درحالی که حدود 500 دانشجوی ایرانی رشته های پزشکی، دندان پزشکی و داروسازی در دانشگاه های معتبر و مورد تأیید وزارت بهداشت در خارج از کشور خواهان بازگشت به کشور هستند، محدودیت های انتقال به داخل کشور، پیچیدگی های آزمون های معادل سازی، مشکلات اقتصادی ناشی از جهش نرخ ارز و تطبیق واحدهای درسی، این دانشجویان و خانواده هایشان را با چالش جدی روبه رو کرده است.

به گزارش مهر، این در حالی است که با پیگیری نمایندگان مجلس، مصوبه محدودیت 2 درصدی پذیرش در آزمون انتقال حذف شده و مطالبه بعدی، اصلاح نحوه محاسبه حدنصاب علمی است اما بحران ارز شرایط آنان را بغرنج کرده است.

در جلساتی با حضور برخی از نمایندگان کمیسیون های امنیت ملی، بهداشت و آموزش مجلس، وزارتخانه های بهداشت و علوم، شورای عالی انقلاب فرهنگی و خانواده های دانشجویان، ابعاد مختلف این مسئله بررسی شده و اکنون انتظار می رود دولت، وزارت بهداشت و شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تسهیل فرآیند بازگشت، تصمیم گیری نهایی را اتخاذ کنند. خانواده های این دانشجویان بطور جدی خواستار مدیریت موضوع هستند، مشابه آنچه در سال های 97 و 98 اتفاق افتاد، و تأکید دارند که فرزندانشان به دلیل فشارهای اقتصادی، فرهنگی و روانی در معرض آسیب های جدی قرار دارند.

درحالی که ظاهرا شورای عالی انقلاب فرهنگی با حذف سقف 2 درصدی پذیرش دانشجویان علوم پزشکی خارج از کشور موافقت کرده، خانواده ها و نمایندگان مجلس می گویند جهش ناگهانی قیمت ارز، استانداردهای ناعادلانه در آزمون های انتقال، مشکلات اقتصادی ناشی از جهش ارزی این دانشجویان که غالبا از خانواده های طبقات متوسط و ضعیف هستند را به مرز استیصال رسانده است.

پیگیری این موضوع تا سطح ریاست جمهوری و هماهنگی میان کمیسیون های مجلس در جریان است.

عباس مقتدایی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از تشکیل کارگروه ویژه ای برای رسیدگی به مشکلات دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور خبر داد و گفت: در راستای حمایت و حراست از هم وطنان عزیزمان که به عنوان دانشجو در خارج از کشور تحصیل می کنند و با موانع و مشکلاتی در زمینه رفت وآمد، تأمین ارز یا پذیرش های مرتبط با تأییدیه دانشگاهی روبه رو هستند، جلسات متعددی برگزار کرده ایم.

وی افزود: در این کارگروه ویژه که ذیل کمیسیون سیاست خارجی مجلس تشکیل شد، نمایندگان دانشجویان، برخی از اولیای آنان که اطلاعات دقیقی از موضوع داشتند و همچنین مسئولان مرتبط از وزارت علوم، شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت بهداشت و درمان، برخی مجموعه های دولتی دیگر و مرکز پژوهش های مجلس حضور داشتند تا بتوانیم به یک جمع بندی برای حداکثر مساعدت به این دانشجویان برسیم.

مقتدایی همچنین خاطرنشان کرد: حاصل جمع بندی این جلسات به غیر از مجلس، در اختیار تصمیم گیرندگان ذی ربط نیز قرار گرفته است. علاوه بر این، با کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز هماهنگ شده ایم تا گزارش در بالاترین سطح مورد توجه و پیگیری قرار گیرد.

سارا فلاحی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، از پیگیری جدی وضعیت دانشجویان ایرانی رشته پزشکی در خارج از کشور خبر داد و گفت: این موضوع در چندین جلسه با حضور نمایندگان کمیسیون امنیت ملی، وزارتخانه های مرتبط، نهادهای امنیتی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت امور خارجه و همچنین نمایندگان دانشجویان و خانواده های آنان بررسی شده است.

فلاحی با اشاره به آسیب های وارده بر این دانشجویان افزود: افزایش نرخ ارز و هزینه های سنگین زندگی در خارج از کشور باعث شده بسیاری از این دانشجویان و خانواده هایشان دچار آسیب های اقتصادی و اجتماعی شوند. حتی گزارش هایی از بروز مشکلات فرهنگی، هویتی و روحی - روانی همچون افسردگی در میان این افراد دریافت شده است.

عالیه زمانی رییس کمیته آموزش علوم پزشکی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، نیز در این زمینه گفت: در سال 2019 هرگونه نقل وانتقال از دانشگاه های خارج به داخل ممنوع شد. در سال 1401 شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه ای صادر کرد که بر اساس آن، دانشجویان پس از گذراندن 70 واحد درسی و شرکت در آزمون جامع انتقال، در صورت کسب حداقل 60 درصد نمره، می توانستند وارد فرآیند انتقال شوند اما تنها 2 درصد از آن ها پذیرش می شدند.

وی افزود: در سال 1403 با افزایش شدید نرخ ارز و فشار مالی خانواده ها، اعتراضات نسبت به محدودیت 2 درصدی بالا گرفت. در کمیسیون آموزش، کمیته ویژه علوم پزشکی به ریاست من تشکیل شد. پس از بررسی، پیشنهاد حذف سقف 2 درصدی را به شورای عالی انقلاب فرهنگی دادیم. این پیشنهاد پذیرفته شد و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در نامه ای رسمی مورخ 27 مرداد 1404 خطاب به وزیر بهداشت، اعلام کرد که محدودیت 2 درصدی حذف شده است.

رییس کمیته آموزش علوم پزشکی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: این موضوع با حضور وزیر بهداشت در کمیسیون مشترک بهداشت و آموزش بررسی خواهد شد.

پدر یکی از دانشجویان مشغول تحصیل در گرجستانگفت: ما درخواست مدیریت بحران داریم، اول شفاف سازی آمارها چرا که اکبری مشاور معاون آموزشی وزیر گفته تعداد دانشجویان 20 هزار نفر است اما واقعاً فقط 450 نفر متقاضی بازگشت هستند.

مادر یکی از دانشجویان شاغل به تحصیل در روسیه نیز در این ارتباط گفت: اکثر ما از قشر متوسط رو به ضعیف، فرهنگیان و بازنشستگان کشوری و لشکری هستیم. نرخ ارز از 15 هزار تومان در زمان اعزام، حالا به بیش از 110 هزار تومان رسیده است. برای تأمین هزینه ها، دار و ندارمان را فروخته ایم، اما دیگر واقعاً ادامه دادن ممکن نیست.

وی افزود: مشکل فقط دلار نیست؛ حتی روبل هم در روسیه گران شده و بچه های ما شهریه دانشگاه را نمی توانند پرداخت کنند. در معرض اخراج هستند و در نتیجه، برخی از آن ها مجبور شده اند وارد کارهایی شوند که واقعاً در شأن یک انسان ایرانی نیست. این ها فرزندان نخبه این آب و خاک هستند. با بحران های روحی، اخلاقی و امنیتی مواجه شده اند از مسئولان می خواهیم که پیگیری ویژه ای برای جلوگیری از اتفاقات ناخوشایند انجام دهند.

پدر یکی از دختران دانشجوی شاغل به تحصیل در دانشگاه لمونوسوف روسیه که 72 واحد در رشته پزشکی گذرانده است اظهار کرد: مدیریت کنید، قانون تسهیل کنید که برگردند تا بتوانند به آغوش گرم خانواده و میهن باز گردند؛ تمامی این دانشجویان از قشر متوسط و ضعیف جامعه هستند.

وی ادامه داد: این جوانان ما شهروند جمهوری اسلامی و آبروی نظام و مملکت هستند. این جوانان در دانشگاه های مورد تایید خارج از کشور درس خوانده اند پس باید تدبیری اتخاذ شود تا این جوانان به کشور برگردند، این دانشجویان در آستانه نابودی اند؛ مدیریت بحران لازم است.

نوری از اعضای انجمن های والدین دانشجویان پزشکی دانشگاه های مورد تأیید خارج از کشور، گفت: اولیاء و دانشجویان گرفتار جهش ناگهانی و چندبرابری قیمت ارز شده اند. فرزندان ما در حال نابود شدن هستند. انجمن های والدین، همانند تجربه موفق سال های 1397 و 1398، از دولت و نمایندگان مجلس می خواهند که سریعا وارد فاز مدیریت بحران شود.

وی افزود: پیشنهادهای کارشناسانه، جامع و دقیق برای حل ریشه ای این بحران آماده شده و به کمیسیون های آموزش و تحقیقیات و بهداشت و درمان و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی داده شده و آماده ارائه و تشریح پیشنهادهای کاربردی در جلسه مشترک مجلس و دولت و شورای عالی انقلاب فرهنگی هستیم.

با حذف برخی محدودیت ها گرچه گامی در راستای بازگشت عادلانه دانشجویان علوم پزشکی دانشگاههای مجاز و موردتایید وزارت بهداشت در خارج از کشور برداشته شده اما اجرای ناقص مصوبات، استانداردهای ناعادلانه و معیارهای سخت گیرانه وعدم دقت در زمان بندی برگزاری آزمون ها و مهمتر از همه فشار اقتصادی و روانی شدید بر خانواده ها و دانشجویان نیازمند توجه بیشتر است.