هزاران نفر از مردم از یک اختلال خواب تشخیص داده نشده رنج می برند؛ اختلالی که به طور قابل توجهی خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد و ممکن است که به زودی یک دستگاه جدید به کمکشان بیاید. این دستگاه کوچک که AcuPebble SA 100 نام دارد، به گردن چسبیده و می تواند الگوهای تنفسی مرتبط با آپنه خواب را شناسایی کند.

به گزارش روزیاتو، آپنه انسدادی خواب (OSA) زمانی رخ می دهد که دیواره های گلو در هنگام خواب شل و باریک می شوند و باعث انسداد مسیر تنفسی می گردند. این وضعیت جریان طبیعی هوا را مختل کرده و علائمی مانند خروپف بلند، تنفس پرصدا و دشوار و وقفه های مکرر در تنفس ایجاد می کند که معمولاً با نفس نفس زدن یا خرناس کشیدن آغاز می شود.

در هر حمله، کاهش سطح اکسیژن باعث می شود که مغز فرد را از خواب عمیق بیدار کند تا مجرای تنفسی دوباره باز شود. مبتلایان به این اختلال در معرض خطر بالاتر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، نارسایی کلیه و حتی سرطان ریه قرار دارند.

هفته آینده نتایج یکی از بزرگ ترین کارآزمایی های این فناوری در کنفرانس انجمن خواب بریتانیا در برایتون ارائه می شود تا سازمان سلامت ملی بریتانیا (NHS) را برای به کارگیری گسترده این دستگاه تحت فشار قرار دهد.

اگرچه مؤسسه ملی تعالی سلامت و مراقبت (NICE) در دسامبر گذشته AcuPebble را تأیید کرده، اما تنها تعداد محدودی از مراکز درمانی آن را در اختیار بیماران خود قرار داده اند. کارشناسان هشدار داده اند که این تأخیر، بیماران را از تشخیص نجات بخش و زودهنگام محروم کرده است.

در حال حاضر بسیاری از مراکز NHS برای نظارت بر تنفس بیماران به مطالعات خواب شبانه در بیمارستان وابسته اند که علاوه بر هزینه بالا، نیازمند بستری شدن و انتظار طولانی مدت است.

آپنه خواب علاوه بر تأثیرات بلندمدت بر سلامت قلب، در کوتاه مدت نیز سبب خستگی مفرط و خواب آلودگی در روز می شود؛ عاملی که می تواند هنگام رانندگی بسیار خطرناک باشد.

پروفسور استر رودریگز ویلگاس، بنیان گذار و مدیرعامل شرکت Acurable (شرکت منشعب از کالج سلطنتی لندن) که این دستگاه را توسعه داده، می گوید:

اینکه AcuPebble در حال حاضر با موفقیت در NHS استفاده می شود، واقعاً امیدوارکننده است، زیرا نشان می دهد که وقتی اجازه تغییر داده می شود، چه اتفاق مثبتی می تواند بیفتد. اما این نباید محدود به چند تیم باشد. هیچ دلیلی وجود ندارد که همه بیماران در سراسر کشور از این نوآوری اثبات شده بهره مند نشوند.

مطالعه ای در سال 2022 که در مجله BMJ منتشر شده، نشان داده که این دستگاه تقریباً به اندازه آزمایش های خواب استاندارد دقیق است. کارشناسان بر این باورند که مزیت اصلی AcuPebble در مقیاس پذیری آن است؛ یعنی می تواند تعداد بسیار بیشتری از بیماران را بدون نیاز به بستری غربال کند.

شرکت سازنده تأکید دارد که این فناوری می تواند برای شناسایی بیماران در معرض خطر بالا نیز به کار رود، حتی اگر هنوز متوجه ابتلا به آپنه خواب نشده باشند.

پروفسور ویلگاس می گوید: در آینده می توان از این فناوری برای غربالگری زودهنگام افرادی استفاده کرد که در معرض خطر بالاتری هستند، مانند مبتلایان به چاقی، فشار خون بالا، دیابت نوع دوم یا زنان پس از یائسگی. این هنوز به عنوان یک اقدام استاندارد درنیامده، اما قابلیت آن وجود دارد و اگر به درستی توسعه یابد، می تواند تأثیر واقعی بر نتایج درمان بیماران بگذارد.

پروفسور جان استرادلینگ، متخصص آپنه خواب در دانشگاه آکسفورد، نیز معتقد است: با دستگاهی مانند AcuPebble باید پذیرفت که دقت آن ممکن است به اندازه یک مطالعه خواب کامل نباشد، اما اگر ارزان و در دسترس باشد، می توان بیماران بسیار بیشتری را غربال کرد و این ارزش بزرگی دارد.

به گفته کارشناسان، نیمی از مبتلایان به آپنه انسدادی خواب هنوز تشخیص داده نشده اند.

پروفسور استرادلینگ توضیح می دهد: یکی از دلایل اصلی این است که بیماران، به ویژه در دهه های 50 تا 70 زندگی، علائم را بخشی طبیعی از پیری می دانند. از آنجایی که نشانه ها معمولاً به تدریج و در طول ماه ها یا سال ها ظاهر می شوند، بسیاری متوجه شدت آن نمی شوند.

زمانی باید به پزشک مراجعه کرد که این علائم در زندگی روزمره اختلال ایجاد کنند. احساس خستگی و خواب آلودگی مداوم در روز، نشانه ای واضح از احتمال وجود آپنه خواب است. این مشکل معمولاً با خروپف های بلند همراه است، تا حدی که برخی بیماران مجبور می شوند جدا از همسر خود بخوابند.

در حال حاضر هیچ داروی تأییدشده ای برای درمان آپنه خواب وجود ندارد. اغلب بیماران از دستگاه فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) استفاده می کنند که هوا را از طریق ماسک به مجاری تنفسی وارد می کند. بااین حال، نیمی از بیماران به دلیل ناراحتی ناشی از ماسک، در استفاده مداوم از آن مشکل دارند.

مطالعات نشان داده اند که کاهش مصرف الکل، ترک سیگار و رژیم غذایی کم چربی و بدون قند و مواد فرآوری شده می تواند علائم را بهبود بخشد. چاقی از مهم ترین عوامل خطر است؛ تحقیقات نشان می دهد نیمی از افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از 40 دارند، به آپنه خواب مبتلا خواهند شد.

پروفسور استرادلینگ می گوید: داشتن دور گردن بیش از 43 سانتی متر یکی از شاخص ترین عوامل خطر است. کاهش وزن در بسیاری از موارد، آپنه خواب را درمان می کند. تحول شگفت انگیز این سال ها، استفاده از تزریقات کاهش وزن است که انتظار می رود در دهه آینده به طور چشمگیری شیوع آپنه خواب را کاهش دهند.

این پیشرفت فناوری نوین می تواند نقطه عطفی در تشخیص سریع و ارزان اختلالات خواب باشد؛ تغییری که نه تنها جان بیماران را نجات می دهد، بلکه فشار مضاعف بر سیستم بهداشتی را نیز کاهش خواهد داد.