استیون، برده سیاه پوست ارتقاءیافته فیلمِ جانگوی رهاشده ، یکی از هوشمندانه ترین شخصیت های فیلم های تارانتینوست. استیون با بازی ساموئل ال جکسون، برده سابق است که با خوش خدمتی به ارباب، حالا دست راست او شده است و در ظلم به برده های مزرعه، جدی تر از بقیه نژادپرستان و قاتلان سفیدپوست است.

به گزارش هم میهن، حتی آنها را برای تحقیر، کاکاسیا صدا می کند. منش استیون که برای هر بیننده ای عجیب جلوه می نماید و شاید هم دور از واقعیت، به احتمال زیاد متاثر از ایده کتاب صورت سیاه و ماسک سپید ، اثر ارنست فانون یا نظراتی ازاین دست است. فانون معتقد است که استعمار نه فقط بدن ها، بلکه ذهن و زبان قربانیان را تسخیر می کند. در نگاه او، مرد سیاه پوستی که در جامعه سفید استعمارگر رشد می کند، می خواهد سفید شود تا پذیرفته شود و از سیاه پوستی خودش احساس شرم می کند. استیون دقیقاً تجسم همین وضعیت است.

او می خواهد به ارباب سفیدش شبیه باشد، از زبان و رفتار او تقلید می کند و از سیاهان دیگر بیزار است؛ چون یادآور ضعف و طردشدگی خودش هستند. برای درک وضعیت استیون از نظریه ها و رویکردهای دیگری هم می توان کمک گرفت و حتماً آنان که علاقه دارند، می دانند کجا دنبالش بگردند. آنچه بهانه نوشتن این سطور شد، نقش استیون های ایرانی در وضعیت اسفبار مهاجران ایرانی اخراج شده از آمریکاست.

در خبرها شنیده اید؛ بیش از یکصد مهاجر بخت برگشته، چندروز پیش به زور دولت قلدر ترامپ، سوار هواپیما شدند تا پرونده رویای آمریکایی شان برای همیشه مختوم شود. این تنها توافق میان ایران و آمریکا (که البته آخرین توافقی بود که مردم به آن نیاز داشتند) قابل پیش بینی بود. ترامپ در دوره اخیر کاندیداتوری اش وعده کرده بود که با مهاجران بیش ازپیش ستیز خواهد کرد و او نشان داده که در وعده های رذیلانه اش همیشه استمرار دارد.

اخراج این 100نفر و چندصدنفر بعدی که در انتظارند، مُهر باطلی است بر نظریاتی که می گفتند، ایرانیانِ آمریکا همیشه از عزت و احترام زیادی نسبت به دیگر مهاجران برخوردارند، چراکه آنها همه از نخبگان جامعه مهاجران هستند و چه و چه و... عجیب ترین آدم ها دراین میان استیون های ایرانی بودند.

جماعتی از مهاجران خارج از کشور و حتی مردمانی از داخل که دل به آمدن ترامپ بسته بودند. بعضی از هموطنان مهاجر خارجی حتی کمپین هایی تشکیل دادند برای حمایت از این رجاله قرن. آنها سودای استیون شدن داشتند و در ذهن شان چنین می پنداشتند که ایرانی بودن آنها با ایرانی بودن دیگران متفاوت است. خودشان را یحتمل کله سیاه های خوش خیم برای نظام فاشیستی ترامپ می پندارند. آنان پیشاپیش نظام کاستی ترامپ را پذیرفته اند، ولی این توهم را دارند که هرکدام از آنها می توانند استیونی برای ارباب باشند.

در میان این بشرهای ابوالعجائب، یکی بیش از همه غریب به چشمانم آمد. چندماه بعد از روی کار آمدن ترامپ، خانم 40 ساله ایرانی ای که از سه سالگی در آمریکا زندگی می کرد، توسط مأموران مهاجرت دستگیر شده بود و به کمپی منتقل. تا اینجای کار هم عجیب نیست، اما حرف های این خانم در بازداشت به بی بی سی انگار احضار روح استیون در کالبد زنی ایرانی بود. او گفته بود؛ ترامپ کار درستی انجام می دهد، چون خیلی از این افراد لیاقت حضور در اینجا را ندارند. من تا روزی که بمیرم از او حمایت خواهم کرد.

او عظمت را دوباره به آمریکا برمی گرداند. این خانم که چندسال پیش در آمریکا به جرم سرقت دستگیر شده بود، به بی بی سی فارسی گفته بود: راه اندازی بزرگ ترین برنامه اخراج مجرمان در تاریخ توسط ترامپ وعده ای است که او، همسرش و مادرش هنوز به آن ایمان دارند. نمی دانم این خانم که به گفته خودش به مدت سه روز در اتاقی بسیار سرد با چراغی که همیشه روشن بود، همراه 28 زن دیگر نگهداری می شده و با خوردن تنقلات و یک بطری آب در روز، زنده مانده بوده و... در هواپیمای حامل مهاجران بوده است یا خیر، اما بعید می دانم در هر وضع و حالی، از این جهل مرکب بیرون بیاید.

او درنهایت به این فکر می کند که اشتباه شده است، او با دیگر مهاجران غیرمطلوب متفاوت است. در آخرین سکانس های جانگوی رهاشده ، آنجا که جانگو برای انتقام به مزرعه بازمی گردد و می خواهد تیراندازی را شروع کند، به بردگان می گوید که صحنه را ترک کنند، استیون هم می خواهد که چنین کند اما جانگو به او می گوید که نه، تو نه. امیدوارم هموطنان حامی ترامپ ما پیش از اینکه به این مرحله برسند، متوجه این نکته شوند که سازوکار سلسله مراتبی ترامپ درنهایت هیچ ایرانی ای را تافته جدابافته نمی داند.

ایرانی برای ترامپ و قریب به اتفاق سیاستمداران و مردمان جهان، یک ایده است که با سیاست ساخته و با رسانه بازنمایی می شود؛ همانطور که ما ایده هایی از آمریکایی، نروژی، افغانستانی، عربستانی و... داریم. شوربختانه استیون ها نمی دانند هرچقدر هم کاسه لیسی ارباب کنند، درنهایت همه با یک اسم کلی شناخته می شوند. عزت و ذلت ما جمعی است، جداجدا عزتمند نمی شویم.