موضوع تک نرخی سازی ارز سال هاست که در اقتصاد ایران به عنوان یکی از اصلی ترین سیاست های اصلاحی مطرح است، تقریباً هیچ مقام یا کارشناس اقتصادی مخالف اصل یکسان سازی نرخ ارز نیست و همگان اذعان دارند که وجود نرخ های متعدد، بسترساز فساد، رانت، سفته بازی و بی ثباتی در بازار است، با این حال، اختلاف نظر جدی بر سر امکان پذیری اجرای این سیاست در شرایط کنونی وجود دارد.

به گزارش تسنیم، اقتصاد ایران امروز با چالش های متعددی مواجه است؛ از یک سو تحریم های بین المللی همچنان جریان ورود و خروج ارز را با محدودیت روبه رو کرده و فضای پیش بینی پذیری اقتصاد را تحت تأثیر قرار داده است، از سوی دیگر، ضعف در نظام نظارتی، حجم گسترده قاچاق کالا و ارز، و خروج سرمایه، عملاً مانع شکل گیری یک بازار شفاف و منسجم برای ارز شده است، کنار این عوامل، فشارهای معیشتی بر خانوارها و حساسیت بالای قیمت کالاهای اساسی، سیاست گذار را با این دغدغه مواجه کرده است که حذف نرخ های ترجیحی و حرکت به سمت تک نرخی شدن، می تواند تبعات تورمی سنگینی به همراه داشته باشد،

به بیان دیگر، اجماع نظری بر ضرورت تک نرخی سازی ارز وجود دارد، اما در مقام اجرا، دو نگاه متفاوت شکل گرفته است؛ گروهی از مسئولان و کارشناسان معتقدند که بدون یکسان سازی نرخ ارز، امکان ایجاد ثبات و پیش بینی پذیری در اقتصاد وجود ندارد و باید هرچه سریع تر به سمت این هدف حرکت کرد، در مقابل، گروهی دیگر هشدار می دهند که در شرایط تحریم و نااطمینانی سیاسی، اجرای عجولانه این سیاست نه تنها به ثبات نمی انجامد، بلکه می تواند فشارهای تورمی و ارزی را تشدید و هزینه های سنگینی بر معیشت مردم تحمیل کند،

بر همین اساس، بررسی دیدگاه های مسئولان ارشد اقتصادی کشور در خصوص تک نرخی سازی ارز، می تواند تصویری روشن تر از جایگاه این سیاست و موانع و الزامات اجرای آن در شرایط فعلی به دست دهد.

در ادامه، مواضع موافقان و مخالفان تک نرخی سازی ارز میان مسئولان ارشد اقتصادی مرور می شود:

1 ـ سید علی مدنی زاده، وزیر اقتصاد: ما تلاش می کنیم تغییراتی به وجود بیاوریم که به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت کنیم تا بازار تنها یک نرخ داشته باشد و بانک مرکزی بتواند آن را در چارچوب سیاست شناور مدیریت شده کنترل کند.

2 ـ عبدالناصر همتی، وزیر اول اقتصاد دولت چهاردهم: همان طور که مجلس به درستی تصویب کرده، نرخ ارز باید شناور مدیریت شده و تک نرخی باشد، داشتن چهار نرخ ارز قابل قبول نیست.

3 ـ سیدعلی لطفی زاده، دستیار ویژه وزیر صمت: تک نرخی شدن باید به صورت مرحله ای اجرا شود؛ از کشاورزی تا صنعت. بازگشت ارز باید آزاد باشد و زیرساخت های لازم برای فعالان اقتصادی فراهم شود.

4 ـ مهدی طغیانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی: چندنرخی بودن ارز در بلندمدت قابل تداوم نیست، دغدغه مجلس حرکت به سمت ثبات و پیش بینی پذیری اقتصاد است، مجلس قطعاً از تک نرخی شدن ارز حمایت می کند و امیدواریم که بشود.

5 ـ محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجمع تشخیص مصلحت نظام: تنها راه حل مشکلات ارزی کشور، تک نرخی شدن است، با این سیاست، صادرکننده و واردکننده تکلیف خود را خواهند دانست.

6 ـ حسین پیرمؤذن، نایب رییس اتاق بازرگانی: ما پیشنهادات خود را برای ارائه یک بسته عملیاتی در حوزه ارز به دولت ارائه خواهیم کرد، تا دولت را برای رساندن به تک نرخی سازی ارز کمک کند تا بسیاری از مفسده ها از بین برود.

7 ـ عباس علی آبادی، وزیر سابق صمت و وزیر فعلی نیرو: معتقدم در بخش ارز ما باید به تدریج مطابق سیاست شورای پول و اعتبار به سمت تک نرخی شدن حرکت کنیم، ما در این زمینه راهکاری را داریم.

8 ـ سید شمس الدین حسینی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس: با توجه به مجموعه دلایل گفته و ناگفته، امروز بازار موازی ارز داریم، اما دغدغه ما تک نرخی کردن ارز است، اولویت اول و بهینه ما در دولت تک نرخی کردن ارز است.

9 ـ سید جواد حسینی کیا، عضو کمیسیون صنایع مجلس تک نرخی شدن ارز را به عنوان مسیر حفظ عدالت و حذف رانت مطرح کرده است.

10 ـ روح الله عباس پور، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس: تجربه سالهای اخیر به ما نشان داده است که هرجا نظام دونرخی وجود داشته، متأسفانه فساد، رانت و امضاهای طلایی به دنبال آن شکل گرفته است.

1 ـ محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی: در شرایط فعلی امکان تک نرخی شدن وجود ندارد، حذف ارز 28500تومانی تورم شدیدی در کالاهای اساسی ایجاد می کند.

2 ـ شیرجیان، معاون بانک مرکزی: با وجود قاچاق 10میلیارد دلاری خروجی و 16میلیارد دلاری ورودی، و استمرار تحریم ها، تک نرخی شدن دور از دسترس خواهد بود.

3 ـ صالح عسگری، مدیر بانک مرکزی: ترکیب صادرات خام و واردات کالاهای مصرفی، مانع اصلی تک نرخی شدن است، حساسیت بالای واردات به قیمت، سیاست یکسان سازی را دشوار می کند.

4 ـ حسین صمصامی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس: پیش شرط موفقیت یکسان سازی، کنترل قاچاق، تسهیل بازگشت ارز و شفافیت است، بدون این اصلاحات، چرخه افزایش قیمت ارز تکرار می شود.

5 ـ محمدعلی دهقان دهنوی، رییس سابق سازمان توسعه تجارت: در شرایط فعلی امکان تک نرخی شدن وجود ندارد؛ حذف صف تخصیص ارز معیشت مردم را تحت فشار قرار می دهد.

6 ـ سید احسان خاندوزی، وزیر پیشین اقتصاد: در دوره تحریم، اختلاف حداقلی میان دو نرخ اجتناب ناپذیر است، ثبات ارزی مستلزم بستن حساب سرمایه است.

7 ـ سید حمید پورمحمدی، رییس سازمان برنامه و بودجه: در زمان حاضر روال موجود ادامه دارد و جمع بندی نهایی درباره تک نرخی سازی باید در شورای اقتصاد و دولت بررسی شود و فعلاً در این خصوص اظهارنظر نمی کنیم.

8 ـ محمدرضا عارف، معاون اول رییس دولت چهاردهم: در سیاست جدید اقتصادی دولت در تک نرخی کردن ارز راهبرد درستی بود اما مشکل در زمان اجرا به وجود آمد و جهش در ارز نیمایی در بازار غیررسمی ارز اثر می گذارد.

9 ـ مجید کریمی، رییس مرکز ملی تأمین مالی وزارت اقتصاد: باید بدانیم که تثبیت نرخ ارز در شرایط تحریم ممکن نیست و صرفاً ممکن است در کوتاه مدت جواب بدهد؛ اما تک نرخی شدن ارز باید تدریجی باشد.

10 ـ داود منظور، رییس پیشین سازمان برنامه و بودجه: ارز باید به تدریج تک نرخی شود، نرخ ترجیحی از 4200 به 28500 رسیده است و باید در مسیر یکسان سازی قرار گیرد.