ماجرای گواهینامه موتورسواری برای بانوان این روزها دوباره به یکی از سوژه های داغ رسانه ای تبدیل شده است. برخی آن را یک مطالبه جدی و نشانه ای از تغییرات اجتماعی می دانند و گروهی دیگر آن را موضوعی فرعی که نباید جای مسائل اساسی زنان را بگیرد.

به گزارش فارس، در واقع، مسأله نه صرفاً صدور یاعدم صدور گواهینامه، بلکه جایگاه چنین خواسته ای در سلسله مطالبات اجتماعی زنان است.

واقعیت این است که صدور گواهینامه برای بانوان هیچ بن بست مطلقی ندارد. همان طور که بسیاری از موضوعات دیگر در 46 سال گذشته به دلیل غفلت یا تأخیر در سیاست گذاری به حاشیه رفته اند، این موضوع نیز می تواند با مطالعه کارشناسی، صرف وقت و ارائه سازوکار دقیق قابل حل باشد. حتی اگر در برخی ابعاد، بحث های فقهی و شرعی مطرح باشد، باید تفکیک میان زن راکب و زن راننده موتور مورد توجه قرار گیرد و اختلاف نظرها به صورت اصولی و نهادی برطرف شود.

اما پرسش مهم تر این است: پس از صدور گواهینامه، چه؟ دختر دانشجویی که امروز برای این مطالبه تلاش می کند، زن خانه داری که در صفحه مجازی اش خواسته اش را بیان می کند یا نوجوانی که هنوز به سن قانونی نرسیده اما از محرومیتش سخن می گوید، پس از تحقق این خواسته چه مسیری را دنبال می کنند؟

آیا این انرژی اجتماعی به سمت مطالبات بنیادین تر زنان هدایت خواهد شد؟ مثل ارتقای سطح علمی دانشگاه ها، توسعه تسهیلات رفاهی، بیمه زنان خانه دار و یا فراهم کردن امکانات ورزشی و تفریحی برای آن ها، یا تقویت جایگاه زنان سرپرست خانوار؟ یا این مطالبه در همان سطح باقی می ماند و فضای رسانه ای را پر می کند بی آنکه به مسائل عمیق تر زنان توجهی شود؟

فرض کنیم مجوز گواهینامه صادر شد. چند درصد از بانوان واقعاً برای حل نیازهای ضروری زندگی به موتور نیاز دارند و چند درصد آن را صرفاً وسیله ای برای تفریح و سرگرمی می بینند؟

مروری بر آمار آقایان هم نکات روشنی دارد: طی دهه های اخیر چه میزان از مردان، موتور را انتخاب کرده اند؟ چند درصد از آنان از خطرات و سختی های موتورسواری راضی اند و آن را راه حل مسائل زندگی خود دانسته اند؟ پاسخ این پرسش ها می تواند نشان دهد که موتورسواری برای زنان، واقعاً تا چه حد یک نیاز اساسی است و تا چه میزان جایگاه تفریح و سرگرمی دارد.

مطالعات تطبیقی نیز نکات قابل توجهی را آشکار می کند. در بسیاری از کشورهای غربی، با وجود صدور گواهینامه موتورسیکلت برای زنان، اقبال گسترده ای به موتورسواری دیده نمی شود؛ جز در شرایط ضرورت یا در اقشار خاص. این واقعیت نشان می دهد که موتورسواری زنان الزاماً معادل با پیشرفت یا دستاورد اجتماعی تلقی نمی شود و نباید با ذوق زدگی رسانه ای، آن را به عنوان خط مقدم مطالبات زنانه معرفی کرد.

نکته نهایی، فراتر از اصل گواهینامه است. وقتی رسانه ها هجمه ای گسترده حول یک موضوع فرعی و اختلاف برانگیز به راه می اندازند، نتیجه ای جز تعمیق شکاف اجتماعی ندارد. باید دید از این دوقطبی سازی چه کسانی سود می برند؟ جز دشمنانی که به دنبال تضعیف همبستگی ملی و به حاشیه راندن مسائل بنیادین زنان هستند؟

گواهینامه موتورسواری بانوان مسأله ای حل نشده است و نه غیرقابل حل! و می توان با نگاه کارشناسی و زمان بندی درست آن را به نتیجه رساند. اما مهم تر از خود این مطالبه، جایگاه آن در میان انبوه نیازهای زنان جامعه است. اگر انرژی اجتماعی صرفاً بر سر یک مطالبه فرعی متوقف شود و از نیازهای اصلی تر غفلت کنیم، در نهایت دود این جنجال رسانه ای به چشم زنان و خانواده ها خواهد رفت. راه درست، اولویت بندی مطالبات و پرهیز از افتادن در دام دوگانه سازی های سطحی است.