در ماه های اخیر علاوه بر خراسان جنوبی، در خراسان شمالی هم بعد از چندین سال یوزپلنگ آسیایی مشاهده شد که نشاندهنده وجود جمعیت پویا و فعال است و ارتباط اکوسیستم ها با یک فرایندی که احتمالاً فعالیت های حفاظتی در آن نقش داشته، تقویت شده است و یوز در حال پیدا کردن زیستگاه های جدید و انتشار در آن هاست.

به گزارش ایسنا، حمید ظهرابی افزود: اگرچه جمعیتی از یوزپلنگ آسیایی که در خراسان جنوبی مشاهده شده، احتمال داد افرادی غیر از یوزهایی باشد که در توران زندگی می کنند ولی ارتباط بین منطقه میاندشت و خارتوران با برنامه حفاظت مشارکتی - که با کمک بخش خصوصی انجام می شود و تحت عنوان یوز کنام مجدداً برقرار شده است - اتفاق خوبی است و ما را به آینده حفظ یوزپلنگ آسیایی امیدوارتر می کند.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: اگر بتوانیم تصاویر دقیق تری از دو فرد یوز مشاهده شده در خراسان جنوبی به دست بیاوریم و مطمئن شویم افراد جدیدی هستند، در این شرایط شانس بقای یوز به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می کند چرا که وجود یک جمعیت یوز در خارج از خارتوران و در زیستگاه های جنوبی تر از این منطقه خیلی امید بخش است.

وی با اشاره به فعال شدن مجدد پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی آسیایی بعد از شش سال توقف تاکید کرد: یکی از اقدامات انجام شده تمرکز بر زیستگاه های پیرامونی یوزپلنگ آسیایی بوده است تا این زیستگاه ها هم با مشارکت مردم حفظ شود هم سازمان بتواند برنامه های حفاظتی این مجموعه ها را تقویت کند.

ظهرابی ادامه داد: برنامه ویژه ای برای زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در خراسان جنوبی اجرا شده و منابع مالی این کار به نحو قابل ملاحظه ای در سال گذشته نسبت به سال های قبل تر افزایش پیدا کرد و تقریبا به بالای 5 میلیارد تومان رسید علاوه بر آن یک دستگاه خودرو هم برای این استان تامین شد که تقریباً 10 میلیارد تومان برای سازمان حفاظت محیط زیست هزینه در بر داشت.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: با توجه به مشاهده یوز در این منطقه، میزان بودجه آن افزایش خواهد یافت.

به گفته ظهرابی در طول سال گذشته تقریبا 50 میلیارد تومان هزینه برای حفاظت از یوزپلنگ آسیایی شد و امسال این رقم افزایش خواهد یافت.

وی با بیان اینکه امیدواریم که بتوانیم منابع انسانی برای اجرای پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی را تقویت کنیم، گفت: تلاش می کنیم از ظرفیت قرقبان ها در قالب طرح های حفاظتی بهره ببریم علاوه بر آن در استخدام محیط بان برای همه استان های زیستگاه یوزپلنگ آسیایی تمرکز ویژه ای شده است.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: تلاش می کنیم ارتباط مدیریتی تمام شش میلیون هکتار زیستگاه یوزپلنگ آسیایی را با پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی برقرار کنیم. در واقع اصلاح ساختار مدیریتی در حفاظت از یوزپلنگ آسیایی و یکپارچه سازی آن بخشی از برنامه سازمان حفاظت محیط زیست در این حوزه است.

وی تاکید کرد: پایش سیستماتیک در زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی شروع شده است. به عنوان نمونه اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی با امکانات و منابعی که در اختیارش قرار گرفته، این کار را انجام می دهد. مشاهده دو فرد یوزپلنگ آسیایی، ثبت و شناسایی دقیق آن ها می تواند به موضوع حفاظت از یوزپلنگ آسیایی به نحو قابل ملاحظه ای کمک کند.

ظهرابی در پاسخ به این پرسش ایسنا که آیا تلاش شده پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی آسیایی مانند قبل از ظرفیت های بین المللی بهره ببرد؟ توضیح داد: یکی از اتفاقات خوب پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی آسیایی در گذشته بهره گیری از کمک های مالی، فنی و تخصصی دیگر کشورها در حوزه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی بود اما متاسفانه در دوره گذشته، رویکردی کاملا مغایر در پیش گرفته شد. در نتیجه بیشتر شرکای پروژه از آن خارج شدند. لذا برگرداندن آن ها کار سختی است، با این وجود ما هماهنگی هایی را با کشورهای منطقه و سایر کشورهای علاقه مند به کار در این حوزه یا در حال فعالیت در حوزه یوز مانند هندوستان انجام داده ایم و در حال پیگیری هستیم.

وی ادامه داد: کارهای مشترکی را با کشور آفریقای جنوبی برای حفاظت از یوزپلنگ آسیایی انجام می دهیم و بسیار امیدوار هستیم که دوباره بتوان شرایط را مثل سابق کرد اما با توجه به وضعیت موجود، کار سختی است.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به همکاری با کشور آفریقای جنوبی گفت: ما در حال حاضر با دکتر پیتر کالدول - که هم دامپزشک است و هم در حوزه تکثیر در اسارت کارکرده است - تفاهمنامه ای داریم. او سوپروایزر پروژه تکثیر یوز در اسارت است، با مرکز تحقیقات توران همکاری و به صورت دوره ای از سایت تکثیر یوز در اسارت بازدید می کند.

وی افزود: هر دستورالعمل و پروتکلی که دکتر کالدول می نویسد، از سوی دکتر علی شمس - که دکترای تنوع زیستی با تمرکز بر یوزپلنگ آسیایی آسیایی را در آفریقا گرفته- اعمال می شود. امیدواریم این اقدامات مثمر ثمر باشد و ما شاهد تولد توله یوزهایی در مرکز تحقیقات و تکثیر در اسارت یوزپلنگ آسیایی آسیایی در منطقه توران باشیم.

ظهرابی با اشاره به نزدیک شدن وضعیت سایت تکثیر یوزپلنگ آسیایی آسیایی در اسارت به استانداردهای جهانی با اخذ مشاوره هایی در سطوح بین المللی و ملی گفت: با توجه به اقدامات انجام شده، این سایت در حال حاضر تقریباً همه امکانات مورد نیاز را دارد البته بخش دامپزشکی و کلینیکی اش باید مقداری تجهیز شود. منابع مالی این کار تامین و به استان سمنان ابلاغ شده است و به زودی و قبل از فصل جفت گیری یوزپلنگ آسیایی ها تکمیل خواهد شد.

وی تاکید کرد: پس از تحقق این امر می توانیم بگوییم که یک سایت کامل در حد استانداردهای بین المللی برای احیای یوزپلنگ آسیایی در طرح تکثیر در اسارت و حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در خارج از زیستگاه داریم. امیدوار هستیم که با تلاش های در حال انجام و روش های علمی به کار گرفته شده، در زمینه تکثیر یوز نتایجی حاصل شود.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست درباره جزییات بهسازی سایت تکثیر یوز در اسارت گفت: محل نگهداری یوزپلنگ آسیایی ها به استانداردها نزدیک شده است. یوزپلنگ آسیایی ها هم از نظر تغذیه ای و دریافت مکمل ها شرایط استانداردی را پیدا کرده اند. از نظر بدنی هم کاملا تحت مراقبت هستند تا چاق نشوند یا وزنشان را از دست ندهند، به اندازه کافی ورزش بکنند و تفریحات لازم را داشته باشند. ارتباطشان با همدیگر نیز مدیریت شده است، به نحوی که با رعایت استانداردها شرایط برای تکثیر در اسارت فراهم شود.

وی افزود: مساحت سایت تکثیر یوز در اسارت تقریباً 10 برابر شده است علاوه بر آن میزان مواجهه یوز با انسان را در سایت کاهش داده ایم.

ظهرابی در بخش دیگری از این گفت و گو درباره ایمن سازی جاده عباس آباد - میامی که به جاده مرگ معروف است، گفت: جاده عباس آباد - میامی یکی از نقاط آسیب زا برای یوزپلنگ آسیایی است چراکه در طول 10 سال 13 فرد یوزپلنگ آسیایی بر اثر تصادف در این جاده تلف شد. در سال 97 در سازمان حفاظت محیط زیست یک برنامه ای را برای فنس کشی این جاده شروع کردیم و مطالعات در همان دوره شروع شد و بعدها ادامه پیدا کرد. مطالعات دقیق دانشگاهی در این زمینه از سوی متخصصان انجام شده و به طور کامل مشخص است در چه نقاطی، چه اقداماتی برای حفظ این گونه باید انجام شود.

وی ادامه داد: فنس کشی با تامین منابع لازم از سر گرفته شده و در حال انجام است. وزارت راه و شهرسازی سال هاست که قصد دارد در این جاده فنس کشی انجام دهد. در آخرین سفر خانم شینا انصاری - رییس سازمان حفاظت محیط زیست - به این منطقه، نمایندگان وزارت راه اعلام کردند که قصد شروع این کار را دارند و منابع لازم نیز تامین شده است.

ظهرابی در پایان گفت: امیدوارم اقدام وزارت راه در این زمینه زودتر انجام شود تا در کنار کارهایی که سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه فنس کشی انجام می دهد، با سرعت بیشتری بتوانیم این کریدور را امن کنیم.