ایران پس از بازگشت قطع نامه های شورای امنیت و فعال سازی مکانیسم ماشه، از یک سیاست کنشگری به سیاست واکنشی واقع بینانه منتقل شده است. این موضع، اگرچه ممکن است از نظر برخی تحلیلگران به معنای انفعال تلقی شود، اما در واقع تلاشی محتاطانه برای مدیریت معادلات پیچیده بین المللی و حفظ منافع ملی و خطوط قرمز کشور است.

به گزارش روزنامه شرق، عراقچی با تأکید بر حفظ حق غنی سازی، بررسی پیشنهادهای منصفانه و آماده بودن برای گفت وگو، نشان داد ایران در این فضای دشوار، نه منفعل است و نه دست خود را از دیپلماسی کوتاه کرده، بلکه با احتیاط و واقع بینی، مسیرهای ممکن برای تعامل و حل مسائل بین المللی را باز نگه داشته است.

البته روی دیگر سکه هم نشان می دهد که در شرایط کنونی، فضای سیاست خارجی ایران با مجموعه ای از بحران ها و چالش های منطقه ای و بین المللی پیچیده شده است؛ از بازگشت قطع نامه های شورای امنیت و فعال سازی مکانیسم ماشه گرفته تا تحولات حساس در خاورمیانه و فشارهای چندجانبه از سوی قدرت های جهانی. در چنین وضعیتی، ایستادن در موقعیتی که می توان آن را ایستگاه تردید و ابهام نامید و صرفا به مقام واکنشی یا کنشگری نسبت به معادلات بسنده کردن، نه تنها با منافع ملی همخوانی ندارد، بلکه از منظر راهبردی نیز منطقی به نظر نمی رسد.

سیاست خارجی فعال و ابتکارمحور، نه تنها توانایی کشور را در مدیریت معادلات منطقه ای و جهانی ارتقا می دهد، بلکه پیام آور قدرت و ثبات در صحنه بین الملل است. انتظار و سکون، در شرایطی که فرصت ها و تهدیدها به سرعت تغییر می کنند، می تواند کشور را در موقعیت آسیب پذیری قرار دهد و باعث شود تهدیدها به بحران های عمیق تر بدل شوند. ایران با برخورداری از ظرفیت دیپلماتیک، تجربه تاریخی و شبکه های راهبردی منطقه ای، توانایی دارد ابتکار عمل را در دست گیرد و وضعیت ها را به نفع منافع ملی مدیریت کند. بنابراین، ماندن در حالت انتظار و تردید، نه تنها بهره گیری از فرصت ها را محدود می کند، بلکه امکان شکل دهی به معادلات را از تهران سلب می کند؛ نکته ای که ضرورت دارد در تصمیم گیری های سیاست خارجی همواره مورد توجه و بازنگری قرار گیرد.