در شرایطی که بسیاری از باشگاه های ایرانی این روزها با نداشتن ورزشگاه مناسب دست وپنجه نرم می کنند و حتی خطر آبروریزی در آسیا وجود دارد، ورزشگاه مدرن امام رضا (ع) در مشهد، خاک می خورد. مسئولان این ورزشگاه اجازه برگزاری هیچ دیداری در این محل را نمی دهند. البته که تا الان یکی دو دیدار مهم در آن برگزار شده که با برگزار نشدن تفاوتی نداشت؛ یکی بدون حضور تماشاگران و دیگری با یک آبروریزی بین المللی. چندصباحی هم که مسئولان فدراسیون فوتبال و یکی-دو باشگاه مطرح ایرانی، خیز برداشته تا در این ورزشگاه بازی کنند، مانع تراشی شده و به بهانه های مختلف اجازه برگزاری بازی در این ورزشگاه از آن ها سلب شده است. با این حال، موضوع جدیدتری هم مطرح شده؛ اگر تا پیش از این، کسی به صراحت از اختیار و مالکیت این ورزشگاه حرف نمی زد ولی اخیرا، با صراحت بیشتری به این مورد پرداخته و اصل داستان شرح داده شده است. حال اینکه مورد قبول باشد یا خیر، موضوعی است که نیاز به تفکر دارد.

مالک اجازه بازی نمی دهد

ورزشگاه مشهد که عالی ترین مجوز کنفدراسیون فوتبال آسیا را هم گرفته در اختیار آستان قدس رضوی است. این نهاد از سال 84 بنای ساخت این ورزشگاه را در دستور کار قرار داد؛ ابتدا عنوان شد که با هزینه ای قریب به 40 میلیارد تومان ولی بعدها، نزدیک به 10 سال بعد که این ورزشگاه افتتاح شد، عنوان شد که قریب به 200 میلیارد تومان برای ساخت آن هزینه شده است. آن روزها شور و شعفی به راه افتاده بود که این ورزشگاه قرار است تبدیل به خانه تیم ملی ایران شود؛ اما دریغ از یک بازی با استانداردهای بین المللی برای تیم ملی! حتی همین روزها، به تیم ملی ایران هم مجوز برگزاری در این ورزشگاه داده نمی شود.

تازه اگر چنین مجوزی هم صادر شود باید رقمی نزدیک به 5 میلیارد تومان، به قیمت این روزها، بابت اجازه آن پرداخت شود. عجیب است که مشهدی ها سال ها است چنین امکانات مدرنی دارند ولی بلااستفاده گذاشته اند. البته که واضح است مصلحت های خاص خود را درنظر می گیرند که عمده ترین آن ها مربوط به حضور تماشاگران زن در ورزشگاه است. موضوعی که در مشهد شبیه به یک تابو است. در عین حال ولی یکی-دو روز گذشته، علی اصغر نخعی راد، نماینده مشهد در مجلس دوازدهم، هم آب پاکی را روی دست همه ریخته و گفته که این ورزشگاه خصوصی است و مالک آن تعهدی ندارد اجازه برگزاری بازی در این ورزشگاه را دهد.

نخعی راد در بخشی از این صحبت ها که خبرآنلاین منتشر کرده می گوید: تا جایی که اطلاع دارم، این ورزشگاه متعلق به آستان قدس رضوی است و در واقع در حکم یک مجموعه خصوصی محسوب می شود؛ بنابراین تعهدی ندارد که همیشه آن را در اختیار مسابقات ملی یا باشگاهی بگذارد. البته در صورت درخواست و هماهنگی، همکاری می کند، اما این الزام قانونی برایش وجود ندارد، چرا که ورزشگاه دولتی نیست . از این منظر، وضعیت تا حدودی مشخص است: آستان قدس علاقه و تعهدی به دراختیار گذاشتن این ورزشگاه ندارد.

ثروت آستان قدس از کجا می آید؟

در اینکه آستان قدس چنین ورزشگاه لوکسی را ساخته، تردیدی وجود ندارد؛ اما بخشی که نماینده مجلس به آن اشاره نمی کند، تامین ثروت آستان قدس است. این مجموعه که گفته می شود یکی از 3 مجموعه ثروتمند در ایران به شمار می رود، از وقف های مردمی استفاده کرده و بعد با کشاندن کار به تجارت و بنگاه های اقتصادی، به درآمد موجود افزوده است. حتی همین روزها، زمین و مغازه هایی که وقف شده و توسط این نهاد اجاره داده می شود، وضعیت روشنی دارد. حتی زمین همین ورزشگاه و خیابان اطراف هم، موقوفی است. پس، پرسش اصلی اینجاست که چطور از وقف مردمی استفاده می شود ولی از در اختیار دادن چنین مجموعه ای برای جلوگیری از یک آبروریزی بین المللی خودداری می شود؟

واضح است که مسئولان امر می توانند ذیل بندهای قانونی، انواع و اقسام وقف را به شمارش درآورند تا این مورد را در زمره استثنائات قرار دهند ولی در اصل داستان تفاوتی ایجاد نمی شود. این دیگر تعبیر بسیار عجیبی است که چون زمین وقف یک مجموعه یا شهر بخصوص شده، بقیه حق استفاده از آن را نخواهند داشت. فقط کافی است به این موضوع اشاره شود که اگر هر شهری که بخشی از منابع طبیعی را در اختیار دارد، چنین تفکری را به کار بگیرد، چه وضعیتی پیش خواهد آمد.