| فرارو - بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد دو گزینه اصلی برای افرادی هستند که تحت پوشش بیمه اجباری نیستند، اما به دنبال راهی برای حفظ سابقه و برخورداری از مزایای تأمین اجتماعی هستند. به گزارش فرارو؛ شناخت تفاوت بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد از پرداخت هزینه های اضافی جلوگیری می کند؛ زیرا سازمان تأمین اجتماعی هرکدام از این بیمه ها را برای گروه خاصی طراحی کرده و شرایط، نرخ حق بیمه و خدمات متفاوتی دارند. بیمه اختیاری چیست؟ بیمه اختیاری نوعی از بیمه تأمین اجتماعی است که مخصوص افرادی است که قبلاً سابقه بیمه پردازی داشته اند اما در حال حاضر شغلی ندارند که مشمول بیمه اجباری باشد. این افراد می توانند با درخواست شخصی خود و بدون وابستگی به کارفرما، مجدداً بیمه پردازی را ادامه دهند. هدف از این نوع بیمه، حفظ پیوستگی سابقه و تأمین پوشش بازنشستگی و ازکارافتادگی است. در واقع بیمه اختیاری راهی برای افرادی است که نمی خواهند زحمات سال های گذشته شان در بیمه از بین برود. تعریف بیمه مشاغل آزاد چیست؟ بیمه مشاغل آزاد برای افراد در بازه سنی 18 تا 50 سال طراحی شده که صاحب کسب وکار یا شغل آزاد و اصطلاحاً خویش فرما هستند و از سویی تحت پوشش هیچ بیمه ای قرار ندارند. این افراد می توانند بر اساس نوع فعالیت خود و توان مالی شان، یکی از 3 طرح بیمه ای مربوط به مشاغل آزاد را انتخاب کنند. گروه های مختلف مانند رانندگان، فروشندگان، هنرمندان یا صاحبان مشاغل فنی می توانند از آن استفاده کنند. تفاوت شرایط عضویت بیمه اختیاری و مشاغل آزاد برای بیمه اختیاری، داشتن حداقل یک ماه سابقه پرداخت حق بیمه قبلی الزامی است و فرد باید کمتر از 50 سال سن داشته باشد. در صورت داشتن 10 سال سابقه کار، محدودیت سنی برداشته می شود. در مقابل، بیمه مشاغل آزاد محدودیت سنی سخت گیرانه ای ندارد و حتی افراد بدون سابقه بیمه نیز می توانند آن را آغاز کنند. با این حال، احراز شغل آزاد و تأیید آن از سوی تأمین اجتماعی الزامی است. تفاوت میزان حق بیمه و نحوه پرداخت در بیمه اختیاری و مشاغل آزاد در بیمه اختیاری، نرخ پرداخت حق بیمه معادل 26 درصد از دستمزد مبنای پرداخت است که 20 درصد آن سهم بازنشستگی، 3 درصد سهم ازکارافتادگی و 3 درصد مربوط به درمان است. در بیمه مشاغل آزاد، بیمه پرداز می تواند از بین سه نرخ 12، 14 یا 18 درصد انتخاب کند که تنها در نرخ 18 درصد، پوشش ازکارافتادگی و بازماندگان نیز وجود دارد. بنابراین بیمه اختیاری اگرچه هزینه بیشتری دارد، اما پوشش کامل تری را ارائه می دهد. تفاوت در تعهدات تأمین اجتماعی در بیمه اختیاری و مشاغل آزاد بیمه اختیاری تک نرخی و شامل تمام مزایای بیمه اجباری به جز بیمه بیکاری است. یعنی بیمه شده می تواند از خدمات درمانی، بازنشستگی، ازکارافتادگی و مستمری بازماندگان بهره مند شود. در بیمه مشاغل آزاد، مزایا بسته به نرخ انتخابی متفاوت است، متقاضی می تواند با نرخ حق بیمه 12 درصد، از مزایای بیمه بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی استفاده کند. نرخ 14 درصد، علاوه بر بازنشستگی، فوت قبل و بعد بازنشستگی را هم پوشش می دهد. نرخ 18 درصدی، بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت را پوشش می دهد. همچنین از نظر بازنشستگی، بیمه اختیاری بهتر است. تفاوت مهم: سابقه بیمه اختیاری و مشاغل آزاد اگر بیش از دوماه از قطع بیمه اجباری افرادی که سابقه بیمه اجباری دارند، بگذرد، "بیکار بدون بیمه" تلقی می شوند و بعد از شروع مجدد بیمه، باید حداقل 6 ماه بگذرد تا دوباره واجد شرایط برخی مزایا مثل بیمه بیکاری یا استعلاجی شوند و درصد دریافتی هم کاهش می یابد، از سویی دیرتر بازنشسته می شوند. پرداخت بیمه اختیاری در سیستم تأمین اجتماعی به عنوان ادامه ی بیمه اجباری ثبت می شود، در حالی که بیمه مشاغل آزاد نوعی قرارداد مستقل است و اگر شخص قبلا بیمه اجباری داشته باشد، ادامه آن حساب نمی شود و پیوستگی آن قطع می شود؛ یعنی ممکن است هنگام تجمیع سوابق بیمه ای برای بعضی مزایا (مثل بیمه بیکاری یا استفاده از مرخصی استعلاجی یا هدیه ازدواج) محدودیت به وجود بیاید. جدول مقایسه بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد برای درک ساده تر، می توان تمام تفاوت ها را در جدول زیر خلاصه کرد. مورد مقایسه بیمه اختیاری بیمه مشاغل آزاد | شرایط متقاضی | افرادی که فعلاً شغل مشخصی ندارند ولی قبلاً سابقه بیمه دارند و می خواهند سابقه شان را حفظ کنند. | صاحبان مشاغل آزاد (فروشنده، راننده، هنرمند، تعمیرکار و...)؛ داشتن سابقه بیمه الزامی نیست. | | درصد از دستمزد (نرخ حق بیمه) | 26٪ از دستمزد مبنا | 12٪، 14٪ یا 18٪ (بسته به نوع پوشش انتخابی) | | پوشش ها و تعهدات تأمین اجتماعی | شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و درمان است | بسته به نرخ انتخابی (توضیح درمتن) | | میزان تعهدات بیمه | تعهدات کامل تر اما حق بیمه بالاتر | تعهدات کمتر اما حق بیمه پایین تر | | استمرار سابقه قبلی | بله (ادامه بیمه اجباری) | خیر (مستقل) | | میزان مستمری | بالاتر | پایین تر | |