️رضا غبیشاوی طی یادداشتی در عصر ایران نوشت: ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی با وجود رسیدن به تنش بی سابقه و بدترین تقابل در عمر 25 ساله نزاع هسته ای اما در نهایت به توافق رسیدند. توافق با میانجیگری مصر به دست آمد و وزیر خارجه ایران (عراقچی) و مدیرکل آژانس (گروسی) در حضور وزیر خارجه مصر در قاهره، توافقنامه جدید را امضا کردند.

ایران و آژانس قبلا هم بارها به اوج تنش و تهدید به قطع روابط رسیده بودند اما هر بار دوباره به توافق بازگشتند البته جز یک مورد که در دوره احمدی نژاد این گونه نشد. پرونده ایران از آژانس به سازمان ملل متحد رفت و تحریم های شدیدی علیه تهران وضع شد تا دو دهه هیچ عاقلی نتواند این سنگ را از چاه خارج کند.
در جنگ 12 روزه هم با وجود اتهامات و تنش بی سابقه علیه آژانس اما آشکار بود دو طرف دوباره به توافق باز می گردد.
زیرا:

1. چون بهترین راه برای ایران و آژانس، توافق است. راه بی هزینه دیگری وجود ندارد.
عدم توافق با آژانس یعنی فشار و تحریم حداکثری، جنگ و انزوای بین المللی.
نمی توان هم عضو آژانس بود و هم به تعهدات و مقررات آن عمل نکرد.
خروج از آژانس نیز به معنی حرکت به سمت بمب اتمی است که نتایج منفی گفته شده را به دنبال دارد.
نمی توان هم فعالیت اتمی صلح آمیز داشت و هم عضو آژانس نبود یا در درگیری و تنش دائمی با آژانس بود.
ایران نمی تواند مثل کره شمالی، پاکستان، اسراییل و هند خارج از آژانس باشد چون برخلاف آنها بمب ندارد و اصرار دارد به دنبال بمب هم نیست.

2. در وضعیت تنش با امریکا و اروپا، در شرایط جنگی، در وضعیت اسنپ بک و تهدید اروپایی ها برای بازگرداندن تحریم های سازمان ملل متحد، ادامه و افزایش تنش با آژانس به سود ایران نیست.

3. توافق با آژانس بهتر، آسان تر و کم هزینه تر از توافق با کشورهاست. اگر ایران می توانست از ابتدا با آژانس به توافق برسد نیازی به مذاکرات هسته ای با کشورهای دیگر و و برجام و تبعات و دردسرهای بعدی آنها نبود.

4. تنش شدید در روابط ایران و آژانس، نتیجه حملات نظامی اسراییل و آمریکا به تاسیسات هسته ای ایران در جنگ 12 روزه است. انتقال این پیام که بمباران مراکز اتمی ایران، هزینه دارد. البته برخی، تهدیدات علیه آژانس و مدیرکل آن را تمام شده و نهایی می دانستند. آنها فکر می کردند واقعا قرار است روابط با آژانس قطع و تهدیدات علیه گروسی عملی شود در حالی که روابط ایران و آژانس، ممکن است به اوج تنش برسد اما قطع نمی شود و همیشه فرصتی هر چند ضعیف برای بازگشت و توافق وجود دارد.

نکته 1 - رابطه دیپلماتیک میان ایران و مصر قطع است اما قاهره توانست میان ایران و آژانس میانجیگری موفقیت آمیزی داشته باشد. وزیر خارجه ایران و مدیر کل آژانس در قاهره مذاکره کردند و به توافق رسیدند.

این نشانه ای از ارتقای بی سابقه روابط ایران و مصر بعد از انقلاب است در حالی که رابطه رسمی دیپلماتیک میان دو طرف همچنان برقرار نیست سفارت و سفیر وجود ندارند اما تماس ها میان تهران و قاهره در بالاترین سطح ممکن ادامه دارد گرچه هنوز برای ایرانی ها، ویزای گردشگری مصر صادر نمی شود البته ایران ویزا را برای شهروندان مصری لغو کرده است.

میانجیگری موفق مصر میان ایران و آژانس، امیدها را برای ارتقای روابط و شکستن تابوی ازسرگیری رابطه دیپلماتیک و بازگشایی سفارتخانه ها زنده می کند.
قبل از این هم با وجود نبود رابطه دیپلماتیک امریکا و ایران اما ترامپ (رییس جمهور امریکا) توانست میانجیگری موفقیت آمیزی میان ایران و اسراییل داشته باشد و آتش بس جنگ 12 روزه میان دو طرف اعلام شود.

نکته 2 - تاکنون این موضوعات در سیاست خارجی ایران، محل نقش آفرینی میانجیگران بوده است: امریکا، اسراییل، اتحادیه اروپا، هسته ای و مبادله زندانیان. آژانس هم به آنها اضافه شد. هر چقدر دامنه موضوعات میانجیگری کمتر باشد بهتر است.