویی که مردم و اولویت های آنان غایب امر سیاسی هستند. اغلب نقدها غیرمسوولانه است، حتی مسوولانی که باید متولی اصلاح امور باشند، در حد و اندازه منتقدان مشغول نقد کردن امور هستند. اصلی ترین منتقدان در مجلس هستند که خودشان را در جایگاه اول قوا تعریف می کنند ولی همچنان غیرمسوولانه نقد می کنند، گویی که آنان قانون گذار و تعیین کننده بودجه و ناظر امور و شریک غافله نیستند.

چنین رفتاری در سطح فردی موجب خستگی و فرسودگی و به ویژه از نظر روحی و روانی و نیز موجب ناامیدی و اضطراب می شود. خلاقیت و نوآوری را از فرد می گیرد، ترس از شکست یا برجسته شدن آن بر ما غلبه می کند، اعتماد به نفس خود را ازدست می دهیم، درنهایت اختلال ارتباطی میان ما و دیگران ایجاد می کند و موجب انزوا می شود. در سطح جامعه، سرمایه اجتماعی را کاهش داده و وضعیت قطبی را تشدید می کند. به جای آنکه تفاهم را تقویت و تشویق کند، ستیز را عادی و گسترش می دهد. قدرت تصمیم گیری را در سطح نهادهای حکومتی کاهش می دهد. ترس از عواقب آن و نقدهای دیگران، مسوولان را از تصمیم گیری بازمی دارد. همچنین سطح مشارکت عمومی را کاهش داده و به جای پرداختن به مسائل جدی و بلندمدت درگیر امور کوتاه مدت و جاری و واکنش به بحران های روزمره می شوند. تقریبا هیچ مساله مهمی نیست که در دستور کار جدی دولت و حکومت قرار گرفته و حل شود.

خروج استعدادها و افراد خلاق از جامعه و نیز گسترش بدبینی و رواج تئوری توطئه نتیجه طبیعی این وضعیت است. متاسفانه سیاست زرگری در ایران بر هر رویکرد سیاسی دیگری غلبه یافته است و حل این معضل که همه به نحوی در آن شریک هستیم، اولویت ما برای برون رفت از وضعیت کنونی است. به نظر می رسد که نویسندگان و سیاستمداران باید ضمن طرح نقدهای خود و واقعیات جامعه، نشان دهند که اینها اولا؛ برای تخطئه طرف مقابل نیست، دوم؛ باید ادبیاتی به کار گیرند که حس همدلی و همراهی مخاطب را جهت برون رفت از این وضع فراهم کند.