فرارو- تاریخ هنر سرشار از آثاری است که در نگاه نخست تنها شاهکاری بصری به نظر می رسند، اما با نگاهی عمیق تر، روایت هایی از عشق، اعتراض، رنج و حتی شوخ طبعی هنرمندان را آشکار می کنند.

به نقل از هنمید پیس، در تاریخ هنر، برخی نقاشی ها نه تنها به دلیل زیبایی یا مهارت تکنیکی نقاش، بلکه به واسطه نوآوری و قدرت ایده های به کاررفته در آنها به شاهکارهای بی بدیل تبدیل شده اند. با این حال، در کنار این جنبه ها، تعدادی از آثار نقاشی روغنی شهرت خود را مدیون پیشینه های شگفت انگیزی هستند که به ما امکان می دهند آنها را از زاویه ای تازه و جذاب بنگریم.

گاه نقاشان با انتخاب یک فیگور یا یک حالت بدن، پیامی پنهانی منتقل کرده اند، یا حتی به کنایه و طنز پرداخته اند. در برخی موارد، این آثار بازتابی از دوران پرآشوب زندگی شخصی هنرمند بوده اند؛ همان گونه که در بسیاری از تابلوهای ونسان ون گوگ دیده می شود.

در این گزارش، نگاهی می اندازیم به داستان های پنهان پشت پنج نقاشی مشهور جهان؛ روایت هایی که نشان می دهد هنر نه تنها عرصه ای برای زیبایی و خلاقیت است، بلکه صحنه ای است که در آن شوخی، انتقام، عشق و رنج نیز در کنار هم حضور دارند.

یکی از نمونه های برجسته هنر اروتیک-قهرمانانه قرن نوزدهم، نقاشی لیدی گودایوا اثر جان مالر کولیر است. این تابلو زنی سوار بر اسب را نشان می دهد که کاملاً برهنه در شهر حرکت می کند.

برای درک بهتر این اثر باید به پیشینه تاریخی لیدی گودایوا توجه کرد. او همسر لئوفریکو، حاکم کاونتری بود و به خاطر نجابت و خیرخواهی اش در ساخت صومعه ها و کمک به فقرا شهرت داشت. در تاریخ و افسانه، گودایوا به نماد مقاومت و عدالت اجتماعی بدل شد. مشهورترین روایت این است که وقتی همسرش مالیات های سنگینی بر مردم تحمیل کرد، او در اعتراض پذیرفت با قبول شرط همسرش، مالیات ها را لغو شوند.

در یک روایت، مردم مأمور شدند در خانه ها بمانند و پنجره ها را ببندند. با این حال مردی به نام تام یواشکی او را دید و به خاطر زیبایی خیره کننده اش نابینا شد؛ از همین جاست که اصطلاح Peeping Tom به معنای چشم چرانی وارد زبان انگلیسی شد. این پس زمینه افسانه ای باعث می شود نقاشی کولیر نه فقط یک تصویر اروتیک، بلکه اثری رمانتیک و اعتراضی تلقی شود.

اتاق ونسان در آرل یکی از شناخته شده ترین تابلوهای ون گوگ است که در آن اتاق ساده اش را در شهر آرل فرانسه به تصویر کشیده است. در این نقاشی، رنگ ها نقشی کلیدی دارند. ون گوگ در نامه ای به برادرش تئو نوشته بود که انتخاب رنگ ها برایش ابزاری بوده تا احساس امنیت و آرامش را منتقل کند.

با این حال برخی پژوهشگران امروز تفسیر دیگری ارائه کرده اند. ون گوگ در آن دوران برای درمان صرع دارو مصرف می کرد و یکی از عوارض جانبی داروها اختلال در بینایی بود که باعث می شد رنگ های زرد و سبز غالب شوند. به همین دلیل، برخی معتقدند این تابلو درواقع نوعی فریاد کمک از سوی هنرمند بوده است.

این پرتره که در سال 1907 توسط گوستاو کلیمت خلق شد، آدل بلوخ-باوئر، همسر صنعتگر ثروتمند قند، فردیناند بلوخ-باوئر را به تصویر می کشد. ماجرای این نقاشی فراتر از یک پرتره ساده است. آدل تنها مدل کلیمت نبود، بلکه به معشوقه او نیز تبدیل شد؛ رابطه ای که در محافل اشرافی وین بر کسی پوشیده نبود.

فردیناند، شوهر آدل، از این رابطه مطلع شد اما راهی غیرمعمول برای انتقام انتخاب کرد: او به کلیمت سفارش داد صدها طراحی و نقاشی مقدماتی از همسرش انجام دهد به این امید که نقاش خسته شود و رابطه پایان یابد. این تاکتیک تا حدی موفق بود و رابطه آدل و کلیمت سرد شد. سال ها بعد، این تابلو توسط خواهرزاده فردیناند به مبلغ 135 میلیون دلار به رونالد لادر فروخته شد و یکی از گران ترین آثار هنری جهان لقب گرفت.

گیتاریست نابینای پیر از آثار شاخص دوره آبی پیکاسو است؛ دوره ای که با غلبه رنگ آبی و حال وهوای غمگین شناخته می شود. این نقاشی بازتاب اندوه عمیق پیکاسو پس از مرگ دوست نزدیکش، کارلوس کاساگماس، بود.

بررسی های دقیق با فناوری های نوین نشان داد که در پس زمینه تابلو، پشت سر گیتاریست، طرح نیمه تمام چهره ای دیگر وجود دارد که بعداً با نقاشی نهایی پوشانده شده است. پژوهشگران معتقدند علت این موضوع مشکلات مالی پیکاسو بوده است؛ او توان خرید بوم تازه را نداشت و ناچار بود از بوم های قبلی استفاده کند. این کشف، بُعدی تازه به فهم آثار او اضافه می کند و نشان می دهد که هنر بزرگ گاه بر محدودیت های مادی غلبه می کند.

شاید مشهورترین نقاشی تاریخ، مونالیزا ی داوینچی باشد؛ تابلویی که قرن هاست رازهای بسیاری را در خود پنهان کرده است. برخی مورخان معتقدند شخصیت واقعی مونالیزا وجود خارجی نداشته و درواقع پرتره ای از یک معشوق جوان لئوناردو یا حتی خود او در لباس زنانه بوده است.

از سوی دیگر، لبخند مرموز این چهره نیز همواره موضوع بحث بوده است. یک دندان پزشک و کارشناس هنر به نام جوزف بورکوفسکی ادعا کرده که دلیل لبخند خاص مونالیزا از دست دادن دندان های جلویی او بوده است؛ موضوعی که به شکل گیری حالتی منحصربه فرد در چهره منجر شد.

داستان های پنهان این پنج نقاشی مشهور به ما یادآوری می کنند که هنر تنها بازتاب زیبایی بصری نیست، بلکه دریچه ای به درون زندگی، احساسات و حتی مشکلات شخصی هنرمندان است. هر تابلو نه تنها یک تصویر، بلکه روایتی از عشق، مقاومت، اندوه یا طنز است. آشنایی با این داستان ها به مخاطب کمک می کند آثار هنری را عمیق تر درک کند و ارتباطی نزدیک تر با جهان ذهنی هنرمند برقرار سازد.