به نظر می رسد گورستان ها در آستانه ی تبدیل شدن به تازه ترین مقصد داغ گردشگری در اروپا باشند، چراکه گردشگران به دنبال تنوع بخشیدن به برنامه ی همیشگی خود و قدم فراتر گذاشتن از موزه ها و کافه های مشهور هستند. شاید این ایده کمی وهم انگیز یا عجیب به نظر برسد، اما برای تافوفیل ها (کسانی که به گورستان ها و سنگ نوشته ها شیفتگی دارند) پرسه زدن میان سنگ قبرها راهی منحصربه فرد برای درک فرهنگ و تاریخ یک کشور است.

به گزارش فرادید، حتی کارشناسان گردشگری هم رشد روزافزون گردشگری گورستان را تأیید کرده و معتقدند این نوع سفر، فرصتی نادر برای شورش علیه سفرهای قالبی و تکراری فراهم می کند، به ویژه زمانی که گردشگری بی رویه بیشتر نقاط قاره را دربرگرفته است.

جونو نامارا، فیلم ساز و تافوفیل که تاکنون صدها گورستان را در سراسر اروپا بازدید کرده می گوید: گورستان ها مکان های ترسناک یا شبح زده نیستند.

نامارا که از کودکی به تاریخ و فرهنگ گوتیک علاقه مند بوده، عشق عجیب خود را به مجموعه ای در شبکه های اجتماعی تبدیل کرده که در آن نشان می دهد چگونه مردگان به کمک یادمان ها و رازهایی که به جای می گذارند، همچنان بر زندگان تأثیر می گذارند.

جونو نامارا از گورستان های سراسر اروپا از جمله سنگ قبر اسکار وایلد بازدید کرده است

از آرامستان های محبوب او می توان به هفت گورستان باشکوه لندن اشاره کرد؛ محل دفن چهره هایی چون کارل مارکس، امیلین پنکهرست و سِر هِنری تیِت و نیز پی یِر لاشز در پاریس، آرامگاه اسکار وایلد، جیم موریسون و ادیث پیاف و لاکن در بروکسل.

به گفته خودش: مقصد بعدی من گورستان مرکزی وین (Zentralfriedhof) است؛ جایی که آهنگسازان و شاعران کنار هم به آرامش جاودان رسیده اند. نامارا گورستان ها را موزه های روباز می داند که در آن ها هنر، معماری و باور در هم می آمیزند و ترکیبی کم نظیر از فرهنگ، آرامش و کنجکاوی را به بازدیدکننده ارائه می دهند.

با افزایش بی سابقه ی گردشگران در کشورهایی مانند اسپانیا و یونان، یافتن چنین ترکیبی از فرهنگ و آرامش دشوار شده است. به همین دلیل است که گردشگری گورستان جان تازه ای گرفته و می تواند داستان یک شهر را بی هیاهو و بی کلیشه روایت کند.

نامارا می گوید: گورستان ها معمولاً در دل محله های واقعی پنهان هستند، دور از تورهای اتوبوسی و فروشگاه های سوغاتی. وقتی دنبال گورستان ها می گردی، در واقع در تار و پود زندگی روزمره ی آن شهر قدم می زنی. می فهمی یک فرهنگ چطور یاد مردگانش را زنده نگه می دارد و از همین طریق درمی یابی چطور زندگی را معنا می کند.

دکتر دن اوبراین، مورخ مرگ در دانشگاه بث بریتانیا هم از علاقه مندان این حوزه است. او ابتدا به دلیل علاقه اش به پیاده روی و تاریخ، جذب دنیای گورستان ها شده بود و در فاصله ی بین جلسات کاری به کاوش در این مکان ها می پرداخت. او می گوید یافتن گورستان های تازه برایش به شدت اعتیادآور شده و علاقه ی خاصی به شناسایی نمادهایی چون جمجمه و استخوان روی سنگ قبرها پیدا کرده که یادآور حتمی بودن مرگ هستند.

تصاویری از گورستان گرِی فرایِرز کِرکیارد (چپ) و تاوِر هَملِتس (راست)

از مکان های مورد علاقه ی او می توان به گِری فرایِرز کرِکیارد در ادینبرو، تاور هَمْلِتس لندن و نیز کی هیل و واراِستون لین در بیرمنگام اشاره کرد. اوبراین می گوید بسیاری از این گورستان ها نزدیک پرجاذبه ترین مکان های اروپا قرار دارند، اما فرصتی برای آرامش و تأمل دور از ازدحام فراهم می کنند.

او همچنین توصیه می کند: گورستان سن میشِل ونیز را از دست ندهید؛ گورستانی فعال در جزیره ای آرام، نزدیک مناطق پرگردشگر، جایی عالی برای قدم زدن یا نشستن در سکوت.

او می گوید: گورستان کوچک حیوانات در باغ های پَرِید شهر بَث هم گوهر پنهانی است که درست در قلب شهر است. در فهرست آرزوهای آینده او، گورستان های تاریخی نیواورلئان، به ویژه سن لوییس شماره 1، قدیمی ترین گورستان منطقه، قرار دارد.

هرچند بسیاری از گردشگران هنوز از ایده ی بازدید از گورستان ها احساس خوبی ندارند، اما آن هایی که دل به تجربه می سپارند، ممکن است به علاقه ای تازه دست یابند. کاترین واریلو، کارشناس استراتژی برندهای گردشگری در بنیاد The Plot، می گوید امروزه افراد بیشتری سفرهای خود را به سفرهای خودشناسی تبدیل کرده اند و بسیاری از آن ها تمایل دارند دوباره با داستان های انسانی و تجربه های دیگران ارتباط برقرار کنند.

جونو نامارا

او می افزاید: علاقه به بازدید از گورستان ها در حال افزایش است و من آن را پیوندی مثبت با نیاکان و تاریخ محلی می دانم. بسیاری از کسانی که در این گورستان ها آرمیده اند، اثری بنیادین بر فرهنگ و تاریخ منطقه داشته اند و این مکان ها اغلب به شکل شگفت انگیزی زیبا هستند.

با افزایش آگاهی از ضرورتِ مسئولیت پذیری در برابر گردشگری بیش از حد، مسافران به دنبال ایستگاه های کوچک تر و کمتر شناخته شده هستند، از کلیساها و آرامگاه های باستانی گرفته تا ویرانه های تاریخی و مکان های مرتبط با اسطوره ها و افسانه ها.