سد لار، یکی از منابع اصلی تأمین آب شرب تهران، در تابستان اخیر با کاهش شدید ذخیره آب روبرو بوده و اکنون در آستانه خشکی کامل قرار دارد.

به گزارش مهر، گزارش های رسمی نشان می دهد که حجم آب این سد به کمتر از 3 درصد ظرفیت رسیده و هدررفت آب از آن سالانه به 270 میلیون مترمکعب می رسد، که این وضعیت زنگ خطری برای پایتخت 15 میلیونی ایران است، مقامات هشدار داده اند که بدون بارش های مؤثر، چالش آب در تهران تشدید خواهد شد.

سد لار، واقع در شمال شرقی تهران و دماوند و در محدوده استغان مازندران با ظرفیت 960 میلیون مترمکعب، نقش کلیدی در تأمین 30 درصد آب شرب پایتخت دارد، اما آمار شرکت آب منطقه ای تهران نشان می دهد که این سد در وضعیت نگران کننده ای قرار دارد. حجم آب پشت سد لار در این دوره به حدود 24 میلیون مترمکعب کاهش یافت، که تنها 3 درصد ظرفیت است و عقب ماندگی 43 درصدی نسبت به سال قبل نشان می دهد. این کاهش در حالی رخ داد که ورودی آب به سدها 42 درصد افت کرده و سد لار یکی از بدترین وضعیت ها را داشت.

با این حال، محمد رستمی مدیرعامل هلدینگ قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) در مرداد ماه اعلام کرد که پروژه انتقال آب سد لار به لتیان، که می تواند بخشی از مشکلات را حل کند، در صورت تأمین 2500 تا 3.000 میلیارد تومان اعتبار، تا پایان 1404 تکمیل خواهد شد. این پروژه، که بخشی از طرح های اضطراری برای جبران کمبود آب است، هدف آن افزایش ذخیره سد لتیان از طریق انتقال آب لار است، اما وقتی خود سد لار خالی است، معلوم نیست چه آبی را قرار است به سد لتیان منتقل کند.

شهریورماه نیز با ادامه روند نزولی همراه بود. تا 20 شهریور 1404.97 درصد مخزن سد لار خالی شد و آن را در آستانه خشکی کامل قرار داد، گزارش های وزارت نیرو نشان می دهد که سد لار رکورددار هدررفت آب در جهان است و سالانه 270 میلیون مترمکعب آب از آن فرار می کند، که این مسئله به دلیل ساختار زمین شناختی وعدم تعمیرات کافی تشدید شده است.

محمدرضا بختیاری، مدیرعامل سابق شرکت آب و فاضلاب استان تهران اظهار کرد: از ابتدای سال آبی جاری تاکنون، حجم ورودی آب به سد لار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کاهش چشمگیری داشته است.

این کارشناس آب و فاضلاب گفت: کاهش محسوس ورودی ها باعث شده تا هم اکنون میزان پرشدگی مخزن سد لار به زیر 5 درصد از ظرفیت کل آن برسد. این حجم از آب ذخیره شده، بیانگر وضعیت چالش برانگیز این منبع آبی است.

وی هشدار داد: در صورت عدم جبران این کسری ذخیره از طریق بارش های مؤثر پاییزی، تأمین آب شرب استان تهران از این سد با مشکل جدی مواجه خواهد شد.

استاندار تهران نیز، از وضعیت سد لار به عنوان یکی از چالش های اصلی تأمین آب پایتخت خبر داد و گفت: این سد هم اکنون در آستانه خشکی کامل قرار دارد.

محمدصادق معتمدیان با هشدار درباره هدررفت سالانه 270 میلیون مترمکعبی آب از این سد، تصریح کرد: این حجم از هدررفت، لزوم تعمیرات اساسی و نوسازی تأسیسات سد لار را بیش از پیش آشکار می سازد.

معتمدیان تأکید کرد: این شرایط، تأمین آب شرب تهران را با مخاطره مواجه کرده و نیازمند عزم ملی و مدیریت جهادی برای عبور از چالش پیش رو است.

این وضعیت بخشی از چالش گسترده آب در تهران است، موجودی آب سدهای تهران در شهریور 1404 تنها 270 میلیون مترمکعب گزارش شد، در حالی که در سال گذشته 434 میلیون مترمکعب بود. سد لار بدترین وضعیت را دارد و سدهای لتیان و ماملو نیز تنها 12 درصد پر هستند. این کاهش به دلیل کاهش 42 درصدی ورودی آب سدها و اثرات تغییرات اقلیمی است.

کارشناسان علت اصلی را کاهش نزولات آسمانی و مدیریت ناکارآمد می دانند و دولت برای مقابله با این چالش، طرح هایی مانند صرفه جویی 20 درصدی و پروژه های انتقال آب را پیگیری می کند، اما معتقدند بدون سرمایه گذاری بلندمدت، چالش ادامه خواهد یافت.