خلیج گرگان، این نگین بی همتای شمال ایران که روزی بزرگترین خلیج دریای خزر محسوب می شد، امروز در آستانه بحرانی جدی قرار دارد.

به گزارش ایسنا، این پهنه آبی ارزشمند که به همراه تالاب میانکاله به عنوان نخستین مجموعه تالاب بین المللی جهان در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده، نه تنها زیستگاه صدها گونه گیاهی و جانوری از جمله ماهیان خاویاری است، بلکه معیشت ساحل نشینان منطقه به سلامت آن وابسته است.

متأسفانه از اوایل دهه 1390، روند کاهشی تراز آب این خلیج آغاز شد، در پاسخ به این بحران، مسئولان در سال 1396 کارگروه نجات خلیج گرگان را تشکیل دادند و اقداماتی از جمله لایروبی کانال آشوراده را در دستور کار قرار دادند که منجر به افزایش 50 تا 60 سانتی متری تراز آب و بهبود شوری آن شد.

با این حال، کارشناسان محیط زیست هشدار می دهند که این اقدامات به تنهایی کافی نبوده و اجرای سریع سایر مصوبات از جمله طرح پمپاژ آب از دریای خزر برای جلوگیری از فاجعه ای مشابه دریاچه ارومیه ضروری است. وضعیت کنونی خلیج گرگان همچنان شکننده است و نیازمند توجه و اقدام فوری همگان از مسئولان تا مردم محلی می باشد.

مجید حسینی، با اشاره به وضعیت نامناسب خلیج گرگان اظهار کرد: من به عنوان یک فعال محیط زیست زمانی که وضعیت امروز خلیج را می بینم واقعا احساس درد و تاسف می کنم.

وی افزود: این تغییرات نه تنها از نظر بصری برای ما دردناک است بلکه از نظر منطقی هم می دانیم که چنین شرایطی می تواند تبعات جدی زیست محیطی داشته باشد زیرا خشک شدن خلیج گرگان و کاهش سطح آب در تالاب ها زنجیره ای از مشکلات را برای اکوسیستم منطقه ایجاد کرده است.

این فعال محیط زیست تصریح کرد: کاهش سطح آب و تبدیل بخش هایی از مسیر آب به گنداب، عملا بر پرندگان مهاجر، آبزیان و حتی بر گونه های باارزشی مانند ماهیان خاویاری تاثیر منفی گذاشته است از این رو تالاب های منطقه نیز که بخشی از این شبکه زیستی هستند در وضعیت مناسبی قرار ندارند.

حسینی در ادامه با اشاره به طرح گردشگری جزیره آشوراده بیان کرد: این طرح از منظر گردشگری پایدار قابل دفاع نیست و تجربه نشان داده که چنین طرح هایی، وقتی بدون ملاحظات زیست محیطی و بدون مشارکت واقعی مردم محلی پیش می رود، نه تنها به بهبود شرایط کمک نمی کند بلکه آسیب ها را بیشتر می کند.

وی تاکید کرد: طرح های توسعه ای باید از جنس اکوتوریسم واقعی باشند به عبارت دیگر مردم محلی باید در آن منتفع شوند در غیر این صورت تبعات منفی آن از جمله افزایش قیمت زمین و ملک در منطقه، بیش از همه به مردم محلی آسیب می زند در حالی که از منافع گردشگری هیچ بهره ای نخواهند برد.

این فعال محیط زیست خاطرنشان کرد: اگر قرار است اقدامی در آشوراده، بندرترکمن و گمیشان انجام شود باید با نگاه جامع و همه جانبه باشد چراکه مسائلی مانند صید پرندگان شکاری که هنوز هم یکی از چالش های منطقه است، به طور مستقیم با وضعیت معیشتی مردم ارتباط دارد و نمی توان آن را از سایر مشکلات محیط زیستی جدا کرد.

حسینی در پایان افزود: تمام این عناصر، خلیج گرگان، رودخانه ها، مردم محلی، گردشگری و محیط زیست مانند حلقه های یک زنجیر به هم وابسته اند و تنها زمانی اقدامات انجام شده می تواند نتیجه بخش باشد که همه این بخش ها به صورت یکپارچه مدیریت شود در غیر این صورت هر اقدام جزیی بدون توجه به کل سیستم ممکن است مشکلات موجود را تشدید کند.