فرارو- بسیاری از افراد روز خود را با یک فنجان قهوه آغاز می کنند، اما نوشیدن آن با معده خالی می تواند اثراتی متفاوت بر سلامت گوارش و بدن داشته باشد.

به نقل از وری ول هلث، قهوه یکی از محبوب ترین نوشیدنی های جهان است که میلیون ها نفر روز خود را با آن آغاز می کنند. این نوشیدنی علاوه بر طعم و رایحه خاص، مزایای متعددی برای سلامت دارد؛ از افزایش هوشیاری و بهبود عملکرد ذهنی گرفته تا ارتقای کارایی ورزشی. با این حال، مصرف قهوه به ویژه زمانی که معده خالی باشد، می تواند برای برخی افراد مشکلاتی به همراه داشته باشد.

در حالی که بسیاری بدون هیچ ناراحتی آن را می نوشند، عده ای با علائمی مانند سوزش معده، اضطراب یا مشکلات گوارشی روبه رو می شوند. در ادامه به بررسی مهم ترین اثرات نوشیدن قهوه با معده خالی پرداخته می شود.

قهوه یک نوشیدنی اسیدی است. مصرف آن پیش از غذا می تواند باعث افزایش تولید اسید در معده شود. بالا رفتن بیش از حد اسید، پوشش داخلی معده را تحریک می کند و به بروز سوزش سر دل یا ریفلاکس منجر می شود. کافیین همچنین باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری، حلقه عضلانی میان معده و لوله غذا، می شود. این وضعیت احتمال بازگشت اسید به مری را بیشتر کرده و احساس سوزش و ناراحتی ایجاد می کند.

افرادی که سابقه رفلاکس معده (GERD)، سوزش مکرر معده یا سندرم روده تحریک پذیر (IBS) دارند، باید هنگام نوشیدن قهوه با معده خالی محتاط باشند. البته تاکنون شواهد علمی قاطعی وجود ندارد که نشان دهد مصرف قهوه ناشتا باعث بروز رفلاکس معده یا افزایش خطر ابتلا به آن می شود.

کارشناسان توصیه می کنند اگر پس از نوشیدن قهوه دچار سوزش سر دل می شوید، قبل از آن یک وعده سبک یا میان وعده میل کنید. وجود غذا در معده می تواند از تحریک بیشتر جلوگیری کند. همچنین نتایج یک پژوهش در سال 2014 نشان داد قهوه برشته روشن (Light roast) نسبت به قهوه برشته تیره (Dark roast) اسید بیشتری تولید می کند. بنابراین در صورت بروز علائم، تغییر نوع برشته کاری قهوه ممکن است مؤثر باشد.

وقتی قهوه ناشتا مصرف می شود، بدن کافیین را سریع تر جذب می کند. این موضوع می تواند موجب احساس بی قراری، تپش قلب یا اضطراب شود. مصرف قهوه همراه غذا سرعت جذب را کاهش داده و خطر بروز عوارض جانبی را کمتر می کند. مصرف بیش از اندازه کافیین ممکن است منجر به بی خوابی، سردرد، افزایش فشار خون و در برخی موارد اضطراب شدید شود.

مطالعات نشان داده اند که ارتباط میان مصرف زیاد قهوه (بیش از شش فنجان در روز) و افزایش سطح اضطراب وجود دارد. متخصصان معمولاً توصیه می کنند مصرف روزانه کافیین از 400 میلی گرم بیشتر نشود؛ معادل چهار تا پنج فنجان قهوه. از آنجا که اثرات کافیین می تواند تا هفت ساعت در بدن باقی بماند، نوشیدن قهوه ناشتا در ساعات پایانی روز ممکن است خواب شبانه را مختل کند.

کافیین می تواند از جفت عبور کرده و بر سلامت جنین اثر بگذارد. به همین دلیل پزشکان توصیه می کنند زنان باردار مصرف قهوه را به یک تا دو فنجان در روز محدود کنند.

برخی افراد پس از نوشیدن قهوه با معده خالی، دچار علائم گوارشی مانند نفخ، دل پیچه، حالت تهوع، اسهال یا سوزش معده می شوند. قهوه می تواند حرکت روده را تحریک کند و در بعضی افراد احساس نیاز فوری به دفع ایجاد نماید.

افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) اغلب نسبت به این اثر حساس ترند و ممکن است پس از نوشیدن قهوه دچار اسهال یا ناراحتی گوارشی شوند. بنابراین برای این گروه، مصرف قهوه همراه غذا یا کاهش میزان آن توصیه می شود.

کافیین موجود در قهوه می تواند سطح هورمون کورتیزول، که به هورمون استرس معروف است، را افزایش دهد. کورتیزول نقش مهمی در تنظیم متابولیسم و فشار خون دارد. افزایش سطح این هورمون ممکن است موجب اضطراب، تحریک پذیری و اختلال خواب شود.

اگر این وضعیت برای مدت طولانی ادامه یابد، خطر ابتلا به بیماری های قلبی و پوکی استخوان نیز بیشتر خواهد شد. با این حال تحقیقات نشان داده اند که افزایش کورتیزول ناشی از مصرف قهوه معمولاً خفیف است و ارتباط مستقیمی با بیماری های جدی ندارد.

برخی پژوهش ها نشان می دهند مصرف قهوه ممکن است در جذب برخی مواد مغذی مانند آهن اختلال ایجاد کند، به ویژه زمانی که همراه غذاهای غنی از آهن مصرف شود. اما نوشیدن قهوه با معده خالی تأثیری بر جذب مواد مغذی ندارد و نگرانی از این نظر وجود ندارد.

قهوه برای بسیاری از افراد نوشیدنی انرژی بخش و دلپذیر است، اما نحوه و زمان مصرف آن اهمیت زیادی دارد. نوشیدن قهوه با معده خالی می تواند باعث افزایش اسید معده، مشکلات گوارشی، جذب سریع تر کافیین و تغییرات هورمونی شود. شدت این اثرات در افراد مختلف متفاوت است؛ برخی هیچ مشکلی تجربه نمی کنند، در حالی که برای دیگران ممکن است ناراحتی های قابل توجهی ایجاد کند.

برای کاهش عوارض احتمالی، توصیه می شود قهوه همراه یک وعده غذایی سبک نوشیده شود، نوع برشته کاری قهوه متناسب با شرایط فرد انتخاب گردد و میزان مصرف روزانه از حدود چهار تا پنج فنجان بیشتر نباشد. در دوران بارداری نیز محدودیت های بیشتری باید رعایت شود. در نهایت، قهوه می تواند بخشی از یک سبک زندگی سالم باشد، به شرط آنکه با آگاهی و در حد اعتدال مصرف شود.