فرارو ایشان تَروُر ستون نویس و دبیر ارشد بخش جهان روزنامه واشنگتن پست

به نقل از روزنامه واشنگتن پست، طبل های جنگ در دریای کاراییب بلندتر از همیشه طنین انداز شده اند. دونالد ترامپ، رییس جمهور ایالات متحده، هرچند در ظاهر تلاش کرده چهره ای صلح طلب از خود در عرصه های بین المللی نشان دهد، اما نشانه ها حاکی از آن است که کاخ سفید این بار مصمم است با تکیه بر قدرت سخت، ارادهٔ خود را بر حیاط خلوت سنتی اش در نیم کرهٔ غربی تحمیل کند.

در مرکز این بحران جدید، ونزوئلا قرار گرفته است؛ کشوری که سال هاست درگیر بحران سیاسی و اقتصادی است و اکنون هدف آشکار سیاست فشار حداکثری واشنگتن شده است. ایالات متحده، نیکولاس مادورو را نه فقط به عنوان یک دیکتاتور منزوی، بلکه به عنوان رهبر شبکه ای تبهکار از قاچاق مواد مخدر و فساد سازمان یافته معرفی می کند؛ شبکه ای که از نگاه واشنگتن باید سرنگون شود تا نظم مطلوب آمریکا در منطقه برقرار گردد.

ناوهای جنگی آمریکا همراه با هزاران سرباز به کاراییب اعزام شده اند؛ پایگاه قدیمی نظامی این کشور در پورتوریکو دوباره فعال شده و با استقرار جنگنده ها، پهپادها و بمب افکن های تازه، جانی نو گرفته است. ترامپ به سازمان سیا مجوز داده تا عملیات مخفیانه ای را در خاک ونزوئلا اجرا کند. در پی آن، مجموعه ای از حملات آمریکا دست کم هفت قایق کوچک را در سواحل ونزوئلا نابود کرده و ده ها نفر از مظنونان قاچاق مواد مخدر را کشته است. ترامپ و هم پیمانانش مطمئن اند که هدف را درست نشانه رفته اند؛ اما خانواده های ماهیگیران ترینیدادی که در این حملات جان باخته اند، روایت دیگری دارند.

استعفای اخیر دریاسالار آلوین هالسی از فرماندهی جنوبی ایالات متحده، کمتر از یک سال پس از آغاز مأموریت سه ساله اش، نشانه ای از نارضایتی نسبت به عملیات جاری تلقی شده است. با وجود ادعاهای کاخ سفید، دریای کاراییب مسیر اصلی ورود فنتانیل یا دیگر مواد مخدر غیرقانونی به ایالات متحده نیست. همچنین ونزوئلا، برخلاف برخی کشورهای آمریکای جنوبی از جمله همسایگانش کلمبیا، پرو و بولیوی، تولیدکنندهٔ اصلی مواد مخدر به شمار نمی آید.

با این حال پیش بینی می شود این کارزار شدت بگیرد. همکارانم در گزارش اخیر آورده اند: ترامپ صراحتاً گفته که قصد دارد فراتر از انفجار قایق ها عمل کند و اعلام کرده: ما قرار است در خاک ونزوئلا جلویشان را بگیریم. چند منبع آگاه از مباحثات داخلی دولت نیز می گویند هرگونه حملهٔ زمینی اولیه احتمالاً به صورت عملیاتی محدود و متمرکز بر اردوگاه های مظنون قاچاقچیان یا باندهای مستقر در باندهای پرواز مخفی انجام خواهد شد و این تلاشی مستقیم برای براندازی مادورو نخواهد بود.

در پس زمینهٔ سیاست گذاری های رادیکال دولت ترامپ در قبال آمریکای لاتین، ائتلافی غیرمنتظره در کاخ سفید شکل گرفته است؛ اتحادی میان دو چهرهٔ کلیدی که در ظاهر، از دو طیف متفاوت فکری می آیند اما اکنون در هدفی مشترک یعنی فشار حداکثری بر کاراکاس به هم رسیده اند. مارکو روبیو، وزیر خارجه ای که سال هاست پرچم دار سیاست های سختگیرانه علیه ونزوئلا و سایر دولت های چپ گرای منطقه بوده، به نظر می رسد در نبرد درونی بر سر جهت گیری سیاست واشنگتن پیروز شده است. او اکنون با استیون میلر، مشاور راست گرای تندرو و از معماران سیاست های مهاجرتی ترامپ، هم موضع شده است؛ چهره ای که به سرکوب داخلی، کنترل شدید مرزها و اخراج بی امان مهاجران غیرقانونی شهره است.

در تلاش برای مشروعیت بخشی به سیاست های تهاجمی جدید خود، مقامات دولت ترامپ واژگان آشنا و بار ایدئولوژیکی جنگ علیه ترور را از بایگانی بیرون کشیده اند تا جان تازه ای به مفهوم فرسودهٔ جنگ علیه مواد مخدر بدهند؛ جنگی که دهه هاست با هزینه های گزاف انسانی و مالی ادامه یافته، اما نه توانسته کارتل ها را در هم بشکند و نه از گسترش جرم و اعتیاد در خاک آمریکا جلوگیری کند.

این بار اما، دولت ترامپ تلاش می کند همان دکترین نظامی و امنیتی پس از یازده سپتامبر را بر بستر آمریکای لاتین بازآفرینی کند. پیت هگست، وزیر دفاع، در پیامی در شبکه های اجتماعی با لحنی آتشین نوشت: این کارتل ها القاعدهٔ نیم کرهٔ غربی هستند؛ با خشونت، قتل و ترور ارادهٔ خود را تحمیل می کنند، امنیت ملی ما را تهدید می نمایند و مردم ما را مسموم می سازند. ارتش ایالات متحده با آنان همانند تروریست ها رفتار خواهد کرد: آن ها شکار خواهند شد و درست مانند القاعده کشته خواهند شد.

اشارهٔ دولت ترامپ به القاعده در گفتمان تازه اش، صرفاً یک تشبیه نیست؛ تلاشی است حساب شده برای گریز از چارچوب های نظارتی و قانونی که باید هرگونه اقدام نظامی را محدود کند. با قرار دادن کارتل های مواد در جایگاه تروریست های جهانی ، کاخ سفید عملاً در پی بازتولید همان منطق دوران جنگ علیه ترور است؛ منطقی که به دولت اجازه می داد بدون تصویب کنگره، عملیات نظامی را در هر نقطه ای از جهان توجیه کند. در سطحی عمیق تر، بازآفرینی این منطق جنگی، خاطرهٔ زخم های عمیق ناشی از ماجراجویی های نظامی ایالات متحده در عراق و افغانستان را زنده می کند.

اسپنسر اکرمن، روزنامه نگاری که سال ها جنگ علیه ترور و سوء استفاده های آن را پوشش داده، در تحلیلی نوشت: پس از تقریباً 25 سال جنگ علیه ترور، جای تعجبی ندارد اگر دولتی دوباره به سراغ همان اختیارات و زبان آن دوره برود. آن ها آن قدر خوب کار می کنند که نتوان از به کارگیری شان صرف نظر کرد. او تاکید کرد: در نهایت مهم نیست آنچه ایالات متحده امروز بر ونزوئلا، یا شاید فردا بر کلمبیا، فرو می گشاید ارتباط رسمی با جنگ علیه ترور داشته باشد یا نه؛ همان الگوی قدیمی کافی است.

کلر فینکلستاین، استاد حقوق امنیت ملی در دانشگاه پنسیلوانیا، به آسوشیتد پرس هشدار داده است: نمی توان صرفاً چیزی را جنگ خواند تا به خود قدرت های جنگی بدهی. او تاکید کرد که هرچند از کارآیی اقدامات انتظامی در مقابله با مواد مخدر ناامید باشیم، ادعا کردن این که در یک درگیری مسلحانهٔ غیربین المللی با کارتل ها قرار داریم، تمسخرِ حقوق بین الملل است.

حتی چهره هایی که خود در قلب سیاست های پس از یازده سپتامبر نقش داشته اند، از بازگشت همان منطق جنگی در دوران ترامپ شگفت زده اند. جان بلینگر، عضو پیشین شورای امنیت ملی در دولت جورج دابلیو. بوش، در گفت وگو با نشریهٔ تایم گفت: ما اکنون با رییس جمهوری روبه رو هستیم که علیه غیرنظامیان از زور استفاده می کند. ممکن است آن ها قوانین مربوط به مبارزه با مواد مخدر را نقض کرده باشند یا حتی مجرم بوده باشند، اما او آن ها را بدون هیچ دادرسی کشته است؛ افرادی که هیچ تهدید مستقیمی علیه ایالات متحده نداشتند. بلینگر در ادامه اظهاراتش تاکید کرد: یا ترامپ از حقوق بین الملل بی خبر است یا اساساً برایش اهمیتی قائل نیست.

جان یو، یکی از چهره های جنجالی دوران بوش که به خاطر نگارش یادداشت های حقوقی توجیه کنندهٔ برخی اشکال شکنجهٔ سیا بر مظنونان شهرت دارد، این بار خود در برابر اقدامات دولت ترامپ هشدار داده است. او در یادداشتی در واشنگتن پست نوشت: کاخ سفید هنوز هیچ شاهد قانع کننده ای در دادگاه یا کنگره ارائه نکرده که نشان دهد کارتل های مواد مخدر به شاخه هایی از حکومت ونزوئلا تبدیل شده اند. یو تأکید کرد: چنین اثباتی ضروری است تا نه تنها اخراج ها، بلکه حتی حملات دریایی در آب های آمریکای جنوبی بتواند از منظر حقوقی توجیه شود.

ترامپ بی توجه به هشدارها به خبرنگاران گفت که عملیات زمینی در ونزوئلا می تواند قریب الوقوع باشد؛ اظهارنهایی که نشان دهنده احتمال حمله به اهدافی است که کاخ سفید آن ها را با کارتل هایی مرتبط با رژیم مادورو یا با پناهگاه های گروه چریکی ای.ال.ان پیوند می دهد. رییس جمهور پرسش های مربوط به فرایند سیاسی و راهبرد را نادیده گرفت و تنها به این اشاره اکتفا کرد که ممکن است لازم باشد به کنگره برود ؛ امری که به گمان او مجوزهای لازم را فراهم خواهد کرد اما تأکید کرد که نیازی به اعلام جنگ رسمی نمی بیند. او به صراحت گفت: فکر نمی کنم لزوماً از کنگره بخواهیم که اعلام جنگ کنند. فکر نمی کنم؛ من فکر می کنم ما فقط کسانی را که مواد مخدر به کشورمان می آورند، می کشیم. ما آن ها را می کشیم. آن ها خواهند مرد، مثل اینکه مرده اند.