حزب کمونیست چین طرحی برای اتمام رکود چندین ساله مسکن به تصویب رسانده است که بازار کار تازه ای در ازای توقف تولید شهرهای ارواح برای شرکت های ساختمانی برپا می کند. براساس این نقشه تازه، موتور رشد اقتصادی چین، همچنان بخش ساختمان خواهد بود، اما به جای برج سازی های بدون مشتری، قرار است شهرهای خوشه ای ایجاد شود.

به گزارش دنیای اقتصاد، براساس گزارشی از اکونومیست، برنامه ریزان شهری چین، آینده زندگی شهرها را با خوشه هایی به هم پیوسته تعیین می کنند. بازار مسکن چین از دوران کرونا به بعد، به مدت 4 سال در رکود سنگین خرید و فروش مسکن قرار گرفت. افت اقتصاد چین از زمان همه گیری منجر به کاهش مخارج مصرف کنندگان و عدم اعتماد خریداران سرمایه ای مسکن شد و همین امر، املاک چین را تحت الشعاع قرار داد و میل به خرید مسکن به شدت کاهش یافت.

این در حالی است که بخش مسکن و ساختمان حدود 30درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص می دهد و تا قبل از ورود به دوره رکودی، سالانه 15 میلیون واحد مسکونی یعنی 10درصد بیشتر از نیاز مصرفی بازار تولید می شد که با افزایش خانه های خالی از سکنه در سال 2023، حدود 32 میلیون واحد مسکونی فروش نرفته در چین وجود داشت. در چنین شرایطی، به منظور خروج از رکود مسکن، حوزه ساختمانی چین با چرخشی بزرگ مواجه شد و به جای ساخت برج ها و املاک جدید به ایجاد شهرهای خوشه ای روی آوردند.

در دهه اول حکومت شی جین پینگ، ساختمان سازها در چین بتن بیشتری نسبت به کل قرن بیستم در آمریکا استفاده کردند و مناطق شهری تا 40 درصد گسترش یافتند. اما پس از آن دیگر نه. در پنج سال گذشته، بازار املاک تحت تاثیر بدهی ها، با رکود همراه بوده است. غول ساختمانی اورگراند، که زمانی بزرگ ترین توسعه دهنده های ساختمانی چین بود، سقوط کرد و در 25 اوت (ماه گذشته) از بورس اوراق بهادار هنگ کنگ حذف شد.

بسیاری از شهرهای امروز گرفتار پراکندگی، دود و ترافیک سنگین هستند و چند میلیون آپارتمان خالی در آنها انباشته شده است. رهبران چین می گویند خواهان رویکرد جدیدی هستند که هدف آن خوشایندتر کردن شهرها به جای متراکم تر کردن آنها با برج های ساختمانی است. این کار بسیار دشوارتر از آن چیزی است که به نظر می رسد.

در 28 اوت (ماه گذشته)، حزب کمونیست طرحی بلندپروازانه منتشر کرد. این حزب می خواهد تا سال 2035 شهرها قابل سکونت، زیبا، مقاوم، متمدن و هوشمند باشند. امید این است که آنها رشد شرکت های نوآور، پیشرفته و تولیدکننده کالاهای مورد نیاز مصرف کنندگان خانگی را که به طور فزاینده ای مایل به صرف هزینه برای خرید، رستوران ها و خدمات نزدیک هستند، تقویت کنند.

ابزارهای دیجیتال جدید، که بسیاری از آنها توسط هوش مصنوعی (AI) تقویت شده اند، به شهرها کمک می کنند تا روان تر اداره شوند و آلودگی و ترافیک می تواند خیلی کمتر شود. با این حال، مشخص است که حزب همچنین می خواهد سیستم های نظارتی پیشرفته ای را برای افزایش کنترل خود داشته باشد.

کلان شهرهای چین همچنان در میان بزرگ ترین کلان شهرهای جهان هستند. شانگهای 22 میلیون نفر و پکن 19 میلیون نفر جمعیت دارد. به طوری که 50 شهر بزرگ بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی آن را تشکیل می دهد. هنگامی که شی در سال 2012 به قدرت رسید، حدود نیمی از جمعیت در مناطق شهری زندگی می کردند.

اکنون، دو سوم این جمعیت در مناطق شهری زندگی می کنند، افزایشی حدود 220 میلیون نفری، حتی بیشتر از جمعیت برزیل. با این وجود، نرخ شهرنشینی در چین هنوز از اکثر کشورهای ثروتمند کمتر است؛ نرخ شهرنشینی آمریکا بیش از 80 درصد است، اما چین ممکن است تا سال 2030 به 70 درصد برسد.

بسیاری از شهرهای شمال شرقی، در حال کوچک شدن هستند زیرا شهروندانشان به دنبال فرصت های اقتصادی در سواحل جنوبی و شرقی چین هستند. در مجموع، حرکت مردم از روستاها به مناطق شهری در حال کند شدن است. در دهه 2010، نرخ شهرنشینی به طور متوسط ​​سالانه 1.1درصد افزایش می یافت؛ در دهه 2020 این رقم به 0.6 درصد در سال کاهش یافته است.

اما به نظر نمی رسد مقامات هرگز علاقه ای به مهاجرت داخلی بدون کنترل نداشته باشند. هوکو، سیستم اقامت چین، با حذف مهاجران روستایی از دسترسی به مدارس و سایر مزایا، حرکت را کنترل کرده است. شهرهای کوچک تر تا حد زیادی محدودیت های هوکو را کنار گذاشته اند، اما پکن و شانگهای همچنان نسبت به کارگران مهاجر رفتار دوستانه ای ندارند.

در طرح جدید حزب، شهرهای خوشه ای در دهه آینده و پس از آن به طور فزاینده ای موتورهای قدرتمند رشد خواهند بود. آنها وسیله ای هستند که از طریق آن بقیه طرح محقق خواهد شد. این خوشه ها شامل یک یا دو شهر بزرگ مرکزی و همسایگان کوچک تر آنها هستند که توسط راه آهن پرسرعت به هم متصل می شوند.

تقریبا یک دهه پیش، مقامات، 19 خوشه بالقوه، از جمله سه خوشه ساحلی حیاتی را انتخاب کردند: پکن-تیانجین و مناطق مجاور (معروف به جینگجینجی)؛ شانگهای و سایر شهرها در دلتای رودخانه یانگ تسه و هنگ کنگ به همراه همسایگانش در دلتای رودخانه مروارید.

برخی از خوشه ها در حال حاضر محل تجمع صنایع هستند. دن وانگ از گروه اوراسیا، یک شرکت مشاوره ای، می گوید شاید امیدوارکننده ترین مورد، در دلتای رودخانه مروارید باشد. این منطقه که به منطقه خلیج بزرگ (GBA) شناخته می شود، 86 میلیون نفر را در شهرهای پر جنب و جوش مانند گوانگژو، شنژن و هنگ کنگ در خود جای داده است. زیرساخت ها کلید موفقیت مداوم آن و موفقیت خوشه هایی هستند که می خواهند از GBA تقلید کنند.

ایجاد خطوط ریلی بین بازارهای کار بزرگ، به کارمندان، دانش و نوآوری اجازه می دهد تا به سرعت گسترش یابند. خطوط ریلی زیرزمینی شنژن در حال حاضر 600 کیلومتر امتداد دارند (خطوط ریلی لندن حدود 400 کیلومتر طول دارند) و 200 کیلومتر دیگر در دست ساخت است.

خطوط ریلی گوانگژو 700 کیلومتر طول دارند. آلن برتو کارشناس شهری متخصص ترافیک از دانشگاه نیویورک معتقد است که پیوندهای بهتر می توانند به GBA افزایش بهره وری قابل مقایسه ای با آنچه شهرهای بریتانیا در پی انقلاب صنعتی از آن برخوردار بودند، بدهند.

مقامات همچنین امیدوارند که خوشه های شهری قابل سکونت بیشتر بتوانند به افزایش مصرف که اقتصاد متزلزل به آن نیاز دارد، کمک کنند. دنگ آنکینگ، مردی 40 ساله از روستایی در مرکز چین، در دهه 20 زندگی خود به پکن نقل مکان کرد، اما تا سال 2022 که به سوژو، شهری در دلتای رودخانه یانگزی که از طریق کانالی به هم متصل است، نقل مکان کرد، قادر به خرید خانه نبود.

مهم نیست که سوژو مشاغل اداری کمتری دارد. او هنوز هم می تواند در یک شرکت انتشاراتی در شانگهای - که تنها 30 دقیقه با قطار سریع السیر فاصله دارد - کار کند و احساس آزادی بیشتری برای خرج کردن دارد.

او می گوید: حالا که خانه خودم را در سوژو دارم، مبلمانی را که دوست دارم، انواع چیزهایی را که دوست دارم می خرم و می توانم آن را تزیین کنم. حس تعلق وجود دارد . هانگژو، یکی دیگر از شهرهای خوشه دلتای یانگزی، الگویی برای چگونگی تلاش خوشه ها برای استفاده از فناوری های هوشمند برای بهبود زندگی شهری است.

این شهر داده های دوربین ها، سوابق دولتی، چراغ های راهنمایی و گزارش های پلیس را به یک مغز شهری می دهد که توسط هوش مصنوعی و با کمک علی بابا، یک غول فناوری محلی، تغذیه می شود. مقامات ادعا می کنند که تجزیه و تحلیل مغز به آنها کمک کرده است تا آلودگی را ردیابی کنند، ازدحام را کاهش دهند و خدمات اورژانسی را بهبود بدهند. امسال این مغز همچنین ارتقا یافت تا خدمات دیجیتالی را برای ساکنان هانگژو ارائه دهد. شهرهای دیگر در سراسر چین نیز برای ساخت مغزهای مصنوعی خود در حال رقابت هستند.

اما دوربین های خیابانی فراگیر این شهرهای هوشمند همچنین دریچه ای به صورت آنی برای پلیس در مورد نقاط مشکل ساز ترافیکی بالقوه فراهم می کنند. شهرهای چین معمولا سطح جرم و جنایت پایینی دارند، اما مقامات در مورد اعتراضات بدبین هستند. نظارت پیشرفته با نوع قدیمی آن همراه است. داوطلبان غیرنظامی مراقب فعالیت های مشکوک خیابانی هستند. سپس مشاهدات آنها می تواند در مغز بارگذاری شود.

سوالات دشواری در مورد اینکه چین دقیقا چگونه می تواند خوشه های شهری خود را به قهرمانان جهانی تبدیل کند، باقی مانده است. اولا، طرح جدید حزب می گوید که نباید گسترش در مقیاس بزرگ شهرها وجود داشته باشد. به جای بتن ریزی، تاکید بر بهبود آنچه در حال حاضر وجود دارد، خواهد بود. ANZ، یک بانک استرالیایی، تخمین می زند که بیش از نیمی از تقاضای جدید در بازار املاک چین در دهه آینده ناشی از ارتقای خانه های موجود به جای ساخت خانه های جدید خواهد بود.

مقامات که از رکود بازار مسکن آسیب دیده اند، می گویند آپارتمان ها باید برای استفاده به عنوان سکونتگاه های اصلی ساخته شوند، نه به عنوان سرمایه گذاری، همچنین ساخت آسمان خراش های پر زرق و برق ممنوع خواهد شد. آنها همچنین پروژه های توسعه شهری را هدایت خواهند کرد، اما مشورت با شهروندان به حداقل خواهد رسید.

مساله دیگر، نحوه پرداخت هزینه های بهبود است. در طرح جدید حزب برای شهرها، هیچ پیش بینی هزینه ای وجود ندارد. طبق برآورد قبلی آژانس برنامه ریزی دولتی، فقط تعمیر زیرساخت های اساسی شهری مانند سیستم های زهکشی و خطوط لوله گاز قدیمی می توانند در 5سال آینده 4 تریلیون یوآن (560 میلیارد دلار) هزینه داشته باشند. این جدا از هزینه های پروژه های خیالی تر مانند مراکز داده برای تامین انرژی مغزهای شهری است.

اصلاحات مردم محور مورد بحث نیز ارزان نخواهد بود، از بازتر کردن خدمات عمومی برای مهاجران از روستاها گرفته تا یارانه مسکن اجاره ای برای فارغ التحصیلان جدید. شهرها قبلا می توانستند با فروش زمین به توسعه دهندگان پول نقد جمع آوری کنند، اما این امر فقط تب املاک را تشدید کرد. بنابراین، اصلاحات مالی بزرگ هنوز برای کمک به دولت های محلی برای یافتن منابع جدید درآمدی، مورد نیاز است.

چگونگی سازگاری با تغییرات آب و هوایی نیز یک چالش است. خشکسالی در حال حاضر خوشه شهری اطراف پکن را تحت تاثیر قرار داده است. بخش زیادی از آب آشامیدنی آن باید از مکان های جنوبی که صدها کیلومتر دورتر هستند، پمپاژ شود. و هم GBA و هم دلتای رودخانه یانگزی در برابر توفان ها و افزایش سطح دریا آسیب پذیر هستند.

(طبق تخمین بانک جهانی، چین در حال حاضر به طور متوسط ​​سالانه یک درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به دلیل سیل از دست می دهد.) دولت در حال ساخت دیوارهای دریایی بیشتری است و در حال حاضر بیش از 400 کیلومتر از این دیوارها در دست ساخت است. همچنین در تلاش است تا با ایجاد پارک ها و تالاب های مصنوعی بیشتر، مناطق شهری را اسفنجی کند تا بتوانند باران را به طور موثرتری جذب کنند.

شیونگ آن، یک نمونه آزمایشی برای برنامه های شهری چین است. پروژه مورد علاقه شی ، که آن را شهر آینده نامیده است از سال 2017 در تالاب های جنوب پکن در حال ساخت است. قرار است این شهر، چشم انداز سبز و پیشرفته حزب از زندگی شهری را تجسم بخشد. اما با وجود 835 میلیارد یوآن هزینه، هنوز به قطب نوآوری تبدیل نشده است. رویکرد قدیمی چین به شهرها به پایان رسیده است، اما رویکرد جدید آن هنوز خود را ثابت نکرده است.