خودروهای برقی در سال های اخیر به یکی از داغ ترین موضوعات صنعت خودروسازی جهان تبدیل شده اند.

به گزارش تجارت نیوز، شرکت هایی مانند تسلا با معرفی مدل های فوق العاده سریع و مدرن، نگاه بسیاری از علاقه مندان را به این فناوری جلب کرده اند. به عنوان مثال، در 17 نوامبر و در مراسم رونمایی از تسلا رودستر، ایلان ماسک اعلام کرد که این خودرو می تواند یک ضربه محکم به صنعت سنتی خودروهای بنزینی و دیزلی باشد. دلیل او نیز مشخص بود: رودستر قادر است تنها در 1.9 ثانیه از حالت سکون به سرعت 97 کیلومتر در ساعت برسد، حداکثر سرعت آن 402 کیلومتر در ساعت است و با یک بار شارژ می تواند حدود 998 کیلومتر را در بزرگراه طی کند.

با وجود این پیشرفت ها، واقعیت این است که خودروهای برقی هنوز با موانع جدی روبه رو هستند و نمی توانند به راحتی جایگزین خودروهای سنتی شوند. در ادامه به 6 دلیل اصلی این موضوع می پردازیم.

در عصر جهانی سازی، خودروسازان برای کاهش هزینه ها، تولید را به کشورهای مختلف منتقل می کنند. اما خودروهای برقی به دلیل وابستگی شدید به باتری ها، با محدودیت هایی روبه رو هستند. نخستین خودروهای هیبریدی از باتری های Ni-Mh استفاده می کردند که نیازمند استخراج فلزات کمیاب از معادن و انتقال آنها به کارخانه های مختلف در جهان بود.

امروزه بیشتر خودروهای برقی از باتری های لیتیوم-یونی استفاده می کنند. مشکل اینجاست که تعداد کمی از خودروسازان توانایی و فناوری تولید باتری را دارند و اغلب به شرکت های تخصصی وابسته هستند. این فاصله جغرافیایی میان تولید باتری و مونتاژ خودرو، باعث افزایش هزینه ها و قیمت تمام شده می شود و انتخاب محل مناسب برای احداث کارخانه را برای تولیدکنندگان دشوار می کند.

باتری های لیتیوم-یونی، که امروزه جایگزین Ni-Mh شده اند، دارای مزایایی همچون چگالی انرژی بالا و امکان شارژ بیشتر هستند. اما چالش اصلی، تأمین فلزات کمیاب است. طبق آمار سازمان زمین شناسی آمریکا در سال 2015، استرالیا بزرگ ترین تولیدکننده لیتیوم جهان است و پس از آن شیلی، آرژانتین، چین و زیمبابوه قرار دارند.

لیتیوم همانند نفت یک منبع محدود است. افزایش تقاضا برای خودروهای برقی موجب بالا رفتن قیمت آن شده است و تا زمانی که هزینه استخراج و پردازش این فلز بالا باقی بماند، خودروهای برقی هرگز به اندازه خودروهای بنزینی و دیزلی ارزان نخواهند شد. علاوه بر لیتیوم، فلزات دیگری مانند دیسپروزیم، لانتانیم، نئودیمیم و پراسئودیمیم نیز در ساخت باتری ها به کار می روند که استخراج و ذخیره سازی آنها بسیار پرهزینه و نیازمند فناوری پیشرفته است.

یکی از نگرانی های بزرگ خودروهای برقی، بازیافت باتری هاست. این باتری ها پس از پایان عمر مفیدشان باید بازیافت شوند تا از آسیب های زیست محیطی جلوگیری شود. اما در حال حاضر بازار خودروهای برقی هنوز به اندازه کافی بزرگ نیست که شرکت های زیادی حاضر به سرمایه گذاری در بخش بازیافت باتری ها شوند. این مسئله می تواند در آینده به یک بحران زیست محیطی تبدیل شود.

برخلاف خودروهای سنتی که تقریباً هر مکانیک محلی می تواند آن ها را تعمیر کند، خودروهای برقی بسیار پیچیده تر هستند. در حالی که تعمیرات ساده ای مانند تعویض لاستیک یا چراغ مشابه خودروهای عادی است، مشکلات جدی تر مانند خرابی سیستم انتقال قدرت برقی نیازمند دانش و تجهیزات ویژه هستند. هنوز شبکه گسترده ای از تعمیرگاه ها برای این خودروها در دسترس نیست و همین موضوع یکی از دغدغه های اصلی خریداران محسوب می شود.

یکی دیگر از موانع بزرگ خودروهای برقی، برد محدود عملیاتی آن هاست. با وجود پیشرفت هایی مانند تسلا رودستر با برد نزدیک به 1000 کیلومتر، بیشتر خودروهای برقی در شرایط واقعی چنین عملکردی ندارند.

همچنین شبکه ایستگاه های شارژ هنوز در بسیاری از کشورها توسعه کافی پیدا نکرده است. این مشکل برای کسانی که علاقه مند به سفرهای طولانی یا رانندگی در مسیرهای آفرود و مناطق دورافتاده هستند، بیشتر نمایان می شود. در حالی که خودروهای بنزینی و دیزلی تنها با یک پمپ بنزین ساده شارژ می شوند، یافتن ایستگاه شارژ خودرو برقی در بسیاری مناطق همچنان دشوار است.

برق مورد استفاده خودروهای برقی عمدتاً از منابع غیرتجدیدپذیر تولید می شود. این یعنی حتی اگر خودرو برقی باشد، لزوماً سبز نیست. استفاده از پنل های خورشیدی می تواند بخشی از راه حل باشد، اما این فناوری همچنان پرهزینه است.

گزینه دیگر، استفاده از هیدروژن است. استخراج هیدروژن از متان باعث انتشار CO2 می شود که برای محیط زیست مضر است. استخراج هیدروژن از آب نیز فعلاً هزینه بر و نیازمند فناوری های پیشرفته است. در نتیجه، خودروهای برقی برای آنکه واقعاً به عنوان یک وسیله نقلیه سبز شناخته شوند، به زمان و نوآوری های بیشتری نیاز دارند.

هرچند خودروهای برقی آینده نگرانه و جذاب به نظر می رسند و مدل هایی مانند تسلا رودستر توانسته اند مرزهای سرعت و کارایی را جابه جا کنند، اما واقعیت این است که این فناوری هنوز آماده جایگزینی کامل خودروهای بنزینی و دیزلی نیست. چالش هایی مانند وابستگی به فلزات کمیاب، مشکلات بازیافت، پیچیدگی تعمیرات، محدودیت برد، کمبود ایستگاه های شارژ و وابستگی به انرژی های غیرتجدیدپذیر همچنان پابرجاست.

بنابراین، مسیر گذار به خودروهای سبز و پاک مسیری طولانی است و نیازمند سرمایه گذاری، نوآوری و ایجاد زیرساخت های گسترده تر خواهد بود. تا آن زمان، خودروهای برقی تنها بخشی از بازار را پوشش خواهند داد و نمی توانند به طور کامل جایگزین خودروهای سنتی شوند.