براساس مفاد کلیدی فرمان، اخذ مبلغ بیست ودو شاهی در سرحدات [مرزها] لغو می شود و گروهی از اقلام صادراتی ایرانی از پرداخت حقوق گمرکی معاف می شوند؛ ازجمله منسوجات و قالی، پشم و پنبه، خشکبار و صمغ، حبوبات و رنگ های نباتی، موم، عسل و برخی مصنوعات چرمی. (سند درون متن)

به گزارش روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، رویداد در قاب یک سند با هدف معرفی و بازشناسی اسناد برجسته گنجینه آرشیوی سازمان طراحی شده و در هر شماره به یکی از اسناد تاریخی، فرهنگی، اداری یا اجتماعی آرشیو ملی ایران می پردازد.

سند معرفی شده در این شماره با عنوان فرمان مظفرالدین شاه در مورد تغییر و تبدیل تعرفه حقوق گمرکی مال التجاره وارده و صادره به تاریخ 20 شوال 1320 قمری برابر با 29 دی 1281 شمسی صادر و از 15 ذی قعده 1320 قمری یا 23 بهمن 1281 شمسی لازم الاجرا اعلام شده است.

بر پایه متن فرمان، نظام پیشین تعرفه ها که از سال 1246 قمری برقرار بود، منسوخ و چارچوب جدیدی تصویب می شود که هدف آن حمایت از صادرات، کاهش فشار بر مواد اولیه و مایحتاج عمومی و مدیریت واردات اشیاء تجملی است.

در متن سند، دستخط شاه برای تأیید اجرا خطاب به اتابک اعظم درج شده و نقش مهر سلطنتی نیز بر فرمان آمده است.

در جمع بندی دلایل صدور این فرمان، به نتایج بررسی های چهارساله دستگاه گمرک اشاره شده است؛ نتایجی که حاکی از غلبه واردات بر صادرات، رکود تجارت داخلی و خروج مسکوکات برای پرداخت بهای کالاهای خارجی بوده و نیز بر این نکته تأکید دارد که دریافت حقوق از کالای صادراتی، برخلاف رویه غالب کشورها، قدرت رقابتی محصولات ایرانی را کاهش می داده است.

براساس مفاد کلیدی فرمان، اخذ مبلغ بیست ودو شاهی در سرحدات [مرزها] لغو می شود و گروهی از اقلام صادراتی ایرانی از پرداخت حقوق گمرکی معاف می شوند؛ ازجمله منسوجات و قالی، پشم و پنبه، خشکبار و صمغ، حبوبات و رنگ های نباتی، موم، عسل و برخی مصنوعات چرمی.

در سمت واردات نیز مایحتاج اساسی مردم مانند دام، گندم، جو، ارزن، گوشت و بقولات (حبوبات)، به همراه مواد اولیه مورد نیاز صنایع داخلی، از پرداخت عوارض معاف می شوند؛ در مقابل، حقوق گمرکی بر اشیاء تجملی و غیرضروری افزایش می یابد تا بخشی از کاهش درآمد جبران شود.

این سند با شماره ثبت 23228-296 در گنجینه آرشیو ملی ایران نگهداری می شود.