خاطرات روزانه آیت الله هاشمی رفسنجانی، جزییات مهمی از مذاکرات پشت پرده با مقامات عالی نظام و تحلیل های سیاسی او از وضعیت بین المللی را فاش کرد. در این خاطرات، به گفت وگوهای وی با رهبر انقلاب درباره سفر سیدمحمد خاتمی به عربستان و نگرانی ها از مواضع این کشور در قبال عراق پرداخته شده است:

آقای [وحید] مرادی، رییس فدراسیون شنا گزارش داد و من را پایه گذار تحول جدید در ورزش معرفی کرد و نیز یادآوری کرد که با [محمدعلی] کِلی، قهرمان بوکس جهانی، به ملاقات من آمده بود و دو سنگ عقیق و فیروزه که من به کِلی هدیه داده بودم، در مشهد روی انگشتر نصب کرده و به او داده اند.

به گزارش شرق، آیت الله هاشمی رفسنجانی در خاطرات روز 26 شهریور 1381 نوشت: صبح جمعی از ورزشکاران شنا آمدند. در مسابقات آسیایی چین، موفق به دریافت مدال های طلا و نقره و برنز در رشته های شنا، شیرجه و واترپولو شده و مقام نایب قهرمانی واترپولوی آسیا را کسب کرده اند. آقای [وحید] مرادی، رییس فدراسیون شنا گزارش داد و من را پایه گذار تحول جدید در ورزش معرفی کرد و نیز یادآوری کرد که با [محمدعلی] کِلی، قهرمان بوکس جهانی، به ملاقات من آمده بود و دو سنگ عقیق و فیروزه که من به کِلی هدیه داده بودم، در مشهد روی انگشتر نصب کرده و به او داده اند. درباره اهمیت ورزش و راهکارهای تقویت ورزش صحبت کردم.

آقای [سیدمحمد] میرمحمدی، نماینده قم و رییس سابق دفترم آمد. گزارشی از برنامه های توسعه ای قم و مشکلات کار و دخالت های افراد غیرمسئول داد. آقای میرغفار سجادنژاد [نماینده سابق بستان آباد] آمد. از مشکلات زندگی و سوابق خود و نیز از برخورد آقای [محمد] یزدی [رییس سابق قوه قضاییه] با او که باعث برکناری اش از قضاوت و سپس از امام جماعت شده است، گفت و استمداد کرد و نمونه ای از خدمات خود در لبنان و ترکیه، برای کمک به امام در زمان تبعید را گفت.

عصر آقای [سیدابوالحسن] نواب [مدیر مرکز خدمات حوزه علمیه قم] همراه همکارانش آمدند. شرحی از خدمات مرکز خدمات حوزه قم به روحانیت دادند؛ من جمله اجرای کامل بیمه درمان برای 94 هزار نفر روحانی که حدود نیمی از آن ها در قم اند و دادن وام و وسایل زندگی به صورت قسطی و برنامه برای مسکن آن ها و پیشنهاد برقراری حقوق بازنشستگی. به خاطر بنیان نهادن این خدمات در زمان ریاست جمهوری من تشکر کردند و خواستند، برای برقراری بیمه بازنشستگی هم کمک کنم. یکی از آن ها، پیشنهاد برقراری پرداخت جمعی از منابع درآمدی دولت داد.

شب میهمان رهبری بودم. درباره وضع عراق، عقب نشینی برنامه ریزی شده [جرج] بوش، اجماع جهانی برای فشار بر عراق، برای پذیرش اجرای قطع نامه های سازمان ملل و پذیرش مراجعت بازرسان و پذیرش تاکتیکی عراق صحبت شد. سفر آقای [سیدمحمد] خاتمی، به عربستان که امیرعبدالله [ولیعهد] گفته، در سفر به آمریکا از موضع طلبکارانه با بوش حرف زده و بوش گفته که از صهیونیست ها متنفر است و همراهی های فعلی او با اسراییل تحت فشار لابی های صهیونیست ها و کنگره است که البته قابل قبول نیست. در مقابل پیشنهاد آقای خاتمی درخصوص لزوم همکاری جهان اسلام، سازمان کنفرانس اسلامی و اوپک برای مقابله با خطر آمریکا، امیرعبدالله گفته دیر شده است. عجیب این است که آقای خاتمی توضیح نخواسته که چرا دیر شده است. درباره وضع عراق و خطر حمله آمریکا هم بحثی نکرده اند؛ با این که همه فکر می کنند که به این منظور سفر کرده اند.

رهبری از این که سعودی ها، بلافاصله پس از مراجعت آقای خاتمی اعلام کرده اند که در صورت اجازه سازمان ملل برای حمله به عراق، با آمریکا همکاری می کنند و نیمی از هزینه جنگ را می پردازند و اجازه استفاده از پایگاه های عربستان را می دهند، ناراضی هستند و فکر می کنند، قضاوت جهانی این می شود که این مواضع جدید عربستان، در اثر مذاکره با رییس جمهور ایران به دست آمده است و گفتند، به آقای خاتمی گفته اند سفری به یمن، کویت و بحرین بروند، ولی به امارات، قبل از توافق نهایی بر سر جزایر، سفر نکنند.

درباره اصرار دوم خردادی ها بر سر دو لایحه دولت به مجلس [=انتخابات و اختیارات رییس جمهور] و خطر بروز فتنه هم بحث کردیم. به ایشان توصیه کردم که دستور بدهند، زمین لازم و اجازه ورود برای احداث پارکینگ و خروجی ها برای ایستگاه شهید همت مترو را در اختیار شرکت مترو بگذارند که در داخل مجتمع امام خمینی است. در مورد خبر غیررسمی سفارش دولتی ها به اتحادیه اروپا که روابط تجاری را مشروط به مسائل حقوق بشر و امنیتی کنند، ابراز عدم رضایت کردند.

ایشان با مراجعه به خاطرات خود گفتند که در زمان ریاست جمهوری شان هنگامی که با چپ ها اختلاف داشتند، در جلسه سران معمولاً [آقای میرحسین موسوی]، نخست وزیر، احمدآقا و آقای [سیدعبدالکریم] موسوی اردبیلی، هماهنگ و ایشان در اقلیت بوده اند، من هم گاهی ملاحظه آنها را می کردم. به همین دلیل، ایشان جدی به تنگ آمده بودند که تصمیم به کناره گیری گرفتند؛ بالاخره متوسل به قرآن شدند. آیه در مورد حضرت یوسف و برادرش آمد. این را نوشته اند و آن موقع درست نفهمیده اند و امروز برایشان روشن شده است.

عراق رسما به [کوفی عنان]، دبیرکل سازمان ملل نوشته که مراجعت بازرسان را بدون قید و شرط پذیرفته، ولی آمریکا فوراً گفته که این یک تاکتیک فریبکارانه است، ولی کشورهای دیگر استقبال کرده اند. در افغانستان، چند موشک به دفتر سازمان ملل و چند موشک به مراکز نظامی آمریکا اصابت کرده است. نخست وزیر ژاپن به کره شمالی رفته و مسئله اطلاعات درباره گم شدگان ژاپنی در جنگ، مورد توجه است.