کشورهای موفق در حوزه گردشگری، برای جذب هر توریست در حوزه‎های مختلف حدود 10 دلار هزینه تبلیغات می‎دهند. ایران با وجود پزشکان و متدهای درمانی هم طراز دنیا، گزینه بسیار مناسب برای گردشگران خارجی به لحاظ توریسم درمانی محسوب می‎شود به همین دلیل وزارت بهداشت در برنامه هفتم توسعه مکلف به درآمدزایی در این حوزه شده است، اما سرانه تبلیغات برای جذب توریست در ایران بسیار اندک است.

به گزارش ایران، حالا با وجود کشورهای رقیبی مثل ترکیه، هند و کشورهای حوزه خلیج فارس باید در بحث تبلیغات جدی‎تر وارد شویم. به گفته کارشناسان، اگر رقم تبلیغات در حوزه گردشگری افزایش پیدا کند، تعداد گردشگر خارجی دو تا سه برابر خواهد شد.

گردشگری سلامت به پنجره‎ای برای نمایش قدرت کشورهای دنیا تبدیل شده است. مسلم شجاعی مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی درباره سیاست گذاری‎ها برای جذب گردشگر بویژه در بحث توریسم درمانی می‎گوید: یکی از مزیت‎های ایران نسبت به کشورهای دیگر ارائه محصول گردشگری سلامت است و این نوع گردشگری، خدماتش بیشتر به کشورهای همسایه ارائه می‎شود. کلیدی‎ترین و اصلی‎ترین بازارهای گردشگری هر کشور به هر مقصدی با هر محصولی، همسایگان آن هستند. عراق، پاکستان، آذربایجان، ترکمنستان، افغانستان و… کشورهایی هستند که بیشترین گردشگر سلامت را به ایران می‎فرستند.

شجاعی درباره حلقه مفقوده در جذب توریست می‎گوید: کشورها برای جذب هر گردشگر باید بازاریابی کرده و هزینه کنند، به غیر از هزینه کرد بخش خصوصی، هزینه‎ هایی را هم دولت باید پرداخت کند. این هزینه ‎ها شامل تولید محتوا، حضور فعال در شبکه ‎های اجتماعی، برگزاری رویدادهای مختلف در کشورهای مبدأ و مقصد است. همچنین حضور در نمایشگاه‎ های بین المللی، کمپین های تبلیغاتی و… حضور در فضای فیزیکی کشورهای دیگر نیز می‎تواند اقدامی مهم برای جذب گردشگر باشد، یعنی عکس جاذبه های ایران در بیلبوردهای کشورهایی مثل عمان، قطر و… به نمایش گذاشته شود.

تمام این اقدامات را هزینه ‎های تبلیغاتی می‎گویند. برای جذب گردشگر به تبلیغات نیاز داریم و برای آن هم باید هزینه شود. اما درسال‎های گذشته هزینه‎ای که برای تبلیغات در بحث توریسم در نظر گرفتند، بسیار اندک است و در مقایسه با سایر کشورها انگار هزینه‎ای نمی‎کنیم. کشورهای دیگر برای هر گردشگر تا 10 دلار هم هزینه می‎کنند. البته کشورهای توریستی که جذب گردشگر بالایی در سال دارند تا 20 دلار هم برای تبلیغات بودجه در نظر می‎گیرند.

به گفته او، ایده‎ آل این است، ایران تا 5 دلار برای هر گردشگر هزینه تبلیغات در نظر گیرد، اگر این کار انجام شود شاید تعداد گردشگر دو تا سه برابر شود.

سال گذشته حدود 7 میلیون و 400 نفر گردشگر خارجی داشتیم. شجاعی با بیان این موضوع می‎گوید: اگر مشکلاتی مثل تحریم‎ها و… برطرف شود، ایران بالقوه، قدرت جذب 12 میلیون گردشگر را دارد. از این عدد به بعد منوط به جذب گردشگرانی است که به کشورهای ترکیه، عمارات، هند، ازبکستان و… سفر می‎کنند یعنی باید با برنامه ریزی، این افراد را جذب حضور در ایران کنیم تا بتوانیم به عدد 14 میلیون نفر هم دست یابیم. تبلیغات یکی از روش‎های مؤثر در معرفی جاذبه‎ها، مکان‎های تاریخی، تفریحی و علوم پزشکی موفق ایران است. یکی از اقدامات اخیر ما در بخش تبلیغات، برگزاری رودشو مجموعه ای از رویدادهای تبلیغاتی در بخش گردشگری سلامت در سه شهر بصره، کربلا و بغداد بود تا بتوانیم از کشور همسایه یعنی عراق توریست سلامت جذب کنیم.

مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی با بیان اینکه اصلی‎ترین محل‎های ورود گردشگر به ایران زمینی است، توضیح می‎دهد: اصلی‎ترین مبدأ ورود گردشگر به کشور از مرزهای زمینی رخ می‎دهد که به بازارهای اصلی یعنی شلمچه، مهران، مرزخسروی، پرویزخان، مرز باشماق یا مرزهای آذربایجان شرقی مرتبط است. این مرزها از پرترددترین مرزهای زمینی ایران هستند. در بحث تردد گردشگر هوایی هم بزرگ ترین مبدأ به ترتیب فرودگاه امام خمینی (ره)، فرودگاه هاشمی ‎نژاد مشهد و کیش است. به شکل سنتی بسیاری از بازارهای ما بازارهای حوزه خلیج فارس بوده که با پیوندهای قومی گره خورده‎اند و کشورهایی مثل عمان، امارات، قطر، کویت و… به دلیل همین پیوندها از محصولات ما بویژه در بحث گردشگری سلامت استفاده می‎کنند.

ایران برای ارائه خدمات گردشگری سلامت باید با کشورهایی مثل ترکیه رقابت کند. مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی با اشاره به این موضوع می‎گوید: ایران از لحاظ تخصص و ارائه خدمات درمانی تخصصی هیچ مشکلی ندارد. شاید در مسائلی مثل تجهیزات پیشرفته، تخت‎های بیمارستانی کمی نسبت به دیگر کشورهای رقیب، کاستی‎هایی وجود داشته باشد، اما مشکل اصلی نبود پیوند قوی میان دستگاه‎های مختلف در بحث گردشگر است.

وزارت بهداشت، وزارت گردشگری، وزارت امور خارجه و وزارت اطلاعات باید کنارهم قرار بگیرند تا بتوانیم در بحث جذب گردشگر در ابعاد مختلف سلامت، زیارت و سیاحت افراد را جذب کنیم. در حال حاضر و بعد از حدود 8 ماه کار تیمی به همراه تمام وزارتخانه‎های مربوطه و تمامی کسانی که در حوزه گردشگری سلامت صاحب نظر هستند، سامانه جامع گردشگری سلامت راه اندازی کرده ایم.

او توضیح می‎دهد: برای رشد گردشگری سلامت و حفظ مزیت رقابت نسبی با دیگر کشورها، به یک نقشه راه جامع در این حوزه نیاز داریم. برای گردشگری سلامت باید یک استراتژی مشخص کنیم و این استراتژی تقویت یک نهاد حکمرانی و تعهد جمعی در معرفی یک برند و عرضه کیفیت خدمات درمانی است. در حوزه سلامت باید بهترین امکانات، خالی‎ترین و مجهزترین‎ بیمارستان‎ها را شناسایی کنیم تا بتوانیم در کمترین زمان به نیاز توریستی که برای درمان به کشور وارد می‎شود، پاسخ بدهیم. هرچقدر این فرآیند تسهیل شود، می‎توانیم شکافی که با کشورهایی مثل ترکیه، هند، تایلند و دیگر کشورهای گردشگری داریم، برطرف کنیم.

تدوین آیین نامه ها و مقررات مشخص می تواند کیفیت خدمات ارائه شده به بیماران داخلی و خارجی را تضمین کند.

شجاعی درباره راه اندازی سامانه جامع گردشگری سلامت توضیح می‎دهد: با وجود این سامانه بسیاری از بی نظمی ها و ناهماهنگی های موجود از بین خواهد رفت. این سامانه علاوه بر ثبت و رصد دقیق خدمات، موجب می شود بیمار یا گردشگر درمانی با اطمینان بیشتری به خدمات رسمی و تأییدشده دسترسی پیدا کند و مراکز درمانی و حتی پزشکان موظف هستند، تحت نظارت وزارت بهداشت فعالیت کنند.

برنده شدن در گردشگری سلامت، تعهد مشترک همه ذی نفعان است تا وزارت بهداشت را یاری کنند. در این زمینه نه تنها 6 میلیارد یورو بلکه در پایان برنامه هفتم، می توانیم افزایش درآمد بیشتری نیز در این زمینه داشته باشیم.

در فروردین امسال نسبت به سال گذشته 47 درصد افزایش گردشگر داشتیم. او درباره کاهش این آمار به علت جنگ تحمیلی درماه‎های بعد آن می‎گوید: این میزان در اردیبهشت امسال 14 درصد افزایش یافت و در خرداد 52 درصد کاهش پیدا کرد. سازمان جهانی بهداشت، ایران را به دلیل ظرفیت های طبیعی، سلامت، بوم گردی و میراث فرهنگی در فهرست 20 کشور برتر گردش پذیر دنیا قرار داده است. این شناخت جهانی، فرصت مناسبی برای توسعه گردشگری سلامت و پایدار در کشور فراهم می کند.