فرارو- سالم نگه داشتن ذهن و بدن یکی از مواردی است که بایستی همه ما به آن توجه داشته باشیم. در همین راستا گاه تغییراتی کوچک در برنامه روزانه زندگی می تواند به محافظت از مغز و جلوگیری از زوال عقل در آینده کمک کند.

به نقل از نیویورک تایمز، در حقیقت دانشمندان بر این باورند برخی تغییرات ساده و شاید حتی جالب و شگفت انگیز در عادات و رفتارهای ما بتواند تا 45 درصد از موارد ابتلا به زوال عقل را به تعویق بیاندازد.

دکتر اوا فلدمن پروفسور مغز و اعصاب در مؤسسه اعصاب دانشگاه میشیگان می گوید: آغاز این موارد هیچگاه دیر یا زود نخواهد بود؛ اما زمانی که مسأله به ساخت دفاع مغزی مرتبط می شود، زمان اهمیت پیدا می کند؛ به خصوص از آنجایی که خسارتهای مغزی در صورتی که اتفاق بیفتد، بازگرداندن این خسارت ها به حالت قبل از آن غیرممکن خواهد بود.

در همین راستا نشریه نیویورک تایمز در گفت وگو با چند متخصص مغز و اعصاب و عصب پژوه، توصیه هایی را آورده که در ادامه ذکر خواهیم کرد:

یکی از مهمترین مواردی که بایستی بخاطر بسپارید، استفاده از کلاه ایمنی است، متخصصان می گویند از لحاظ فیزیکی، محافظت از سرتان، مهمترین چیزی است که می توانید برای حفظ مغزتان انجام دهید. آسیب مغزی ناشی از جراحات و موارد آسیب زا می تواند سبب انسفالوپاتی مزمن جراحتی یا به اختصار (CTE) شده و بطور کلی شناخت را وخیم تر کرده و حتی در برخی موارد سبب زوال عقل گردد.

بنابراین داشتن کلاه ایمنی و کلاه کاسکت در طول فعالیت هایی نظیر دوچرخه سواری یا اسکی می تواند تا حد زیادی خطرات جراحت را کاهش دهد. همچنین افرادی که موتورسیکلت سوار می شوند، بایستی همیشه کلاه کاسکت بر سر بگذارند؛ حتی در زمانهایی که قانون آن ها را به رعایت چنین کاری ملزم نکرده است.

افراد مسن که دچار کاهش شنوایی هستند، با خطر بیشتری در زمینه حادتر شدن زوال عقل روبر هستند. دانشمندان بر این باورند این مسأله شاید بدین خاطر باشد که فرایند شنوایی در سر نزدیک به بخشی باشد که مسئولیت حافظه را بر عهده دارد. برای همین نیز افرادی که در حال از دست دادن شنوایی هستند، تمایل دارند تا از فعالیت های اجتماعی که ذهنشان را درگیر می کند، کناره گیری کنند.

برای همین، طبق توصیه دکتر الیزابت بوینز (Elizabeth Bevins)، برای حفظ توانایی ذهنی برای پردازش سیگنالهای حسی، در زمانهایی که سر و صدا اطراف شما زیاد هست، از گوش گیر و یا نویز گیر استفاده کنید.

مسأله اما تنها به حفظ شنوایی مربوط نمی شود؛ دانشمندان بر این باورند کاهش دید نیز به مسأله کاهش شناخت مرتبط است. بر اساس پژوهشی که در سال 2023 انجام شد، حدود یک سوم از افراد بالای 71 سال که دچار اختلال بینایی متوسط رو به شدید بودند، زوال عقل نیز داشتند. برای همین نیز برنامه ریزی برای آزمایش منظم بینایی (هر چند سال یکبار در افراد بزرگسال متناسب با سن و به طور کلی وضعیت سلامتی فرد) و نیز زدن عینک و یا در صورت لزوم، انجام عملهای مربوطه، می تواند به کاهش خطرات کمک کند.

متخصصان مغز و اعصاب می گویند از آنجایی ورزش می تواند جریان خون را افزایش دهد و اکسیژن را به مغز برساند، انجام آن برای مغز مفید است. حتی انجام مقدار کمی ورزش به شکل روزانه می تواند چنین مزایایی را به همراه داشته باشد.

طبق اعلام دکتر کوین بیکارت ، استادیار علوم اعصاب رفتاری و ورزشی در دانشگاه کالیفرنیا کاهش زمانی که شما نشسته اید و یا فعالیتی ندارید نیز می تواند چنین سودمندی را به همراه داشته باشد. بنابر اعلام دکتر بیکارت، بلند شدن از سر جا و مقداری راه رفتن در هر 20 دقیقه نیز می تواند سودمند باشد.

بنابر اعلام دکتر فرناندو تستای، استاد نورولوژی عروقی در دانشگاه ایلینویز، لیپوپروتیین کم چگالی یا کلسترول بد که می تواند از مصرف گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و نوشیدنی های دارای شیرینی حاصل شود، می تواند شریان های شما را سفت کرده، جریان خون به مغز را محدود کرده و خطر سکته مغزی و کاهش شناختی را افزایش می دهد. بنابرین خوردن حبوبات، غلات کامل و میوه جات و سبزی جات می تواند به کنترل سطج کلسترول کمک کند.

بهداشت دهان برای جلوگیری از عفونت بیماری لثه امری ضروری است. طبق گفته دکتر سانگ، عفونت های دهانی می توانند به سینوس ها گسترش یابند. پژوهش ها همچنین می گویند میان بیماری لثه و زوال عقل ارتباط وجود دارد. بنابر این استفاده منظم از نخ دندان و مسواک زدن و رفتن به پیش دندان پزشک دست کم سالی یکبار دندانها و لثه شما را سالم نگه می دارد.

دکتر جسیکا چوی، متخصص مغز و اعصاب می گوید حفظ و انجام یک فعالیت اجتماعی در زندگی، تأثیرات منفی انزواگری مانند افسردگی را از بین می برد. بنابر اعلام این متخصص بیمارانی که سیستم حمایت اجتماعی قوی دارند، عموما سلامتی کلی بهتری را دارا هستند.

پزوهشهای زیادی وجود دارد که از ارتباط میان بودن در معرض آلودگی هوا با اثرات کاهش شناختی تأکید دارد. دانشمندان بر این باورند ذرات بسیار ریز و قابل استنشاق در هوا می تواند پس از رسیدن به مغز تغییرات شیمیایی ایجاد کند.

گردن شما مسئول رساندن خون به ذهن شماست و در نتیجه، آسیب به گردن می تواند جریان خون را محدود کرده و مغز را از اکسیژن محروم کرده و یا حتی سبب لخته شدن خون شود.

دکتر فلدمن می گوید یافتن راهی برای بهبود زمان خواب تان و نیز کیفیت خواب، می تواند به هوشیار ماندن و جلوگیری از زوال عقل کمک کند. بنابراین اگر کار شمار طوری است که شیفت های شبانه دارید و مجبور هستید در روز استراحت کنید، به دنبال استفاده از پرده های ضخیمی بروید که کمک کند ریتم شبانه روزی بدن شما تنظیم شود.