احسان آخانی، فعال محیط زیست، در گفتگویی به موضوع خشک کردن بی رویه رودخانه ها، تالاب ها بر اثر سدسازی های غیراصولی اشاره کرده و در این رابطه افزود: در داخل کشور، خودمان بیش از همه مقصر هستیم. چرا که با سدسازی های غیراصولی، با خشک کردن رودخانه ها، با خشک کردن تالاب ها و ...، اراضی و زمین ها را برای تولید ریزگردها مستعد کرده ایم و به افزایش کانون های گردوغبار دامن زده ایم. با این رویه اشتباه در نهایت به نتایجی رسیده ایم، که در حال حاضر شاهد آن هستیم.

به گزارش ایلنا، وی ادامه داد: بخش عظیمی از ریزگردهایی که درگیر آن هستیم، منشاء داخلی دارند و از دشت میقان، کویر مرکزی ایران و سایر مناطقی که حاصل فرسایش خاک هستند، برخواسته اند که علت اصلی آن توسعه ناپایدار در کشور است. بخشی دیگر نیز ریزگردهایی هستند که منشاء خارجی دارند. این موارد از جمله عوامل متعددی است که کشور ایران را با چالش ریزگردها روبرو کرده است. قطعاً استان مرکزی متأثر از این قضایا است و نتیجه ای آن نیز تولید ریزگردها و اتفاقات این چنینی است.

این فعال حوزه محیط زیست اظهار داشت: کشوری مانند ترکیه پروژه عظیم گاپرا را اجرا می کند و به واسطه آن حدود 12 تا 13 سد را بر روی رودهای دجله و فرات احداث می‎کند. کشور عراق در امتداد آن بخش عظیمی از منابع آبی را پشت سدهای خود نگه می دارد. نتیجه این اتفاقات خشک شدن هورالعظیم در غرب ایران و تبدیل شدن این منطقه به کانون ریزگردها است. در کشور افغانستان نیز سد کمال خان را احداث کرده اند که حق آبه رود هیرمند را که به هامون می رسید، کنترل می کند.

آخانی تصریح کرد: بر این اساس مناطق شرق و غرب کشور بیش از پیش متأثر از ریزگردها می شود و همچنین مناطق مرکزی ایران نیز با احداث انواع سدهای بزرگ تحت تأثیر این ریزگردها قرار می گیرد. آنچه که مشخص است، این است که اگر این رویه توسعه ناپایداری را که در پیش گرفته ایم کنترل نشود، تعداد روزهای خاص دارای هوای آلوده در کشور که متأثر از وجود ریزگردها است، به روزهای متوالی و متعدد آلوده تبدیل خواهد شد.

وی با ابراز ناخرسندی از وضعیتی که بر اثر ریزگردها در آینده با آن روبرو خواهیم بود، بیان داشت: با چنین شرایطی بیش از پیش شاهد ریزگردها خواهیم بود. چه بسا اینکه آلودگی های ناشی از وجود ریزگردها پشت سر هم اتفاق خواهد افتاد و کنترل آن نیز بسیار سخت خواهد بود. بارها تذکر داده شده که باید بساط توسعه ناپایدار در تمامی بخش های کشور از میان برداشته شود، اما متأسفانه گوش شنوایی وجود ندارد.

این فعال حوزه محیط زیست تأکید کرد: هنگامی که فعالان حوزه محیط زیست هشدار می دادند که استفاده و برداشت بیش از حد از منابع آبی آثار زیان باری را به همراه دارد و برای جلوگیری از آن باید کشور را به سمت توسعه پایدار پیش ببریم، باید برای چنین اتفاقاتی چاره اندیشی می شد. هنگامی که عنوان می شود باید دیپلماسی آب داشته باشیم و با کشورهای همسایه فرایند گفتگو را برقرار کنیم تا دچار چالش های محیط زیستی نشویم، باید در این خصوص تصمیمات اساسی اتخاذ می شد.

آخانی ابراز داشت: حال و روز دریاچه ارومیه و تالاب گاوخونی را ببینم، چرا سیاست گذاران آبی از این میزان تخریب و خطا عبرت نمی گیرند و نمی خواهند باور بکنند مسیری که در پیش گرفته اند جز ویرانی و تخریب برای ایران ثمره ای ندارد؟! اکنون که مسئله ریزگردها به واسطه همین توسعه ناپایدار به وجود آمده است، نمی دانیم چه باید کنیم؟! مسئله اینجاست که تصمیمات کلانی در سطح کشور اتخاذ شده که استان ها و شهرهای بسیاری را تحت تأثیر قرار داده است.

وی اضافه کرد: در شرایط فعلی که بحران ایجاد شده، می خواهیم در کمیته اضطرار برای آن تصمیم گیری کنیم. اما آیا در کمیته اضطرار می توانیم آب را به تالاب هامون برگردانیم؟! می توانیم آب را به تالاب میقان اراک برگردانیم؟! می توانیم منابع آبی بیش از 860 هزار حلقه چاهی را که در کشور حفر شده کنترل کنیم تا کار به اینجا نرسد؟! نتیجه نهایی این است که خودمان نمی دانیم چه اقداماتی انجام می دهیم و عواقب آن را نیز باید بپذیریم.