چند روز پیش، خبر ناراحت کننده ای از یکی از مدارس کشور منتشر شد؛ خبر مربوط به سام ، دانش آموزی که فشارهای روانی و احساس نادیده گرفته شدن، او را تا مرز بحران برد. ماجرای سام فقط یک اتفاق شخصی نبود.

او نماینده ی هزاران کودک و نوجوانی است که در سکوت، در کلاس های پرجمعیت و زیر بار نمره و مقایسه، روزبه روز از درون فرسوده می شوند، بی آنکه کسی حال دلشان را بپرسد.

مدرسه؛ جایی برای رشد یا فقط آموزش؟

در نظام آموزشی ما، هنوز رشد روانی و هیجانی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است. مدرسه برای بسیاری از کودکان، فقط جایی برای یادگیری ریاضی و علوم است، نه جایی برای یادگیری مهارت های زندگی، کنترل خشم، یا کنار آمدن با اضطراب.

در حالی که علم روان شناسی سال هاست هشدار داده: آموزش بدون توجه به سلامت روان، شبیه ساختن ساختمانی است روی زمین لرزان.

نقش روان شناس مدرسه؛ صدای دوم آموزش

حضور روان شناس در مدرسه یعنی حضور کسی که می بیند، می شنود و می فهمد. کسی که پشت لبخندهای اجباری دانش آموزان، اضطراب ها را می بیند؛ پشت سکوت ها، ترس ها را؛ و پشت پرخاشگری ها، نیاز به محبت را.

روان شناس، نه فقط برای دانش آموزان مسئله دار ، بلکه برای کل سیستم آموزشی ضرورت دارد:

آموزش معلمان در برخورد با هیجانات دانش آموزان،

مشاوره به خانواده ها برای تربیت آگاهانه تر،

شناسایی زودهنگام نشانه های اضطراب، افسردگی، یا رفتارهای پرخطر،

و طراحی برنامه هایی برای پیشگیری، نه فقط درمان.

از ابتدایی تا پیش دانشگاهی؛

هر مقطع، بحرانی تازه در ابتدایی، کودک در حال شکل گیری هویت و عزت نفس است. در متوسطه اول، نوجوان با تغییرات جسمی و هیجانی درگیر می شود. در متوسطه دوم و پیش دانشگاهی، اضطراب کنکور، فشار خانواده و بحران هویت به اوج می رسد.

در هر یک از این مراحل، روان شناس می تواند همان همراهی باشد که دانش آموز را از لغزش در مرز بحران بازمی گرداند. مدرسه ای که روان شناس ندارد، مثل بدنی است بدون سیستم ایمنی روانی. پیشنهادهای عملی

1. الزام حضور تمام وقت روان شناس در مدارس و نظارت بر عملکرد او به صورت تخصصی.

2. ایجاد اتاق امن روانی در مدارس برای گفت وگو، تخلیه هیجانی و دریافت مشاوره.

3. برگزاری کلاس های منظم مهارت های زندگی و تنظیم هیجان برای همه پایه ها.

4. آموزش معلمان و والدین برای شناسایی رفتارهای هشداردهنده و حمایت اولیه از دانش آموز.

5. ایجاد بانک اطلاعاتی سلامت روان دانش آموزان با حفظ حریم شخصی، برای پیگیری روند رشد آنان.

سخن پایانی

سام اگر امروز فریاد زد، نه از ضعف بود، بلکه از تنهایی. تنهاییِ کودکی که گوش شنوا نداشت. حضور روان شناس در مدرسه، تجمل نیست؛ حق اساسی هر دانش آموز است. مدرسه باید جایی باشد برای یاد گرفتن زندگی، نه فقط حفظ کردن درس ها.