فرارو- هم زمان با جهش دوباره قیمت بیت کوین، شاهد افزایش چشمگیر تبلیغات فروش دستگاه های استخراج رمزارز یا همان ماینر در ایران هستیم.

به گزارش فرارو؛ فروشندگان برای تاثیرگذاری روی تصمیم مشتریان خود از بازگشت دوران طلایی استخراج بیت کوین سخن می گویند و آنها را به خرید سریع این دستگاه ها ترغیب می کنند. پشت این تب تازه چه واقعیتی پنهان شده است و آیا خرید ماینر در شرایط فعلی واقعا سودآور است یا صرفاً با یک بازی تبلیغاتی جدید برای تخلیه انبارهای قدیمی بازار روبرو هستیم؟

ماینر دستگاهی است که برای استخراج رمزارزهایی مانند بیت کوین، لایت کوین یا دوج کوین طراحی شده است. این دستگاه با استفاده از توان پردازشی بالا، عملیات ریاضی پیچیده ای را انجام می دهد تا تراکنش های موجود در شبکه بلاک چین را تأیید و ثبت کند. در مقابل این فعالیت، شبکه به استخراج کننده پاداشی در قالب رمزارز پرداخت می کند.

استخراج رمزارز در گذشته با رایانه های معمولی نیز ممکن بود اما با افزایش سختی شبکه و پیچیدگی الگوریتم ها، تنها دستگاه های تخصصی توان رقابت در این حوزه را دارند. ماینرها از همین نوع هستند؛ ماشین هایی تک منظوره با مصرف برق بالا و توان محاسباتی بسیار زیاد.

قیمت بیت کوین در ماه های اخیر بار دیگر روند صعودی به خود گرفته است. این افزایش، تصور عمومی از بازگشت سودهای کلان به بازار استخراج را تقویت می کند. فروشندگان با استناد به این روند، ادعا می کنند اگر امروز ماینر نخرید، فردا پشیمان می شوید . هرچند این استدلال ناقص است و باید در نظر داشت که قیمت بیت کوین تنها یکی از متغیرهای مؤثر در سودآوری استخراج به حساب می آید.

بخش زیادی از دستگاه های موجود در بازار ایران، مدل های قدیمی و از رده خارج شرکت های مشهوری مانند Bitmain، Innosilicon یا Avalon هستند که سال ها قبل بازدهی خود را از دست داده اند.

گروهی سودجو دستگاه هایی مستهلک که دیگر صرفه اقتصادی ندارند را به عنوان ماینر ارزان و سودده وارد ایران می کنند و به مردم از همه جا بی خبر می فروشند. صادقانه بگوییم، افزایش تبلیغات اینستاگرامی و تلگرامی این روزها تا حد زیادی ناشی از تلاش برای فروش ماینرهای قاچاقی و از رده خارج است.

بسیاری از خریداران تازه وارد نیز چون تصور می کنند هزینه برق در ایران همچنان ارزان است و می توان بدون مجوز و نظارت به استخراج پرداخت، گول می خورند و قدم به مسیری می گذارند که در انتهایش کلی ضرر مالی و البته سروکله زدن با پرونده های قضایی مرتبط با حوزه استخراج غیرمجاز است.

به عنوان مثال اگر قیمت بیت کوین دو برابر شود و هم زمان سختی شبکه هم دو برابر باشد، بازدهی دلاری دستگاه شما ثابت می ماند اما اگر هم زمان با کاهش بازدهی، تعرفه برق نیز افزایش پیدا کند، دستگاه شما به سرعت وارد منطقه ضرردهی خواهد شد. فروشندگان هرگز عوامل پویا مانند سختی شبکه و نوسانات تعرفه برق را در محاسبات خود لحاظ نمی کنند زیرا هدفشان تنها فروش دستگاه های انبارشده است.

گروهی سودجو دستگاه هایی مستهلک که دیگر صرفه اقتصادی ندارند را به عنوان ماینر ارزان به مردم از همه جا بی خبر می فروشند

خرید ماینر ممکن است روی کاغذ یک سرمایه گذاری اقتصادی به نظر برسد به خصوص وقتی سایت ها یا کانال های تلگرامی را باز کنید و قیمت بیت کوین جلوی چشمتان بیاید اما استخراج رمزارز در واقعیت فعالیتی پرریسک محسوب می شود.

بیش از 70 درصد ماینرهایی که در بازار ایران معامله می شوند، مدل هایی قدیمی هستند که در کشورهای دیگر به دلیل مصرف برق بالا و هش ریت پایین کنار گذاشته شده اند. فروشندگان این دستگاه ها معمولاً با دستکاری نرم افزار یا حتی آمار جعلی، سعی در بزرگ نمایی توان واقعی آن ها دارند. در حالی که بسیاری از این ماینرها پس از مدتی، به دلیل حرارت بالا یا خرابی تراشه ها از کار می افتند و تعمیر آن ها نیز به صرفه نیست.

مهم ترین پارامتر در محاسبه سود استخراج رمزارز، هزینه برق مصرفی است. هر دستگاه ماینر بسته به مدل خود بین 1 تا 3 کیلووات برق در ساعت مصرف می کند. در حالی که تعرفه برق صنعتی یا خانگی در ایران در حال افزایش است، بسیاری از تبلیغ کنندگان همچنان با استناد به نرخ های یارانه ای گذشته، سود استخراج را محاسبه می کنند. این محاسبه ها اغلب اشتباه است و منجر به ضرر خالص برای خریدار می شوند.

برای مثال، اگر قیمت بیت کوین در بازار جهانی حدود 125 هزار دلار باشد، باز هم استخراج با دستگاه های قدیمی لزوماً سودآور نخواهد بود. فروشنده ممکن است بگوید هر دستگاه ماینر بسته به مدل خود، بین 1 تا 3 کیلووات برق در ساعت مصرف می کند و سپس با فرض میانگین مصرف 2 کیلووات و تعرفه برق 350 تومان به ازای هر کیلووات ساعت، هزینه برق ماهانه این دستگاه را حدود 5 میلیون تومان محاسبه کند اما بعید است از استهلاک قطعات و افت بازدهی دستگاه حرفی بزند و هشدار بدهد سود خالص استخراج در عمل بسیار ناچیز و در اغلب موارد به صفر نزدیک خواهد بود.

وزارت نیرو و وزارت صمت، استخراج رمزارز بدون مجوز رسمی از دولت را غیرقانونی اعلام کرده اند. در صورت کشف استخراج غیرمجاز، علاوه بر جریمه مالی، تجهیزات ضبط و پرونده قضایی تشکیل می شود. در ماه های گذشته، ده ها مزرعه ماینینگ در سراسر کشور پلمب شده اند اما تبلیغات غیرمجاز همچنان در فضای مجازی ادامه دارد. خرید ماینر بدون مجوز در عمل به معنای پذیرش خطر توقیف دارایی و پیگرد قانونی است.

تبلیغات فروش ماینر با استفاده از محاسبات ساده و غیرواقعی در مورد میزان سود ماهانه انجام می شود. در این محاسبه ها معمولاً تنها قیمت بیت کوین و توان هش دستگاه در نظر گرفته می شود، در حالی که عامدانه و با بدجنسی هرچه تمام تر متغیرهای اصلی دیگری مانند هزینه برق، استهلاک قطعات، سختی شبکه و نوسان نرخ ارز را نادیده می گیرند.

فروشنده احتمالا با چرب زبانی ادعا می کند خرید ماینر باعث خواهد شد کلی درآمد خالص داشته باشید اما در دنیای واقعی یک دستگاه ماینر حد متوسط مثل Antminer S19 Pro تنها قادر است تنها 0٫00001666٪ از کل توان استخراج شبکه را در اختیار بگیرد و در بهترین حالت، روزانه 0٫000075 بیت کوین استخراج می کند.

این یعنی استخراج یک بیت کوین نزدیک 13 هزار330 روز یا بیش از 36 سال طول می کشد و تقریبا باید 364 میلیون تومان فقط برای پرداخت قبض برق با نرخ های فعلی هزینه بپردازید. این محاسبات دقیق نیستند، چون هیچ دستگاهی 36 سال دوام نمی آورد و سختی شبکه مدام افزایش پیدا می کند.

استخراج و فروش واحدهای کوچکتر با توجه به همین نسبت و تناسب روبرو است و نهایتا می توان نتیجه گرفت خرید ماینر، به خاطر زیان یا سود بسیار اندک در برابر سرمایه اولیه صرفه اقتصادی ندارد.

در برخی کانال های فروش، عبارت هایی مانند ماینر خانگی بی صدا و کم مصرف دیده می شود. چنین چیزی در عمل وجود ندارد. هر ماینر حتی در مدل های کوچک، صدای فن زیادی تولید می کند (معمولاً بیش از 70 دسی بل) و حرارت بالایی دارد.

نگهداری از ماینر در فضای بسته یا بدون تهویه مناسب، خطر آتش سوزی را به دنبال دارد. بنابراین نصب ماینر در منزل یا محیط کار، نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از لحاظ ایمنی نیز تصمیمی اشتباه است.

تنها شرکت هایی که دارای مجوز رسمی، تعرفه برق صنعتی توافقی و دسترسی به تجهیزات نو هستند در شرایط فعلی می توانند از استخراج رمزارز سود واقعی به دست آورند. برای کاربران عادی یا سرمایه گذاران خرد، ورود به این بازار، بیشتر شبیه به خرید یک دستگاه پرمصرف و پرخطر با بازدهی نامعلوم است.

در بازار جهانی نیز به علت رشد فناوری های نوین مانند استخراج ابری و مزارع اشتراکی، استخراج شخصی با ماینرهای کوچک عملاً صرفه اقتصادی خود را از دست داده است و تبلیغات اغراق آمیز در شبکه های اجتماعی بیشتر با هدف فروش سریع دستگاه های مستعمل انجام می شود.