سید جواد حسینی، رییس سازمان بهزیستی کشور، در کارگاه مراقبت از نوجوانان در فضای مجازی که با حضور کارشناسان و تسهیلگران از 11 استان کشور برگزار شد، بر اهمیت تربیت دیجیتال و مسئولیت اجتماعی در مواجهه با نسل جدید تأکید کرد.

به گزارش ایسنا، وی با ابراز خرسندی از حضور در جمع کارشناسان در سال 1404 گفت: این کارگاه یکی از موضوعات حیاتی و آینده ساز جامعه ما را هدف گرفته است، مراقبت از نوجوانان در فضای مجازی.

حسینی با اشاره به اهمیت شناخت نسل جدید افزود: وقتی از نوجوانان امروز سخن می گوییم در حقیقت از نسلی صحبت می کنیم که هویت، روابط و یادگیری اش در فضای مجازی شکل گرفته است. مطالعات بین المللی نشان می دهد بیش از 90 درصد نوجوانان جهان روزانه بیش از سه ساعت در فضای دیجیتال فعال اند. در ایران نیز طبق داده های مرکز پژوهش های مجلس (1402)، بیش از 85 درصد نوجوانان 12 تا 18ساله دست کم در یک شبکه اجتماعی عضویت دارند.

وی تصریح کرد: این یعنی ما با نسلی مواجهیم که شیوه زیستن و فهمیدن او با هیچ نسلی پیش از خود قابل مقایسه نیست.

رییس سازمان بهزیستی با تشریح جایگاه نسل ها گفت: در علوم اجتماعی، واژه نسل تنها به فاصله سنی اشاره ندارد بلکه به تجربه مشترک تاریخی یا تکنولوژیک بازمی گردد. از این منظر بشر در قرن اخیر شاهد هفت نسل عمده بوده است: نسل بزرگ، نسل خاموش، نسل انفجار جمعیت، نسل X، نسل Y، نسل Z و نسل های نوظهور آلفا و بتا.

وی با اشاره به وضعیت ایران اظهار کرد: نوجوانان دهه 80 و 90 شمسی در زمره نسل Z و آغاز نسل آلفا و بتا هستند، نسلی که در محیطی دیجیتال، جهانی و متصل رشد کرده است.

حسینی با استناد به پژوهش های داخلی و بین المللی از جمله مطالعه ملی سبک زندگی نوجوانان ایرانی (دانشگاه تهران، 1401) و گزارش یونیسف ایران (2023) گفت: نسل نوجوان امروز دارای ویژگی هایی متمایز است از جمله شبکه ای بودن ارتباطات، فردگرایی مثبت، سرعت در یادگیری و تغییر، احساس ناامنی اقتصادی در کنار امید به آینده و جست وجوی مرجع هویتی جدید. در بسیاری از خانواده ها حتی پدیده جامعه پذیری معکوس مشاهده می شود یعنی فرزندان به والدین آموزش می دهند.

وی افزود: این نسل بیش از هر نسل دیگری در معرض خشونت های رسانه ای، اضطراب جهانی و اخبار ناامیدکننده قرار دارد اما در عین حال، نسلی خلاق، هوشمند و فرصت ساز است.

رییس سازمان بهزیستی کشور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تحولات فناوری گفت: جهان از موج های مختلف ارتباطی عبور کرده است از عصر واقعیت فیزیکی تا عصر ایده آل گرایی، عصر دیجیتال، و اکنون عصر ذهنی (Mental Age) که در آن واقعیت و مجاز درهم تنیده اند. ما وارد عصر متاورس شده ایم جایی که مرز میان منِ واقعی و منِ دیجیتال به تدریج محو می شود.

وی افزود: در چنین شرایطی، نوجوانان در جامعه ای شبکه ای و لحظه ای زندگی می کنند جامعه ای که سیال، کوتاه مدت، متکثر و فاقد ساختارهای ثابت است. یادگیری در این دنیا دیگر خطی نیست بلکه موزاییکی است یعنی ترکیبی از تجربه، تصویر، صدا و تعامل آنی. ما با نسلی روبه رو هستیم که نه فقط خواننده متن، بلکه سازنده محتواست.

حسینی در پاسخ به پرسش چگونه باید با این نسل برخورد کرد گفت: اغلب دولت ها و خانواده ها به دلیل نگرانی از آسیب ها با رویکرد کنترل و محدودسازی وارد می شوند اما تجربه جهانی نشان می دهد که این راهکار پایدار نیست.

وی با اشاره به تجربه کشورهای موفق اظهار کرد: بر اساس گزارش OECD (2022) و تجربه کشورهایی مانند ژاپن، فنلاند و کره جنوبی، مؤثرترین راه، تربیت دیجیتال و توانمندسازی مبتنی بر مشارکت است یعنی باید نوجوانان را به جای حذف از فضا به شریک در مدیریت فضا تبدیل کرد.

رییس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به ظرفیت های داخلی گفت: در ایران نیز سازمان بهزیستی می تواند با اجرای طرح هایی مانند سلام (سلامت اجتماعی محله محور) و مراقبت از نوجوانان در فضای مجازی به این هدف نزدیک شود. پیوند میان خانواده، مدرسه، داوطلبان محلی و سازمان های اجتماعی می تواند زمینه ساز تربیت نسلی مسئول، خلاق و سالم در فضای مجازی باشد.

حسینی در پایان تأکید کرد: یکی از اهداف مهم این دوره، درک نگاه پدیدارشناسانه به نوجوان است. این نگاه ما را متوجه دنیای درونی او می کند که پر از فرصت های طلایی است، این فرصت ها از مسیر فضای مجازی نیز ممکن و حتی ساده تر است به شرط آنکه با توانمندسازی و افزایش سواد رسانه ای و دیجیتال همراه باشد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان بهزیستی کشور، وی ابراز امیدواری کرد که برگزاری چنین دوره هایی بتواند در مسیر تربیت دیجیتال و توانمندسازی نوجوانان کشور مؤثر و الهام بخش باشد.