یک مطالعه ی جدید نشان داده است که رقص زنبورهای عسل (waggle dance) علاوه بر سایر مواردی که تا کنون مشخص شده بود، شامل اطلاعات مکانی نیز هست.

به گزارش ایسنا، پژوهشگران رقص معروف زنبورهای عسل را که برای اطلاع دادن به یکدیگر درباره ی موقعیت منابع غذایی انجام می دهند، مورد بررسی قرار دادند تا ببینند آیا آن ها حافظه ی خود از محیط و مسیر پرواز را نیز در این رفتار درگیر می کنند یا خیر و پاسخ مثبت بود.

به نقل از آی ای، تا پیش ازاین، چنین شکل شاعرانه ای از ارتباط، تنها انتقال دهنده ی یک بُردار یعنی جهت و فاصله از کندو تا منبع غذا در نظر گرفته شود، اما مطالعه ی جدیدی این راهبرد شگفت انگیز ارتباطی را در عمقی بی سابقه بررسی کرده است.

آیا این رقص به زنبورها می آموزد که در نقطه ای خاص از مسیر منتظر سرعت گیر باشد؟ آیا زنبورها در واقع در حال اجرای نمایشی از خود مسیر هستند؟

پژوهشگران گروه کوچکی از زنبورهای جست وجوگر را آموزش دادند تا به یک محل تغذیه که در شمال کندو و در امتداد یک جاده ی شنی قرار داشت، سر بزنند. سپس زنبورها را از سه محل متفاوت رها کردند و دریافتند که این رقص بسیار پیچیده تر و دقیق تر از آن است که پیش تر تصور می کردند.

پژوهشگران ظرفی حاوی محلول قندی را در شمال کندو و در امتداد یک جاده ی شنی قرار دادند و زنبورهای جست وجوگر را آموزش دادند که به آنجا بروند. یکی از مسیرها راه مشخصی داشت، در حالی که دیگری فاقد نشانه های به خصوص بود. سپس اجازه دادند زنبورها رقص جادویی خود را برای جلب توجه سایر زنبورها و نشان دادن محل غذا انجام دهند. برخی از این زنبورها هرگز خودشان از کندو بازدید نکرده بودند. پژوهشگران منتظر ماندند تا ببینند آیا در رقص زنبوری ، اطلاعاتی درباره ی چشم انداز مسیر و آنچه در پرواز باید انتظار داشت نیز منتقل می شود یا خیر.

نتایج نشان داد که زنبورهای دریافت کننده ی پیام در رقص، صرفا جهت و فاصله ی نشان داده شده در رقص را دنبال نمی کنند؛ بلکه اطلاعات بُرداریِ منتقل شده از رقص را با حافظه ی خود از ویژگی های محیط ترکیب می کنند تا موانع و نشانه های مسیر را در نظر بگیرند.

در غیاب نشانه ی مورد انتظار، رفتار جست وجوی آن ها حالت اکتشافی تر پیدا کرد.

در پایان، نویسندگان مقاله نوشتند: آزمایش های ما این پرسش را بررسی کردند که آیا اطلاعات بُرداری منتقل شده از طریق رقص در بازنمایی فضایی زنبورهای تازه وارد که از تجربه ی شخصی آن ها ساخته می شود ادغام می شود یا خیر.

آن ها ادامه دادند که زنبورهای تازه وارد، انتظاری از چشم اندازی که قرار بود بر فراز آن پرواز کنند، شکل دادند، گویی زبان بدن رقص زنبورها بسیار بیش از کلمات معنا منتقل می کند. پژوهشگران این پدیده را شکلی چندوجهی از ارتباط نامیدند. آنچه مشاهده شد، ساختار شناختی ای بود که بهترین توصیف آن، یک نقشه ی شناختی است.

بنابراین، زنبورها از آنچه تاکنون به آن ها اعتبار داده می شد نیز شگفت انگیزترند. این زنبورهای هوشمند صرفا از دستورالعمل برداری کورکورانه پیروی نمی کنند، بلکه طرح فضایی محیط را در ذهن حفظ کرده و آن را در جهت یابی خود به کار می گیرند.

این مطالعه، سطح بالاتری از پیچیدگی شناختی را در ارتباطات زنبورهای عسل آشکار می کند. زنبورهایی که رقص را دنبال می کنند، صرفا دستورالعملی بُرداری را کورکورانه اجرا نمی کنند؛ آن را با نقشه ی شناختیِ پیرامون خود که در پروازهای اکتشافی پیشین ساخته اند، ترکیب می کنند. این کار به آن ها امکان می دهد تا پیش بینی داشته باشند و کارآمدتر جهت یابی کنند.